ادامه از صفحه اول
كرونا و روندهاي بين‌المللي
البته اين روند به دلايلي مانند افزايش دستمزدها در چين و ديگر كشورهاي در حال توسعه، سياست كاهش گاز كربن، توسعه روبات‌ها و اتوماسيون و چاپ سه بعدي و عوامل سياسي مانند مخالفت با فرار مشاغل از غرب و نقش جريان‌هاي پوپوليستي همچون گذشته تحت فشار قرار خواهد داشت.
2- جنبش پوپوليسم در سطح جهاني تحت‌تاثير كرونا تاحدودي تضعيف شده است. تعلل رهبران پوپوليست راست و چپ در امريكا، برزيل، مكزيك و حتي انگليس در جدي گرفتن كرونا و ناكارآمدي نسبي آنها در مبارزه با آن در مقايسه با رهبران ليبرال و تخصص‌گرا چون مركل يكي از علل اين تضعيف است. مشكل ديگر پوپوليست‌ها اين است كه حربه اصلي آنها در عوام‌فريبي يعني دوئيتي كه آنها معمولا بين «نخبگان فاسد-توده‌هاي محروم» قائل مي‌شوند، در قضيه كرونا كاربردي ندارد و برعكس نياز به نخبگان و دانشمندان و اقتصادانان در اين مورد مسلم است. البته با خاتمه كرونا شرايط در اين حوزه نيز مي‌تواند به روال قبل بازگردد.
3- سوال مهم ديگر اين است كه آيا پاندمي كرونا موجب تحولي در موازنه قوا در سطح بين‌المللي خواهد شد يا خير. در اين حوزه تاثير كرونا مي‌تواند محدود به اين باشد كه كشورهايي مانند كره‌جنوبي، سنگاپور، چين، آلمان و... كه در مبارزه با ويروس موفق‌تر عمل كرده‌اند، ممكن است به لحاظ اقتصادي در موقعيت بهتري براي رقابت قرار گيرند. مهم‌ترين وجه اين بحث به امكان سرعت گرفتن تبديل چين به محور اقتصاد جهاني مربوط است. سرعت رشد اقتصاد چين به دليل ظرفيت‌هاي نسبتا خالي هميشه طي 30 سال گذشته از سرعت رشد اقتصادهاي غربي بيشتر بوده است. ترامپ از يك سو با اتخاذ برخي تدابير تجاري در جهت كاستن از سرعت رشد چين تلاش كرده و از سوي ديگر با خالي كردن برخي عرصه‌هاي بين‌المللي به چين امكان بيشتري براي حضور در نهادها و روندهاي جهاني داده است. اگر‌چه لطمه ناشي از كرونا به اقتصاد چين كمتر از لطمه آن به اقتصاد امريكا بوده و ممكن است چين از اين جهت در موقعيت بهتري قرار گرفته باشد، اما مولفه‌هاي اصلي اين رقابت از قبل وجود داشته و در دوره پساكرونايي نيز تداوم خواهند داشت. البته برخي عوامل مانند احتمال توسل امريكا به تحريم‌هايي عليه چين به بهانه شفاف نبودن چين در قضيه كرونا و ادامه كندي روند جهاني شدن مي‌توانند به ضرر چين عمل كنند.
ابتكار عليه كرونا
بار ديگر نشان از اولويت جدي دولت درخصوص وضعيت سلامت جامعه نسبت به ديگر شؤون زندگي شهروندان داشت. بر اين اساس، حالا قرار است در اقدامي ابتكاري، به‌جاي برگزاري راهپيمايي «روز قدس» به شيوه هرسال، شهروندان درون خودروهاي‌شان مسيرهايي را طي كنند و به نحوي در اقدامي نمادين، «راهپيمايي خودرويي» جايگزين راهپيمايي معمول سال‌هاي گذشته خواهد شد. همچنين گفته شد كه مراسم «نماز عيد فطر» در مناطق و شهرهايي كه در وضعيت سفيد قرار گرفته‌اند، صرفا با رعايت سفت و سخت پروتكل‌هاي اجرايي قابل انجام است. آن‌چه مسلم است اهميت نمادين اين راهپيمايي و همچنين برگزاري نماز عيد به‌قدري است كه نمي‌توان به‌راحتي از كنار آن عبور كرد اما در عين حال سلامت شهروندان نيز اولويت اساسي و اصلي دولت به‌حساب مي‌آيد؛ به همين دليل بايد با اتخاذ راهكاري منطقي به عنوان شيوه و راه‌حل جايگزين، به‌نحوي عمل كنيم كه هم اين مراسم و مناسك فرهنگي و مذهبي تعطيل نشوند، هم خدايي‌ناكرده سلامت شهروندان در معرض خطر قرار نگرفته و احيانا به‌جا آوردن اين مراسم و مناسك، به تهديدي براي سلامت شهروندان بدل نشود. كرونا پديده‌اي جدي و جهان‌شمول است و شوخي‌بردار نيست. كساني كه در خط مقدم قرار دارند، به حد كافي ايثار مي‌كنند و لازم است دست‌كم براي احترام به خدمات آنها، شاهد مشاركت جدي مردم در عرصه باشيم. اميدوارم برنامه‌هايي كه موردتاييد وزارت بهداشت و درمان است، شهروندان به‌جد همكاري و مشاركت داشته باشند. طبيعتا چنين ابتكارهايي نمي‌تواند نيات اصلي را برآورده كند اما تا حدودي راهگشاست و مي‌توان يا ازطريق خودرو، رعايت فاصله‌گذاري اجتماعي و همچنين توجه تام و تمام به پروتكل‌هاي بهداشتي، به‌نحوي عمل كنيم كه خدايي‌ناكرده زحمات پرسنل درماني طي ماه‌هاي اخير هدر نرود و در عين حال اين مراسم نيز به‌نحو احسن برگزار شود.
چنان‌چه رييس‌جمهوري در اين سخنراني و البته چندين و چند اعلام موضع در هفته‌هاي گذشته نيز تاكيد كرده، امكان دارد خطر شرايط خاص كرونايي، به اين زودي از سر كشور و جامعه عزيزمان دور نشود و با اين حساب، لازم است با استفاده از راه‌حل‌ها و راه‌كارهاي ابتكاري، به‌نحوي عمل كنيم كه نه سلامت جامعه تهديد شود، نه امورات زندگي معمول شهروندان مختلف گردد.