فرصت آتشبس 5 روزه
محمد ايراني
يمن بيش از موارد مشابه خود در دنياي معاصركه از وضعيت محاصره و تحريم ورود كالا و... آسيب ديدهاند، رنج ميبرد. اين مساله دلايل متعددي دارد. نخست اينكه شرايطي كه در يمن به وجود آمده به وضعيت كشور و سطح درآمد ملي و جايگاه اين كشور در اقتصاد منطقه و اقتصاد بينالملل برميگردد. يمن به لحاظ اقتصادي يكي از ضعيفترين كشورهاي عربي است و شايد در زمره ضعيفترين كشورهاي جهان به لحاظ درآمد و پسانداز قرار دارد. ساليان درازي است كه يمن به دليل كمبود ذخاير معدني و نداشتن توليدات از جمله توليدات صنعتي و كشاورزي جزو فقيرترين كشورهاي جهان است. ميزان ذخاير آب كشاورزي، آب آشاميدني و معدل بارندگي اين كشور نسبت به منطقه و ساير كشورهاي جهان پايين است. گرچه گفته ميشود كه يمن داراي ذخاير نفتي غني و پرباري است اما همواره به دليل حضور سنگين همسايه شمالي كه مانع برداشت از اين ذخاير ميشود موفق به استفاده از اين منابع نشده است. از ديگر مشكلات اين كشور ميتوان به سطح درآمد مردم يمن اشاره كرد. با توجه به دلايلي كه بالاتر اشاره شد و وضعيت بد جغرافيايي سطح در آمد مردم يمن بسيار پايين است و بيش از 50 درصد مردم اين كشور زير خط فقر زندگي ميكنند. براساس آماري كه وجود دارد گفته ميشود بيش از 50 درصد نيروي كار اين كشور فاقد كار هستند ...
... و سرانه اشتغالزايي در يمن با استانداردهاي بينالمللي و حتي ساير كشورهاي عربي فاصله بسيار زيادي دارد. در آمد سرانه اين كشور در شرايط عادي و قبل از آغاز جنگ كمتر از 1200 دلار براي هر نفر بود كه رقم بسيار پاييني است و نشان ميدهد كه حتي در شرايط طبيعي هم بخش عمدهاي از ساكنان اين سرزمين را مردمي فقير با در آمدي اندك تشكيل ميدهد.
در اين شرايط نابهسامان اقتصادي يمن با جنگ هم روبه رو ميشود و شرايط بحراني و اسفباري پيشروي اين كشور و مردمش قرار ميگيرد كه ناشي از محاصره شديد دريايي و هوايي است كه توسط عربستان سعودي به اين كشور تحميل شده است. بهطوري كه اگر هرچه سريعتر فكري به حال ساماندهي وضعيت يمن نشود شاهد فاجعه انساني قريبالوقوعي در اين سرزمين خواهيم بود. بر اساس منابع موثق داخلي يمن، هيچ ذخيره ارزي براي دولت اين كشور باقي نمانده است و از طرفي ورود كالاهاي ضروري همچون مواد غذايي، دارو و سوخت با ممنوعيت روبهرو است و مردم يمن را با بحرانهاي بيشماري رو به رو كرده است. در چنين شرايطي متاسفانه رسانههاي دنيا و به ويژه رسانههاي عربي كه تحت نفوذ شديد عربستان سعودي هستند هم كمتر به اين وضعيت اشاره ميكنند و عربستان اجازه نميدهد حقيقتهاي صحنه يمن بازگو شود. اما واقعيت اين است كه يمن دچار بحران وحشتناكي است و جان هزاران انسان غير نظامي و بيگناه در اين كشور در خطر است. امروز مردم يمن براي تهيه آب آشاميدني هم به قدري تحت فشار هستند كه براي تهيه اندك آب مصرفي بايد كيلومترها با پاي پياده طي كنند. شكي نيست كه بحران كم آبي در اين كشور از قديم وجود داشته و وضعيت جنگي و محاصره يمن باعث شده تا اين وضعيت بيش از پيش بدتر شود. امروز شاهد هستيم مردم يمن علاوه بر مساله آب آشاميدني، با نداشتن سوخت، قطع كامل برق به دليل بمباران زيرساختهاي اساسي و مراكز توليد برق و تخريب فرودگاهها دست و پنجه نرم ميكنند. اقدامي كه عربستان سعودي هدفمند انجام داده است و تا جايي كه ميتواند از ورود هواپيماهاي حامل كمكرساني به يمن جلوگيري ميكند. عربستان سعودي تلاش دارد تا از طريق دريا و آسمان مانع ورود كمكهاي بشردوستانه به يمن شود و حتي شاهد بوديم هفته گذشته براي جلوگيريي از ورود هواپيماي جمهوري اسلامي ايران به فرودگاه صنعا كه شامل كمكهاي انساندوستانه بود اقدام به بمباران اين فرودگاه كرد و در نتيجه كمكهاي هيچ كشور ديگري هم نميتواند به دست مردم يمن برسد.
همانطور كه گفته شد تمام اين اقدامات به صورت هدفمند صورت ميگيرد اما با وجود همه مسائلي كه ايجاد شده است جريان انصارالله و مردم يمن همچنان به مقاومت خود ادامه دادهاند.
در اين ميان تنها به آتشبس پنج روزهاي كه عربستان از روز سهشنبه اعلام خواهد كرد ميتوان اميدوار بود. شايد اين پنج روز فرصتي شود تا هم بتوان راهكاري براي كمكرساني به مردم ضعيف و جنگزده يمن پيدا كرد و هم يك راهحل سياسي مسالمتآميز كه منجر به گفتوگو بين طرفين درگير در جهت پايان بحران يمن شود.