آيا رهبر كره شمالي زنده است؟
شايعات در مورد مرگ كيم
شهاب شهسواري
گمانهزنيها در مورد وضعيت سلامتي و سرنوشت رهبر كره شمالي، كيم جونگ اون، در رسانههاي شرق آسيا افزايش يافته است. رهبر كره شمالي دست كم دو هفته است كه در انظار عمومي حاضر نشده است. در 10 روز گذشته دو جشن ملي جمهوري خلق كره، يكي به مناسبت سالروز تولد پدربزرگ رهبر اين كشور، كيم ايل سونگ و ديگري به مناسبت سالروز تاسيس ارتش انقلابي خلق كره، بدون حضور كيم جونگ اون در صفحه تلويزيون و در مراسم عمومي برگزار شد. عدم حضور رهبر كره شمالي در مراسم بزرگداشت سالروز تولد پدربزرگش با عدم انتشار تصويري از حضور او در مراسم آزمايش يك موشك كروز كره شمالي توسط خبرگزاري رسمي اين كشور تكميل شد تا گمانهزنيها در مورد وضعيت سلامتي او آغاز شود. خبرگزاري رويترز، در گزارشي از اعزام يك گروه از پزشكان جمهوري خلق چين به كره شمالي براي مشاوره در مورد سلامتي كيم جونگ اون خبر ميدهند و خبرگزاريهاي كره شمالي از افزايش بيسابقه آمادهباش نظامي ارتش كره شمالي در مرزهاي اين دو همسايه نوشتهاند. ديلي انكي، يك پايگاه خبري مستقر در كره جنوبي كه مسائل همسايه شمالي را پوشش ميدهد، ادعا كرده است كه كيم جونگ اون، دو هفته پيش تحت عمل جراحي باز قلب قرار گرفته است. يك شبكه خبري هنگكنگي در گزارشي كه هيچ منبع مستقلي تاييد نكرده است از مرگ كيم جونگ اون به دليل مشكلات سلامتي خبر داده است. شبكه خبري ماهوارهاي اچكياستيوي، كه از جمله رسانههاي طرفدار دولت مركزي چين در هنگكنگ محسوب ميشود در گزارشي به نقل از «يك منبع بسيار قابل اعتماد» گفته است كه رهبر كره شمالي هفته گذشته در پي عمل جراحي ناموفق قلب درگذشته است. گروهي ديگر از رسانههاي كره جنوبي نيز از وضعيت بسيار ناپايدار سلامتي كيم جونگ اون بعد از عمل جراحي خبر دادهاند و نوشتهاند كه هر لحظه ممكن است كه رهبر كره شمالي جان خود را از دست دهد. اما در برابر اين گزارشهاي رسانهاي مقامهاي امريكا، روسيه و چين، اعتبار اين گزارشها را مورد ترديد قرار دادهاند. انكي نيوز، پايگاه خبري مستقر در كره جنوبي نيز در گزارشي به نقل از شاهدان عيني در كره شمالي از وضعيت عادي زندگي در پيونگيانگ، پايتخت كره شاملي خبر داده است.
تكذيب ترامپ
دونالد ترامپ در پاسخ به خبرنگاران در مورد شايعاتي كه در مورد سلامتي رهبر كره شمالي منتشر شده است گفت: «من تصور ميكنم كه نادرست بودن اين اخبار قبلا اثبات شدهاند.» ترامپ هفته پيش مدعي شدهبود كه نامهاي بسيار مهربانانه از رهبر كره شمالي دريافت كرده است، اما بلافاصله خبرگزاري رسمي كره شمالي ارسال چنين نامهاي را تكذيب كردهبود. وزير خارجه امريكا، مايك پمپئو هم در پاسخ به سوال شبكه خبري فاكس نيوز تاكيد كرد كه هيچ اطلاع تازهاي در اين مورد ندارد اما اطمينان داد كه كشورش «با دقت اوضاع را زير نظر دارد.» يك سخنگوي پنتاگون هم در پاسخ به نيوزويك شايعات در مورد افزايش تحركات نظامي كره شمالي را رد كرده است و تاكيد كرد: «وضعيت آمادگي نظامي كره شمالي از لحاظ هنجار تاريخي، تغيير چنداني نكرده است.» به گفته اين مقام پنتاگون: «در شرايطي كه ايالات متحده گزارشها در مورد سلامت رهبر كره شمالي را با دقت دنبال ميكند، در حال حاضر هيچ تاييدي در مورد درگذشت كيم جونگ اون از منابع رسمي دريافت نكردهايم. آمادگي ارتش كره شمالي در وضعيت هنجارهاي تاريخي است و هيچ شاهد ديگري وجود ندارد كه تغيير و تحول چشمگيري در وضعيت آرايش دفاعي و تحولات رهبري رخ دادهباشد.»
مراقبت در مقابل كرونا
برخي رسانهها در مورد احتمال جابهجايي محل زندگي رهبر كره شمالي براي محافظت از او در مقابل انتشار ويروس كرونا نوشتهاند. نيوسيس نوشته است كه رهبر كره شمالي بعد از آنكه تعداد زيادي از مقامهاي حزب حاكم كارگر اين كشور به دليل داشتن نشانههاي مشابه بيماري كوويد۱۹ قرنطينه شدهاند براي مراقبت بيشتر به شهر ونسان منتقل شده است. اين رسانه به تصاوير ماهوارهاي از جابهجاي كاروان خودروهاي رهبر كره شمالي در روزهاي گذشته از پيونگيانگ به مقصد ونسان اشاره ميكند و گمانهزني ميكند كه رهبر كره شمالي براي مديريت ميداني پروژههاي ساخت و ساز در اين منطقه به آنجا رفتهباشد. يك رسانه ديگر كره جنوبي هم به نقل از يك مقام بدون نام امريكايي، از حضور كيم جونگ اون در ونسان نوشته است و ميگويد كه اين مقام امريكا تاييد كرده است كه امريكا با تجهيزات جاسوسي خود كيم جونگ اون را زير نظر دارد و مشاهده كرده است كه او در تمام طول هفته گذشته در ونسان حضور داشته است.
بيماري مزمن
اين اولين بار نيست كه غيبت كيم جونگ اون در انظار عمومي باعث انتشار شايعاتي در مورد وضعيت سلامتي يا حيات او ميشود. سال ۲۰۱۴، رهبر جوان كره شمالي به مدت يك ماه كاملا از عرصه عمومي غايب بود. رسانهها در مورد مشكلات سلامتي و احتمال مرگ او نوشتند، اما مدتي بعد او با عصا دوباره در مقابل دوربين رسانههاي دولتي كره شمالي قرار گرفت. رسانهها از ابتداي به قدرت رسيدن كيم جونگ اون از بيماري مزمن او سخن ميگفتند. كيم علاوه بر مشكل اضافه وزن، سابقه خانوادگي مشكلات قلبي و عروقي و بيماري مزمن، سيگاري قهار است كه اين موضوع هم ميتواند در افزايش آسيبپذيري سلامتي او موثر باشد. كيم جونگ اون، ۹ سال پيش و در پي مرگ پدرش به دليل سكته قلبي به قدرت رسيد.
شايعات آنلاين
بازار انتشار شايعات و گمانهزنيها در مورد وضعيت سلامتي رهبر كره شمالي در روزهاي اخير در شبكههاي اجتماعي داغ است. كاربران ناشناس در شبكههاي اجتماعي نه تنها عكس جعلي از مراسم خاكسپاري رهبر كره شمالي منتشر كردهاند، بلكه در مورد جانشين او هم به نتيجه رسيدهاند. يك كاربر كه خود را پزشكي چيني معرفي كرده است مدعي شده كه «كيم جونگ اون روز چهارشنبه فوت كرده است، تيم پزشكان چيني به رهبري سونگ تائو، هشت دقيقه بعد از مرگ او به بالينش رسيدهاند و كيم يو جونگ، خواهر ۳۱ ساله رهبر كره شمالي قرار است جاي او را در مقام رهبري بگيرد.» اين حساب كاربري در حالي زمان مرگ رهبر كره شمالي را چهارشنبه اعلام ميكند كه بر اساس گزارش خبرگزاري رويترز هيات اعزامي پزشكي از چين روزهاي پنجشنبه و جمعه به كره شمالي سفر كردهاند.