در يك گزارش 267 صفحهاي كه بناست توسط يك گروه مستقل به شوراي امنيت سازمان ملل در خصوص تحريمهاي كره شمالي ارايه شود، عكسهاي نظارتي به نمايش گذاشته شده كه شواهد جديدي از وضعيت اجراي تحريمهاي كره شمالي و همچنين برنامه هستهاي اين كشور ارايه ميدهد. اين گزارش در يك جمله به طور خلاصه عنوان ميكند كه كرهشمالي نه تنها در حال پيشبرد برنامه هستهاي خود است بلكه به دور زدن تحريمها به هر شكل ممكن ادامه ميدهد. به گزارش سيبياس، به طور سالانه شوراي امنيت وضع تحريمهاي مربوط به كره شمالي را رصد ميكند و بر مبناي آن گزارش ارايه ميدهد. هدف از اين گزارش سالانه ارايه توصيههايي در مورد چگونگي اقدامات در راستاي پاسخگو كردن پيونگيانگ نسبت به عملكرد خود است. اين مجازات تحريمي از سوي سازمان ملل متحد در سال 2006 به تصويب رسيد تا از اين طريق بتوانند برنامه تسليحات هستهاي كرهشمالي را محدود كنند. هر چند اكنون اين گزارش نهايي شده و برخي رسانهها آن را در اختيار دارند، اما بناست اين گزارش هفته آينده به شكل رسمي منتشر شود. اين گزارش مدعي است كه كره شمالي كماكان به نقض قطعنامههاي شوراي امنيت سازمان ملل ادامه ميدهد و در حال توسعه برنامه هستهاي و موشكهاي بالستيك با قابليت حمل كلاهك هستهاي خود است. همچنين اين گزارش عنوان ميكند كه دولت در حال توسعه زيرساخت و ظرفيتهاي برنامه موشكي خود است. به همين منظور كره شمالي دو آزمايش موتور موشك در تاريخ 7 و 13 دسامبر 2019 انجام داده است. برآورد كارشناسان در اين گزارش حاكي از آن است كه پيونگيانگ در تلاش بوده تا از اين طريق موشكهاي قاره پيماي خود را با سوخت مايع آزمايش كند كه اكنون اين احتمال وجود دارد آزمايشها نيز كاملا موفقيتآميز بوده است و مجموعه شواهد نشان ميدهد كه كره شمالي توانسته به مرحله جديدي از توسعه توانمندي موشكهاي بالستيك خود دست پيدا كند. در ادامه اين گزارش همچنين آمده است كه اگر چه كره شمالي سالهاست در شرايط تحريمي قرار دارد، اما در اين گزارش تاكيد شده كه دولت كيم جونگ اون توانسته جريانهاي درآمدي را از طريق صادرات غيرقانوني كالا، به ويژه زغال سنگ و شن و ماسه فراهم كند و بتواند منابع مالي مورد نياز حداقلي خود را تامين كند و در سوي ديگر كماكان به سرمايهگذاري در راستاي تقويت توانمندي هستهاي و موشكهاي بالستيك كشور ادامه دهد. اين گزارش ميافزايد: كره شمالي توانسته اطلاعات مورد نياز توسعه برنامه موشكي خود را از راههاي مختلف تامين كند و برخي از اين اقدامات پيونگيانگ در راستاي توسعه برنامه موشكي خود توسط ماهوارههاي امريكايي مورد رصد و ارزيابي قرار گرفته است.
صادرات زغال سنگ ادامه دارد
بر اساس اين گزارش همچنين تصاوير دقيق ماهوارهاي به دست آمده كه نشان ميدهد كره شمالي از طريق دريا محصولات خود را به فروش ميرساند و اين اقدام به صورت كشتي به كشتي انجام ميشود. يا اينكه برخي محصولات زغال سنگ با استفاده از پرچمهاي خارجي فروخته ميشود. در اين گزارش آمده است كه كره شمالي در سال 2019 به صورت قاچاق و كاملا سرپوشيده توانسته به صورت سالانه 500 هزار بشكه فرآوردههاي پتروشيمي نيز خريداري كند.
اين گزارش در تصاوير خود نشان ميدهد كه كشتيهاي حامل زغال سنگ در آبهاي متصل به چين توقف ميكنند و بار خود را تخليه ميكنند. اما اين موضوع هيچ گونه اتهامي را متوجه چين نميكند و چين نيز معتقد است كه هيچ گونه نقض تحريمي انجام نداده است. گفتني است صادرات زغال سنگ كره شمالي در سال 2017 با تصويب شوراي امنيت سازمان ملل ممنوع شده است. كره شمالي پيشتر بار خود را به خليج تونكين براي تخليه منتقل ميكرد اما حالا در نزديكي بندر نينگبو اينكار صورت ميگيرد زيرا به كرهشمالي كمك ميكند تحويل مقرون بهصرفهتري داشته باشد و بر كاهش هزينهها نيز كمك ميكند. از طرفي ديگر اين اقدام باعث ميشود كشتيهاي مربوط به كره شمالي ديگر در معرض بازرسيهاي احتمالي قرار نگيرند. همچنين در اين گزارش عنوان شده است كه كرهشمالي روشهاي جديدي را طراحي كرده تا فعاليتهاي غيرقانوني را پنهان كند. در اين گزارش تاكيد شده كه كره شمالي سعي ميكند از افرادي به نمايندگي استفاده كند تا راههاي مختلف دور زدن تحريمها را مورد بررسي قرار دهند و از طرفي با توسعه فناوريهاي خود در بحث كشتيراني به دنبال عدم شناسايي هستند. به نحوي اين كشتيها در مسيري حركت ميكنند كه قابل شناسايي و رهگيري نباشند و مورد نظارت و بازرسي قرار نگيرند. بر اساس اين گزارش كره شمالي صادرات غيرقانوني زغال سنگ خود را در سال 2019 افزايش داده است. پيونگيانگ تنها بين ماههاي ژانويه تا آگوست سال 2019 چيزي در حدود 370 ميليون دلار زغال سنگ صادر كرده است كه اين نشان از رشد 191 درصدي صادرات زغال سنگ اين كشور نسبت به مدت مشابه گذشته دارد.
انگشت اتهام به سمت چين
اين گزارش عنوان ميكند براي اثرگذار بودن اين تحريمها بايد نظارت بر محمولههاي ممنوعه كرهشمالي افزايش پيدا كند و اجازه ورود و خروج اين نوع محمولهها به كرهشمالي داده نشود.
در تصاويري كه به دست رويترز نيز رسيده است در روز 10 اكتبر 2019 8 كشتي كره شمالي چندين محموله غيرمجاز زغال سنگ را در آبهاي چين حمل ميكردند. اين عكس در گزارش سازمان ملل منتشر شده است. حالا انگشت اتهام اصلي به سوي چين روانه شده است كه چندان سختگيرانه تحريمهاي سازمان ملل متحد عليه كره شمالي را اعمال نميكند. چرا كه چين نيز موظف شده با هدف محدود كردن برنامه هستهاي پيونگيانگ محمولههاي مربوط به كره شمالي را مورد بازرسي قرار دهد. اما با وجود همه اين تدابير مجموعه شرايط نشان داده كه كماكان پيونگيانگ ميتواند صدها ميليون دلار درآمد داشته باشد.
يك ديپلمات در شوراي امنيت سازمان ملل در گفتوگو با رويترز به شرط ناشناس ماندن، گفت: چين ظرفيت متوقف كردن روند صادرات زغال سنگ كره شمالي و ساير محصولات مربوط به آن را دارد اما به سادگي تصميم دارد اجراي قطعنامههاي مربوط به شوراي امنيت را عملي نكند. اين ديپلمات همچنين افزود: كشتيهاي جنگي چيني بارها و بارها هشدارهايي را در خصوص ورود محمولههاي غيرقانوني به آبهاي چين از سوي متحدين دريافت كرده اما آن را ناديده گرفته است. با اين حال از سال 2006 كه تحريمهاي شوراي امنيت عليه كره شمالي وضع شده چينيها نقش مهمي را در تصويب و اجراي آن ايفا كردهاند و اگر همراهي آنها نبود اين قطعنامهها به تصويب نميرسيد. حتي تحريم شديد سال 2017 بدون همراهي چين در شوراي امنيت ميسر نميشد.
چين نيز بارها تاكيد كرده كه به اجراي تحريمهاي سازمان ملل عليه كره شمالي پايبند است. سخنگوي وزارت امور خارجه چين نيز روز پنجشنبه طي بيانيهاي اعلام كرد كه چين تحريمهاي ايالات متحده را اجرا كرده است. او گفت: چين همواره با جديت به تعهدات بينالمللي عمل كرده و مطابق با قطعنامهها به امور رسيدگي ميكند. سخنگوي وزارت امور خارجه چين همچنين عنوان كرده است كه اين گزارش به وضوح بيان ميكند كه توسط يك گروه مستقل تهيه نشده بلكه توسط يك كشور عضو و با جهتگيري تهيه شده است.
رويترز بيان ميكند كه نماينده كره شمالي در سازمان ملل به درخواست براي واكنش به اين گزارش هنوز پاسخ نداده است. عكس ديگري كه در اين گزارش آمده مربوط به 15 سپتامبر سال گذشته در آبهاي چين است كه تعدادي كشتي مربوط به كره شمالي در نزديك بندر ليانيونگ لنگر انداختهاند. اين عكسها توسط يك كشور عضو و به صورت ناشناس براي تيم تحقيقاتي ارسال شده است. عكسهاي بيشتر مربوط به جرثقيلهاي شناور است كه انتقال كشتي به كشتي اين زغال سنگها را نشان ميدهد. يك مقام ارشد ايالات متحده در ماه ژانويه چين را به عدم اخراج كارگران كرهاي متهم كرد. يكي از بندهاي قطعنامه سال 2017 مربوط به اخراج كارگران كره شمالي از چين بوده است.
از طرفي ايالات متحده مدعي است كه پيونگيانگ حدود 500 ميليون دلار از حدود 100 هزار كارگر كه در خارج از كره شمالي مشغول فعاليت بودهاند، كسب درآمد كرده است كه بيش از 50 هزار نفر آنها در چين حضور داشتند.
سفير چين در سازمان ملل در پاسخ به رويترز عنوان كرده است چين به اجراي قطعنامههاي شوراي امنيت پايبند است و به تحقق تعهدات بينالمللي خود ادامه ميدهد.
اين اتهامات عليه چين در حالي مطرح ميشود كه امريكا و كره شمالي طي دو سال گذشته تلاش كردند براي خلع سلاح كره شمالي مذاكره كنند. كيم جونگ اون رهبر كره شمالي و دونالد ترامپ بارها با يكديگر نامهنگاري كردند و حتي سه بار ديدار رو در رو برگزار كردند اما هيچ يك از آنها نتيجه ملموسي در پي نداشت و بهرغم همه هشدارهاي بينالمللي، امريكا و شخص ترامپ بر اين باور بود كه كرهشمالي به خلع سلاح ادامه ميدهد بدون اينكه امتياز قابل توجهي به اين كشور داده شود. اما در عمل هيچ يك از طرفين بهرغم فضايي كه براي مذاكره ايجاد شد، نتوانستند به نتيجه دلخواه دست پيدا كنند و حالا با طولانيتر شدن تحريمهاي سرسختانه سال 2017 شاهد كماثر شدن آنها نسبت به گذشته هستيم و حالا چين تنها بهانهاي براي عدم موفقيت تحريمهاي همهجانبه شوراي امنيت سازمان ملل و به نتيجه نرسيدن مذاكرات ميان پيونگيانگ و واشنگتن شده است.