ابعاد تازه انعكاس مرگ 3 تبعه افغانستاني در خودروي قاچاقبر
رسانههاي فارسيزبان به قاچاق انسان توجه نكردند
گروه اجتماعي| عيادت سفير افغانستان در ايران از اتباع اين كشور كه به شكل غيرقانوني در حال تردد بين كرمان و يزد بودند و خودروي حامل آنها دچار حادثه شد، بهانه جديد رسانههاي فارسيزبان اروپانشين شد. اين در حالي است كه اتباع افغانستان كه در سانحه جاده مهريز - يزد مصدوم شده بودند تاكيد كردهاند راننده خودرويي كه به شكل غيرقانوني آنها را سوار كرده بود به دستور ايست ماموران پليس توجه نكرده و با وجودي كه چندبار از او خواستهاند خودرو را متوقف كند او به حركت ادامه داده است. جالب اينجاست كه بعد از شليك پليس به لاستيك خودروي قاچاقبر اين خودرو به دليل تركيدگي لاستيك روي رينگها به فرار ادامه داده كه همين اقدام موجب انحراف آن و برخورد با گاردريل و آتشسوزي در خودرو شده است. با اين حال آنچه براي رسانههاي فارسيزبان اروپانشين در استخراج تيتر جالب بوده نه ماجراي قاچاق انسان و نه ماجراي تردد غيرقانوني كه شليك ماموران پليس به خودروي قاچاقبر بوده است. يك رسانه فارسيزبان اروپانشين در گزارشي با تيتر «سفير افغانستان در تهران: مسوولان ايراني پذيرفتند كه به خودروي حامل مهاجران افغان «شليك كردند» به انعكاس اظهارات سفير افغانستان پرداخته است كه تاييد كرده مهاجران غيرقانوني به راننده قاچاقبر هشدار دادند به ايست پليس توجه كند ولي راننده متواري شده است. با اين حال اين رسانه ترجيح داده «شليك كردند» را در تيتر خود برجسته كند. در اقدامي مشابه رسانه نزديك به عربستانسعودي نيز در گزارشي كه با تيتر «سفير افغانستان در ايران: خودرو حامل مهاجران افغان پس از شليك پليس آتش گرفته است» منتشر شده به سخنان سفير افغانستان در ايران پرداخته است. جالب اينجاست كه هر دو رسانه به آنچه سايت رسمي وزارت خارجه جمهوري افغانستان منتشر كرده استناد كردهاند.
در همين حال سيدرسول موسوي سفير ايران در افغانستان نيز در واكنش به فضاسازي رسانههاي فارسيزبان اروپانشين در توييتر خود نوشت: بياييد با كلمات بازي نكنيم! اگر قاچاقچيان به هشدار پليس توجه نكنند پليس ايران به آنها شليك ميكند چه قاچاقچي موادمخدر باشد چه قاچاقچي انسان. حمل 13نفر در خودرويي 4 نفره كه سه نفر هم در صندوق عقب جاي گرفته بودند چه معنايي جز قاچاق ميتواند داشته باشد؟
در متن منتشر شده در وبسايت وزارت خارجه افغانستان آمده است: «معاون سرمحقق عبدالغفور ليوال، سفير جمهوري اسلامي افغانستان در تهران ديروز و امروز با مقامات دولتي ولايت يزد ديدار داشته و حادثه المناك حريق و هدف قرار گرفتن موتر حامل اتباع افغان را كه منجر به شهادت و مجروح شدن هموطنان ما گرديد، به دقت مورد پيگيري و تحقيق لازم قرار داده است. در اين ديدارها مقامات ولايت يزد ضمن قبول تيراندازي نيروهاي انتظامي ايران بر موتر حامل اتباع افغان، اطمينان دادهاند كه مسببين حادثه، مورد پيگرد قانوني ازسوي نهادهاي عدلي و قضايي جمهوري اسلامي ايران قرار خواهند گرفت.» (اين متن عينا از وبسايت نقل شده و ادبيات آن مطابق با آن وبسايت است). ماجراي آتشسوزي خودروي حامل اتباع افغانستاني كه به شكل غيرقانوني در حال تردد از كرمان به يزد بودند در محدوده مهريز و در پي آن واقع شد كه پليس خودروهاي قاچاقچيان موادمخدر و انسان را شناسايي و توقيف كرد اما خودروي حامل افغانستانيها به دستور ايست ماموران توجهي نكرد. اين موضوع منجر به تعقيب و گريز ميان ماموران و خودروي قاچاقبر شد.
سفير افغانستان در ايران به بيبيسي فارسي گفته است: «مسوولان ايراني پذيرفتهاند كه لاستيك/ تاير اين خودرو را هدف ميگيرند و به آن شليك ميكنند كه در نتيجه تاير موتر آتش ميگيرد اما راننده همچنان با سرعت به حركتش چند كيلومتر ادامه ميدهد. مجروحان اين خودرو گفتند كه با آنكه از راننده خواسته بودند كه موتر را توقف دهند اما او اعتنا نكرده و با شعلهور شدن بيشتر آتش، اين خودرو به موانع كنار جاده برخورد ميكند و حريق ميشود.» در حادثه اخير سه مهاجر غيرقانوني افغان كه در صندوق عقب خودرو جاي گرفته بودند جان باختهاند. اين خودرو 14 سرنشين غيرايراني داشته كه يك تن پاكستاني و بقيه افغانستاني بودند. سرتيپ عباسعلي بهدانيفرد، فرمانده پليس استان يزد درباره چگونگي وقوع اين حادثه به ايرنا گفته است: پس از شناسايي خودروي قاچاقچيان يك دستگاه خودرو به فرمان ايست پليس و صداي تير هوايي توجهي نكرده و با استفاده از سيستم دودزا و احتراق با سرعت زياد متواري شد كه با وجود پنچري لاستيك، خودرو بيش از 8 كيلومتر ادامه مسير داده و به علت داغ شدن رينگها بر اثر اصطكاك، استفاده از سيستم احتراق و دودزا و آتش گرفتن جلوي خودرو و ناتواني راننده در كنترل وسيله نقليه، خودرو از جاده منحرف و به گاردريل وسط جاده برخورد كرد. اين مقام پليس كشورمان همچنين گفته است: در اين حادثه سه نفر از اتباع غيرمجاز كه در صندوق عقب بودند
بر اثر آتشسوزي در دم فوت كرده و هشت نفر نيز به بيمارستان منتقل شدند كه از اين تعداد چهار نفر به صورت سرپايي درمان و از بيمارستان ترخيص شدند. همچنين راننده خودرو به همراه چند نفر از اتباع غيرمجاز متواري شدند كه دستگيري آنها در دستور كار پليس قرار گرفت. در همين حال ظرف همين دو روز گذشته ۲۷۴ شهروند غيرمجاز خارجي در يزد دستگير شدند. سرتيپ عباسعلي بهدانيفرد، فرمانده انتظامي يزد با بيان اينكه اين افراد از مرزهاي شرقي و جنوب شرق كشور به صورت غيرمجاز وارد ايران شده بودند، تصريح كرد: مقصد بعدي آنها استانهاي مركزي كشور بود. او در گفتوگو با ايرنا خاطرنشان كرده است: شهروندان خارجي بايد با اخذ مجوزهاي قانوني و برابر پروتكلهاي بينالمللي به كشور وارد شوند تا شاهد تكرار چنين حوادثي نباشيم. به گفته او متاسفانه افرادي فرصتطلب و سودجو با بيتوجهي به قانون اقدام به قاچاق انسان ميكنند و با به خطر انداختن جان خود و ديگران امنيت استان را مخدوش كردهاند. براساس گزارش ايرنا روزانه تعدادي از شهروندان خارجي غيرمجاز از استانهاي جنوب شرقي و شرقي كشور وارد محدوده استان يزد شده و با استفاده از خودروهايي كه اصطلاحا به «شوتي» معروف شدهاند به استانهاي ديگر منتقل ميشوند.
تعداد افغانهاي مجاز در يزد حدود ۱۲۰ تا ۱۵۰ هزار نفر تخمين زده ميشود و شمار افراد غيرمجاز نيز همين تعداد برآورد شده كه آمار آنها در فصول مختلف سال در نوسان است.
روزانه حدود ۴۰۰ هزار دستگاه خودرو از جادههاي استان يزد از جنوب به شمال و شرق و غرب كشور و بالعكس تردد ميكنند و جادههاي استان از ترافيك نسبتا بالايي برخوردار است و تردد شهروندان غيرمجاز در استان تاكنون باعث وقوع چندين مورد تصادف منجر به فوت شده و يكي از خواستههاي شهروندان از مسوولان كنترل و جلوگيري از تردد اين خودروهاست.