جديدترين پيشنهاد مجلسيها براي مقابله با تهديدهاي امريكا
«فرمان ايست» مذاكرات با «سه فوريت»
احسان بداغي/ «توقف مذاكرات»؛ اين ديگر تنها يك پيشنهاد نيست. بعضي از مجلسيها ميخواهند آن را تبديل به قانون كنند. پيشنهادشان بحث امروز و ديروز نيست، طرحي است كه 20 ماه مترصد فرصتي براي تحقق آن بودهاند. حالا ميخواهند بر اين انتظار 20 ماهه نقطه پاياني بگذارند. عجله و اشتياقشان از قيد
«سه فوريتي» بودن طرح آشكار ميشود. اين يعني آنكه در صورت اعلام وصول هيات رييسه بررسي اين طرح بايد بلافاصله در دستور كار مجلس قرار بگيرد؛ طرحي كه طراح آن از منتقدان پر و پا قرص مذاكرات هستهاي است؛ جواد كريمي قدوسي. او ديروز به خبرگزاري فارس گفته كه اين طرح را در جلسه امروز تقديم هيات رييسه خواهد كرد؛ طرحي كه گفته ميشود داراي يك ماده واحده است و طبق اين طرح دولت موظف است مذاكرات را متوقف كند تا زماني كه امريكاييها طي بيانيهاي از جمهوري اسلامي ايران عذرخواهي كرده و به تهديداتشان پايان دهند. هنوز از تعداد امضاها و جزييات اين طرح اطلاع خاصي در دست نيست اما كريمي قدوسي گفته كه تعدادي از نمايندگان طرح «توقف مذاكرات تا قطع تهديدات امريكا» را امضا كردهاند. اين در حالي است كه هيات رييسه مجلس هنوز يك طرح ديگر را هم در صف اعلام وصول دارد؛ طرح «الزام دولت به تصويب توافق هستهاي در پارلمان و نظارت مجلس بر آن»؛ طرحي كه البته با قيد دو فوريت تهيه شده و مجلسيها گفتهاند دليلشان براي طراحي آن اقدام اخير سناي امريكا بوده است. يك روز پيش از مطرح شدن طرح سه فوريتي «توقف مذاكرات»، حسين نقوي حسيني گفته بود كه طرح « الزام دولت به تصويب توافق هستهاي در پارلمان و نظارت مجلس بر آن» امضاي 60 نفر از نمايندگان را ذيل متن خود به همراه دارد. بر خلاف طرح جديد
كريمي قدوسي، از چند ماه پيش زمزمههايي جدي براي تهيه طرح «الزام دولت به تصويب توافق نهايي در مجلس» به گوش ميرسيد. هر چند پيشتر برخي چهرههاي منتقد مذاكرات چون اسماعيل كوثري و مهدي كوچكزاده بحث خروج از مذاكرات را زمزمه ميكردند اما هيچگاه اين موضوع آنقدرها جدي نشده بود كه به تهيه يك طرح منتهي شود.
طرح سه فوريت؛ يك ترديد تاريخي
طبق ماده 120 آييننامه داخلي مجلس تصويب چنين طرحي نيازمند موافقت دو سوم از تعداد كل نمايندگان مجلس است. به عبارت ديگر طراحان اين طرح بايد بتوانند راي موافق حداقل 192 نماينده را براي تصويب فوريت آن جلب كنند. كاري كه به نظر بسيار سخت و حتي ناممكن باشد. تاريخ اتفاقات ادوار مجلس همچنين چيزي را تاييد ميكند؛ جايي كه در طول تمام ادوار 9 گانه مجلس شوراي اسلامي تنها دو بار طرحهايي با قيد «سه فوريت» در آن مطرح شدهاند؛ يك بار در زمان پذيرش قطعنامه 598 در مجلس سوم و بار ديگر زمان پذيرش تعليق غنيسازي در مجلس ششم. با اين تفاسير به نظر بعيد ميرسد كه قرعه سوم براي پذيرش يك طرح «سه فوريتي» به نام «توقف مذاكرات» رقم بخورد. جواد كريمي قدوسي يك بار ديگر هم تلاش كرده بود تا طرحي را با قيد «سه فوريت» در دستور كار مجلس قرار دهد. اتفاقا تلاش اول او هم مربوط به همين مذاكرات هستهاي بود؛ جايي كه وي در آبان سال 92 طرح « الزام دولت به حفظ حقوق مسلم هستهاي و مصاديق آن در چارچوب معاهده ان پي تي در مذاكرات هستهاي» را با قيد «دو فوريت» ارايه داد و در قدم بعدي تلاش كرد تا موافقت نمايندگان براي «سه فوريتي» شدن اين طرح را جلب كند. طرح آن زمان او اما به دليل برخي حواشي حتي تحويل هيات رييسه هم نشد.
تغيير تركيب كنگره، شروعي براي طرحهاي
هستهاي جديد
اين گروه از مجلسيها از همان ابتداي مذاكرات در دولت نهم فعاليت زيادي از خود نشان دادند ؛ از تلاش براي ملزمسازي دولت به غنيسازي 60 درصدي گرفته تا پيگيري حضور يك نماينده در تركيب تيم هستهاي. آنها چند ماهي بدون ارايه طرح خاصي تنها موضعگيريهايي در قبال مذاكرات هستهاي داشتند . اما دليل تازه براي نگارش طرحها در بهارستان با اكثريت يافتن جمهوريخواهان در سناي امريكا آغاز شد؛ جايي كه در واشنگتن طيف مخالفان دولت امريكا و مذاكرات هستهاي اين كشور با ايران در كنگره اكثريت پيدا كردند و ميتوانستند به جاي انتقادهاي گاه و بيگاه دست به اقدامات عملي بزنند؛ از تصويب برخي تحريمهاي جديد عليه ايران گرفته تا الزام دولت اوباما به بررسي توافق نهايي در كنگره. همين كافي بود كه از زمان تغيير تركيب كنگره امريكا تا امروز اين طيف چهار طرح مختلف را دربهارستان تهيه كردهاند. از اين چهار طرح، در سه طرح براي دولتيها «الزاماتي» جديد به وجود آمده و طرح آخر هم توقف مذاكرات را خواستار شده است. جدي شدن اين تلاشها و تقابل مجلسيها با كنگره امريكا منجر شده است كه از مجموع اين طرحها فوريت يكي از آنها يعني «الزام دولت به لغو توافق ژنو در صورت تصويب تحريمهاي جديد و صيانت از حقوق هستهاي» هم به تصويب نمايندگان برسد . آن هم در شرايطي كه از اين چهار طرح هنوز دو طرح تحويل هيات رييسه نشدهاند، اتفاقي كه شايد اين هفته بيفتد. رفتار قبلي مجلس اينگونه نشان ميداد كه احتمال اعلام وصول طرح «الزام دولت به تصويب توافق هستهاي در پارلمان و نظارت مجلس بر آن» نيز بسيار بالاست. همانطور كه اظهارنظرها درباره آن هم قدري براي احتمال راي آوردن فوريتش در صحن علني شانس باقي ميگذارد. با اين وجود طرح «توقف مذاكرات» كه ديروز به صورت يكباره و بدون مقدمه مطرح شد، معلوم نيست چه سرنوشتي در پي خواهد داشت. چرا كه هم عنوان اين طرح بسيار سنگين است و هم قيد «سهفوريت» آن.