آنتوني فائوچي دست‌ساز بودن ويروس كرونا را رد كرد
ضربه به داستان‌سرايي‌هاي ترامپ و پمپئو
گروه جهان
آيا ويروس كوويد19 از آزمايشگاهي در شهر ووهان چين به دنيا سرايت كرد يا روايت‌هايي مبني بر سرايت اوليه آن از حيوان به انسان درست‌تر است؟ دونالد ترامپ، رييس‌جمهور ايالات متحده و برخي چهره‌هاي حاضر در كابينه‌اش مانند مايك پمپئو، وزير خارجه سرسختانه اصرار دارند كه مبدا و منشا ويروس كرونا آزمايشگاهي در شهر ووهان بوده است. ادعايي كه بارها و بارها از سوي مقام‌هاي امريكايي مطرح و حتي براي اشاره به آن از عنوان ويروس چيني هم نام برده شده و هر بار هم با تكذيب از سوي پكن روبه‌رو شده است. نيوزويك روز گذشته در گزارشي براي رد ادعاي آغاز ويروس كوويد 19 از آزمايشگاهي در ووهان به سخنان دكتر «آنتوني فائوچي» مدير موسسه ملي آلرژي و بيماري‌هاي عفوني در امريكا استناد كرد. پزشكي كه به مرد شماره يك مبارزه با ويروس كرونا در داخل ايالات متحده تبديل شده است و به نظر مي‌رسد كه توانسته اعتماد عمومي قابل توجهي هم جلب كند. دكتر فائوچي در تازه‌ترين اظهارنظر اين تئوري كه كرونا از آزمايشگاهي در ووهان به سراسر جهان سرايت پيدا كرده را رد كرد و بدين ترتيب خود را در جبهه مقابل رييس‌جمهور و وزير خارجه دولت ايالات متحده قرار داد. فائوچي در مصاحبه‌اي كه روز دوشنبه منتشر شده اشاره كرد كه شواهد و مدارك همگي دال بر اين است كه اين ويروس ساخته آزمايشگاهي نيست. تمام شواهد نشان مي‌دهد كه اين ويروس در طبيعت وجود داشته و در جهشي ناگهاني به گونه انسان منتقل شده است. فائوچي همچنين تاكيد كرد كه نمي‌تواند قبول كند ويروس كوويد19 ساخته دست بشر يا به نوعي اختراع بشر باشد كه ناگهان در يك حادثه از دست مخترعان دررفته و در هوا پخش شده است.
دونالد ترامپ در تاريخ 30 آوريل به صراحت اعلام كرد به شواهد و مداركي دست پيدا كرده كه نشان مي‌دهد ويروس كرونا ساخته دست بشر آن هم در آزمايشگاهي در شهر ووهان است. اوايل هفته جاري نيز مايك پمپئو براي چندمين‌بار در چند هفته گذشته از وجود مدارك مستدل و قوي كه نشان‌دهنده دست‌ساز بودن ويروس كوويد 19 است، سخن گفت. نيويورك‌تايمز هفته گذشته در گزارشي اختصاصي اعلام كرد كه كاخ سفيد بخش‌هايي از جامعه اطلاعاتي ايالات متحده را براي يافتن ارتباطي ميان انتشار ويروس كرونا و ايجاد آن در آزمايشگاهي در شهر ووهان تحت فشار قرار داده است. با اين همه تاكنون هيچ مدركي كه اين تئوري ترامپ و وزير خارجه‌اش را تقويت كند، منتشر نشده و برعكس داده‌هاي اطلاعاتي امريكا مي‌گويد كه اين ويروس نه ساخته دست بشر است و نه دستكاري شده است. با اين همه نهادهاي اطلاعاتي كشورهاي مختلف و نه فقط ايالات متحده مي‌گويند كه در حال كار بيشتر روي كشف مبدا اوليه اين ويروس هستند و اين گزينه كه شايد آزمايشگاهي در ووهان نقطه آغاز باشد را هم از نظر دور نگه نمي‌دارند. چين تاكنون بارها نسبت به استفاده مقام‌هاي امريكايي از لفظ «ويروس چيني» اعتراض كرده و البته تاكيد دارد كه اين ويروس به هيچ‌وجه در آزمايشگاهي در اين كشور ساخته نشده است. روز دوشنبه روزنامه گلوبال‌تايمز كه روزنامه دولتي در چين به حساب مي‌آيد با اختصاص سرمقاله خود به اين موضوع از وزير خارجه ايالات متحده خواست كه مدارك ادعايي درباره ساخته شدن ويروس كرونا در آزمايشگاهي در چين را منتشر كند. اين روزنامه پمپئو را به نشر «نظريه‌هاي مهمل و چرخاندن واقعيات» متهم كرد و نوشت: «پمپئو در نظر دارد با پراكندن مجعولات با يك تير دو نشان را بزند. او مي‌خواهد به ترامپ كمك كند كه انتخابات ماه نوامبر را ببرد و... دوم اينكه پمپئو از چين سوسياليستي نفرت دارد و به خصوص نمي‌تواند پيشرفت چين را قبول كند.» اين سرمقاله مي‌پذيرد كه در واكنش اوليه چين نسبت به شيوع اين ويروس «مشكلاتي» بوده، اما ادعا مي‌كند كه «مجموع اقدامات صورت گرفته چنان درخشان است كه كاستي‌ها را كاملا جبران مي‌كند.» اين سرمقاله همچنين گفته است «البته اين احتمال هم وجود دارد كه اين ويروس براي اولين‌بار در محلي جز ووهان به انسان سرايت كرده باشد.»
روزنامه مردم چاپ پكن نيز نوشته كه پمپئو «هيچ شواهدي» ارايه نداده است. مطلبي در سايت سي‌سي‌تي‌وي (تلويزيون چين) نيز تمام سياستمداران امريكايي را به «توطئه‌چيني مخفيانه» متهم كرده است.
دولت چين اصولا انتقادها به شيوه مديريتي پكن در مبارزه با كوويد 19 را برنمي‌تابد و اعتقاد دارد كه بسياري از كشورها براي دور نگه داشتن افكار عمومي داخلي از اشتباه‌هاي مديريتي خود اقدام به متهم كردن چين مي‌كنند. بحث‌هايي كه ترامپ و پمپئو درباره دست داشتن آزمايشگاهي در چين در انتشار ويروس كرونا مطرح مي‌كنند تنها يكي از سوژه‌هاي جدال بين چين و ايالات متحده در چند هفته اخير است. مقام‌هاي متفاوت امريكايي در چند هفته گذشته چين را متهم به پنهانكاري اوليه درباره خطرناك شيوع ويروس كرونا و عدم اطلاع‌رساني به موقع به سازمان بهداشت جهاني كرده‌اند.
اتحاد عليه كرونا منهاي امريكا
در حالي كه دولت دونالد ترامپ بودجه ايالات متحده در سازمان بهداشت جهاني را قطع كرده، كميسيون اروپا يك طرح بين‌المللي را براي تامين هزينه‌هاي تحقيقاتي توليد واكسن و دارو براي مقابله با شيوع ويروس كرونا آغاز كرد. اورزولا فن در لاين، رييس كميسيون اروپا با برگزاري يك جلسه مجازي با حضور رهبران 30 كشور جهان، خواستار جمع‌آوري 8 ميليارد و ۳۰۰ ميليون دلار براي تامين بودجه تحقيقات در اين باره شده است. علاوه بر كميسيون اروپا، بريتانيا، كانادا، نروژ، آلمان، فرانسه، ژاپن و عربستان سعودي ديگر حاميان اين طرح هستند. كميسيون اروپا قرار است يك ميليارد دلار از مبلغ درخواستي را پرداخت كند و نروژ نيز اعلام كرده به همين اندازه به طرح كميسيون اروپا سرمايه‌گذاري خواهد كرد. فرانسه، عربستان سعودي و آلمان نيز هر يك نيم ميليارد يورو (تقريبا ۵۵۰ ميليون دلار) به اين صندوق اختصاص داده‌اند. بريتانيا نيز ۴۸۰ ميليون دلار به اين طرح اختصاص داده است. امريكا، روسيه و چين در اين طرح شركت نمي‌كنند. فن در لاين در سخنراني افتتاحيه خود از همه كشورها خواست تا با حمايت مالي به تلاش جهاني بپيوندند. او گفت: «شركا بسيارند ولي هدف يكي است: شكست اين ويروس.»
جوسپه كونته، نخست‌وزير ايتاليا، امانوئل مكرون، رييس‌جمهوري فرانسه و آنگلا مركل، صدراعظم آلمان نيز با انتشار يك نامه در روزنامه‌هاي اروپايي خواهان همكاري جهاني بين محققان، دولت‌ها، سازمان‌هاي بين‌المللي، بنيادها و صنايع براي مقابله با همه‌گيري ويروس كرونا شدند. آنها همچنين در نامه خود از سازمان بهداشت جهاني حمايت كردند.