نگاهي به اظهارات ترسناك مديران فوتبال
ويلموتس هندوانه دربسته نبود
علي ولي‌اللهي
طي 48 ساعت گذشته با انتشار خبر شكايت احتمالي فدراسيون فوتبال ايران از كي‌روش به دادگاه CAS، دوباره داستان قراردادها و انتخاب سرمربي و وضعيت فدراسيون نقل محافل شده است. مهدي محمدنبي، دبير جديد فدراسيون فوتبال با حضور در برنامه فوتبال برتر تلاش كرد به بخشي از ابهام‌هاي موجود پاسخ دهد. محمود اسلاميان، نايب‌رييس سابق و عضو هيات رييسه فعلي فدراسيون فوتبال كه مسووليت بستن قرارداد جديد با كي‌روش بعد از جام ملت‌ها را برعهده داشت نيز در گفت‌وگو با رسانه‌ها در مورد اين موضوع اظهارنظر كرد. اسلاميان همچنين به اين دليل كه كي‌روش در پاسخ به احتمال شكايت ايران گفته بود آقايان اسلاميان و ساكت در دادگاه طرفدار من هستند و ضمنا اعتقاد دارد پاداش 200 هزار دلاري كسب مقام سومي جام ملت‌ها حق سرمربي پيشين تيم ملي است، زير ذره‌بين افكار عمومي قرار گرفته بود.
آقايان نبي و اسلاميان در اظهارنظرهاي‌شان موارد مختلفي را مطرح كردند و تقريبا مي‌توان گفت در مجموع صحبت‌هاي اين دو نفر هيچ پاسخ مشخصي به اصل مشكل ديده نمي‌شود. سوال اصلي اين بود كه چرا براي مقامي كه نمي‌تواند موجوديت داشته باشد، يعني سومي جام ملت‌ها پاداش تعيين شده است. نبي اين موضوع را به افرادي كه قرارداد بستند، ارجاع داد و حتي قطعيت شكايت از كي‌روش را با اين دليل كه ابتدا بايد در هيات رييسه تصويب شود، رد كرد و اسلاميان كه خودش مسوول بستن قرارداد با كي‌روش بوده با ذكر جمله «حضور ذهن ندارم» از پاسخ به اين سوال مهم خودداري كرد. اسلاميان در گفت‌وگو با ورزش 3 و در پاسخ به اين سوال كه چرا چنين بندي در قرارداد سرمربي گنجانده شده بود، مي‌گويد: «حضور ذهن ندارم؛ من به عنوان كسي كه قرارداد را امضا كرده، در مورد كليات اطلاع داشتم و وارد جزييات نمي‌شدم.» اين «كي‌روش فن» كه معتقد است فقط چهار نفر بودند كه كي‌روش را نمي‌خواستند و باعث فرار او شدند، معتقد است امروز تاوان پراندن مرد پرتغالي را پس مي‌دهيم. اسلاميان مي‌گويد: «ما براي اينكه 4 نفر از كي روش خوش‌شان نمي‌آمد، او را از دست داديم و حالا هي بايد بكشيم.»
اظهارات دبيركل و عضو هيات رييسه فدراسيون جاي بحث فراوان دارد؛ از انتخاب وكيلي به نام لودويچ، وكيلي كه زنوزي مالك تراكتور معتقد است او حتي نمي‌تواند در پرونده‌اي كه صد در صد شانس برنده شدن دارد پيروز شود، براي شكايت از ويلموتس تا عدم تسلط يك مدير روي قراردادي كه خودش بسته است. اما اگر بخواهيم از مباحث حقوقي و ساختاري فاصله بگيريم و روي اظهارنظرهاي فوتبالي مديران فوتبال ايران زوم كنيم، بار ديگر به اين نتيجه مي‌رسيم كه شايد مشكل اصلي فوتبال ايران عدم درك صحيح مديران از ورزشي به نام فوتبال باشد؛ حتي اگر اسلاميان ادعا كند از سال 1380 در فوتبال حضور داشته است.
يكي از اظهارنظرهاي نبي در برنامه فوتبال برتر اين بود: «ويلموتس مثل يك هندوانه در بسته بود.» اسلاميان هم در مورد ثبت قرارداد با ويلموتس و به بن‌رسيدن با اين سرمربي مي‌گويد: «در رئال مادريد هم اين شرايط بوده؛ در منچستر هم اين شرايط بوده است. گاهي شما يك كاري را مي‌كنيد ولي درست در نمي‌آيد. شما ببينيد در منچستريونايتد چقدر تصميمات اشتباه گرفته شده است. به نظرم يك‌باره ايرادي ندارد ولي اگر تكرار شد، بد است. يك بار بالاخره شما محاسباتت را مي‌كني ولي جور در نمي‌آيد.»
اولين نكته‌اي كه بايد به آن اشاره كرد اين است كه ويلموتس هندوانه دربسته نبود. احتمالا منظور نبي از چنين تشبيهي اين بوده كه ما نمي‌دانستيم او چه شخصيتي دارد و چطور قرار است با ما تا كند. نبي در جاي ديگري از صحبت‌هايش در مورد ويلموتس مي‌گويد او بي‌تعصب و جايزه بگير بود. با اين حال حتي سر زدن به ويكيپدياي ويلموتس نشان مي‌دهد كه او قبلا ثابت كرده بود كه چنين آدمي است. ويلموتس در سال 2017 سرمربيگري تيم ملي ساحل عاج را برعهده گرفته بود و بعد با كمك وكلايش در حالي كه تنها 6 ماه روي نيمكت اين كشور نشسته بود با گرفتن غرامتي سنگين راهي خانه شد. همين يك نكته مي‌توانست فدراسيون را بر آن دارد تا قراردادي با سناتور بلژيكي بنويسند كه مو لاي درزش نرود اما در عوض چه اتفاقي افتاد؟ تاج رييس وقت فدراسيون و همكارانش قراردادي را به امضا رسانده‌اند كه يك شتر با بارش در آن گم مي‌شود. قراردادي كه دست ويلموتس را براي شكايت از ايران و درخواست غرامت 6 ميليون يورويي باز گذاشته است.
اين اظهارات نبي در حالي صورت مي‌گيرد كه اسلاميان معتقد است يونايتد و رئال همچنين اشتباهاتي را مرتكب مي‌شوند. بايد بپذيريم كه اين اظهارنظر از طرف كسي كه معمولا سمت‌هاي بالايي در فوتبال ايران دارد و تصميماتش مسير اين ورزش را ممكن است تغيير دهد، از حرف‌هاي نبي هم ترسناك‌تر است. اول بايد ديد مقايسه اشتباهات كلان در تيم ملي فوتبال ايران با باشگاه‌هايي نظير منچستر و رئال چه مفهومي دارد. احتمالا منظور اسلاميان اين است كه در اين باشگاه‌ها هم مربياني استخدام شده‌اند كه تيم با آنها نتيجه نگرفته. شاهد مثالش هم احتمالا تمام مربيان بعد از فرگوسن در يونايتد يا استخدام لوپتگي توسط پرز است. تا اينجا شايد به نظر برسد كه حق با اسلاميان است اما مشكل اصلي از جايي آغاز مي‌شود كه پاي پول وسط مي‌آيد. اول از همه باشگاه‌هاي بزرگ دنيا خودشان كسب درآمد مي‌كنند و هر هزينه‌اي هم كه مي‌كنند از محل درآمد خودشان است. پس اگر آنها مجبور مي‌شوند بعد از اخراج مورينيو بيش از 10 ميليون پوند به او غرامت بدهند اين پول از جيب مردم منچستر يا انگلستان نيست كه خرج مي‌شود. اما در فدراسيون فوتبال پولي كه بابت اين اشتباهات پرداخت مي‌شود دقيقا از جيب مردم است. اهالي فوتبال هرگز مشكل چنداني بابت نتيجه نگرفتن ويلموتس ندارند چرا كه در فوتبال طبيعي است و اتفاقا دغدغه اصلي آنها اين است كه چرا بايد بابت هر روز حضور ويلموتس در فوتبال ايران يك ميليارد و 800 ميليون تومان به او پول بدهيم؟ ثانيا تيم‌هاي بزرگ هميشه هنگام متاركه با يك مربي ضرر مالي نمي‌كنند. خيلي وقت‌ها آنها در قراردادهاي‌شان نكاتي را در نظر گرفته‌اند كه اجازه فسخ‌هاي يك‌طرفه را مي‌دهد. ثالثا هيچ كدام از مربيان منچستر و رئال كاري كه ويلموتس با تيم ملي كرد را نكردند و تازه بعد از آن بخواهند غرامت هم بگيرند! تصور اينكه فن‌خال مثل ويلموتس براي خودش برود مرخصي و بعد بگويد نمي‌آيم و بعد همراه با تيم برنگردد امكان‌ناپذير است. اگر هر يك از سرمربيان تيم‌هاي بزرگ اروپايي چنين رفتار غيرحرفه‌اي از خودشان نشان دهند چنان نقره‌داغ و بي‌آبرو مي‌شوند كه بايد بي‌خيال ادامه كار در سطح اول فوتبال شوند نه اينكه با پررويي بروند تقاضاي غرامت هم بكنند!