ضعف دولت تركيه برگردن كردهاي سوريه

 انفجار در «عفرين» سوريه كه كنترل آن برعهده تركيه است، ده‌ها كشته و زخمي برجا گذاشته است؛ انفجاري كه باتوجه به گستردگي آن انتظار مي‌رود لحظه به لحظه ميزان تلفات جاني آن افزايش يابد. طبق آخرين آماري كه تا زمان تنظيم اين گزارش توسط الجزيره منتشر شده، در اين انفجار بيش از 40 غيرنظامي از جمله 

11 كودك كشته و بيش از 50 نفر زخمي شدند. «عفرين» در حدود دو سال پيش به اشغال نيروهاي تركيه‌اي درآمد و اين انفجار در منطقه تحت كنترل نيروهاي مورد حمايت ارتش تركيه رخ داد. وزارت دفاع تركيه شبه‌نظاميان كرد YPG را در اين موضوع مقصر مي‌داند. 
عكس‌هاي منتشر شده از محل انفجار نشان مي‌دهد كه آتش‌نشان‌ها در حال خاموش كردن آتش در ساختمان‌ها و ماشين‌هاي اطراف محل انفجار هستند و نيروهاي امدادگر اجساد زخمي‌ها و كشته شده‌ها را به خارج از صحنه منتقل مي‌كنند. سرايت آتش به ساختمان‌هاي دورتر از محل انفجار و همچنين ابر سياهي كه آسمان اطراف محل انفجار را پوشانده بود از وسعت اين انفجار خبر مي‌دهد. عفرين را مي‌توان يكي از شكننده‌ترين مناطق از حيث امنيتي و سياسي دانست كه دراختيار نيروهاي ارتش تركيه قرار دارد. تركيه غالبا در اين موارد شبه‌نظاميان كرد را مورد سرزنش قرار مي‌دهد اما شبه‌نظاميان كرد ادعا مي‌كنند كه هيچ‌گاه غيرنظاميان را هدف قرار نمي‌دهند. 
وزارت دفاع تركيه پس از اين حادثه با به‌روز‌رساني حساب كابري در توييتر نوشت: «دشمن بشريت يعني PKK و YPG بار ديگر غيرنظاميان بي‌گناه را در عفرين هدف قرار داده است.» ايالات‌متحده نيز اين حمله را محكوم كرد و مورگان اورتاگوس، سخنگوي وزارت خارجه امريكا گفت: اين انفجار جان ده‌ها تن از افرادي را گرفت كه براي تهيه غذا در ماه رمضان به بازار آمده بودند. 
او در بيانيه‌اي با تكرار درخواست امريكا براي برقراري آتش‌بس سراسري در سوريه گفت: گزارش‌هاي اوليه حاكي از آن است كه بسياري از قربانيان اين انفجار غيرنظامي و تعدادي از آنها كودك بودند. چنين اعمال ناجوانمردانه‌اي و شرارت از سمت هر يك از طرفين درگيري قابل‌قبولي نيست. 
رامي عبدالرحمان، رييس ديده‌بان حقوق بشر سوريه در انگلستان با بهره‌گيري از منابع داخلي در سوريه عنوان كرد كه در اين انفجار حداقل 
46 تن كشته و 50 نفر زخمي شدند. البته هنوز درباره رقم قطعي تلفات اين انفجار اختلاف‌نظر وجود دارد. رامي عبدالرحمان افزود: در اين انفجار حداقل 6 نيروي نزديك به تركيه در بين كشته‌شدگان حضور دارند. همچنين فعالين سوري كه در محل انفجار حضور داشتند، عنوان كردند برخي افرادي كه داخل ماشين‌هاي نزديك محل انفجار بودند داخل خودروها سوخته‌اند. گزارش‌هاي الجزيره نشان مي‌دهد كه در حياط يك بيمارستان 10 جسد نيمه سوخته لاي پتو پيچيده شده بود. اين انفجار باعث سوختن چندين ماشين و تخريب چندين مغازه و 
آتش گرفتن چند خانه شده است. در ميان ترس از افزايش شمار كشته‌هاي اين انفجار، فعالان در شمال سوريه از مردم منطقه عفرين خواسته‌اند كه به بيمارستان‌ها بروند و خون اهدا كنند. 
فرماندار استان مرزي هاتاي تركيه گفت: در اين حمله يك دستگاه تانكر حامل سوخت به وسيله نارنجك دستي در بازار عفرين منفجر شده است. گفته مي‌شود اين بازار در روزهاي ماه رمضان و در آستانه افطار مملو از مشتري مي‌شود. فرمانداري هاتاي تركيه همچنين طي بيانيه‌اي خبر داد، عاملي كه خودروي بمبگذاري شده را به محل انفجار تروريستي برده بود را دستگير كرده است. 
تا زمان تنظيم اين گزارش هنوز هيچ شخص يا گروهي به صورت رسمي مسووليت اين حمله را برعهده نگرفته است هر چند تركيه نيروهاي شبه‌نظامي كرد سوري را عامل اين حمله مي‌داند. آنكارا نيروهاي كرد سوري را شاخه نيروهاي كارگران كردستان (پ.ك.ك) مي‌داند كه از سال 1984 دست به شورش مسلحانه عليه تركيه زده‌اند. پ.‌ك‌.ك توسط آنكارا و همچنين بسياري از كشورهاي غربي گروه تروريستي خوانده مي‌شود. اما شبه‌نظاميان كرد سوري پرونده‌اي جداگانه دارند و آنها را مي‌توان اصلي‌ترين متحد امريكا در بحران سوريه دانست، از همين رو نيروهاي كرد سوري را هيچ كشوري به جز تركيه تروريستي نمي‌داند و پرونده آنها را مجزا از پ‌.ك.‌ك مي‌داند. 
انفجارهاي مشابه در مناطقي كه توسط نيروهاي تحت حمايت تركيه كنترل مي‌شوند، در ماه‌هاي اخير افزايش داشته و جان تعدادي از افراد را گرفته است. آنكارا كردها را در همه اين انفجارها دخيل مي‌داند. با اين حال نكته‌اي كه 
حايز اهميت به نظر مي‌رسد اين است كه شيوه بمبگذاري با چارچوب اقدامات كردهاي سوري همخواني ندارد، چراكه معمولا تاكتيك كردها انجام حملات و عمليات‌هاي اينچنيني نيست. 
ارتش تركيه و متحدان شورشي سوريه‌اي آنها در ماه مارس 2018 در يك حمله بزرگ منطقه عفرين را كه دراختيار كردهاي سوريه قرار داشت، اشغال كردند. آنكارا از مخالفان و تروريست‌ها در جنگ عليه رييس‌جمهور سوريه، بشار اسد پشتيباني مي‌كند، اما با روسيه براي تامين امنيت و نظارت بر آتش‌بس در منطقه عفرين همكاري مي‌كند. با اين حال باتوجه به اينكه تركيه قصد داشت كه با ورود به اين مناطق امنيت را به شمال سوريه بازگرداند تاكنون ناموفق بوده است. تركيه عفرين را منطقه‌اي حياتي براي خود مي‌ديد كه معتقد بود نبايد دراختيار كردها باشد، اما حالا با حضور خود در اين منطقه تا كجا قصد دارند به اشغال اين منطقه ادامه دهند خود جاي سوال جدي دارد. به نظر مي‌رسد بحران در سوريه تبديل به بهانه‌اي براي تركيه شد تا بتواند به اهداف استراتژيكي كه سال‌ها به دنبال آن بود دست پيدا كند. بحران سوريه كه از سال 2011 آغاز شده تاكنون جان صدها هزار نفر را گرفته و حدود نيمي از جمعيت اين كشور بي‌خانمان شده يا مجبور به ترك خانه‌هاي خود شدند.