پايان تحقيقات كارشناسي درباره سانحه سقوط هواپيماي اوكرايني
«محسن بهاروند» معاون بين‌المللي و امور حقوقي وزارت امور خارجه با يادآوري اينكه تحقيقات از سانحه سقوط هواپيما تمام شده است، گفت: ايران براي برخورد با مقصران سقوط هواپيماي اوكرايني صلاحيت انحصاري دارد. بهاروند درگفت‌وگو با ايرنا، درباره آخرين تحولات مربوط به گفت‌وگوهاي ايران و اوكراين درخصوص سانحه هوايي سقوط هواپيماي اوكرايني بار ديگر به بازماندگان قربانيان اين سانحه تسليت گفت و با تشريح سه سطح از پيگيري‌هاي انجام‌شده در اين خصوص اظهار داشت: در سطح نخست پيگيري‌ها و بررسي‌ها، ايران بلافاصله پس از سقوط هواپيماي اوكرايني تحقيقات خود را آغاز كرد و سازمان هواپيمايي كشوري، به عنوان سازمان تخصصي و حرفه‌اي اين كار، بررسي‌هايش را سريعا آغاز كرد و از كشورهايي كه اتباع‌شان در اين هواپيما حضور داشتند، دعوت كرد تا در اين بررسي‌ها مشاركت داشته باشند. اين مقام مسوول در وزارت امور خارجه ادامه داد: در اين راستا ايران هيچ درخواست ويزايي را كه از سوي كشورهايي كه اتباع‌شان در اين هواپيما بودند و تمايل داشتند در روند بررسي‌ها حاضر باشند، رد نكرد و بلافاصله رواديدهاي مربوطه صادر شد. آنها هم به ايران آمدند، در محل سانحه حضور يافتند، قطعات هواپيماي آسيب‌ديده را ديدند و از سازمان پزشكي قانوني ايران هم بازديد كردند. بهاروند با بيان اينكه تحقيقات سازمان هواپيمايي كشوري از سقوط هواپيماي اوكرايني تقريبا تمام شده است، تصريح كرد: تحقيقات پايان يافته و هيچ ابهامي در اين باره وجود ندارد و ما مي‌دانيم چه اتفاقي افتاده است. البته يك مرحله از تحقيقات فني باقي مانده و آن، خوانش جعبه سياه هواپيماست كه انجام نشده اما هر روز و هر ثانيه آمادگي خوانش آن را داريم. معاون بين‌المللي و امور حقوقي وزارت امور خارجه با بيان اينكه براساس بررسي‌ها، نه ايران و نه اوكراين توان خوانش جعبه سياه هواپيماي اوكرايني را ندارند، خاطرنشان كرد: هرچند تحقيقات تقريبا پايان يافته و آنچه در جعبه سياه قرار دارد، ممكن است كمك موثري به روند بررسي‌ها نكند ولي حاضر هستيم جعبه سياه را به كشور يا شركت ثالثي بدهيم تا خوانش جعبه سياه را انجام دهد. بهاروند به برخي اقدامات غيرحرفه‌اي و سياسي برخي كشورها در ماجراي هواپيماي اوكرايني اشاره كرد و ابراز داشت: ما قبلا اطلاعاتي را در اختيار برخي كشورها قرار مي‌داديم اما پس از مدتي اين اطلاعات، بعضا به صورت دستكاري و تحريف شده، در اختيار عموم قرار مي‌گرفت و سر از رسانه‌ها درمي‌آورد كه موجب تشويق اذهان عمومي، انحراف در روند بررسي‌ها و سياسي شدن موضوع مي‌شد. او اضافه كرد: قبلا برخي مكاتباتي انجام شده بود كه لازم نبود رسانه‌اي شوند. ما مي‌ديديم اين اطلاعات نه تنها رسانه‌اي مي‌شدند كه در برخي مواقع، در اختيار رسانه‌هاي معاند و ضدانقلاب هم قرار مي‌گرفت. اين ديپلمات ارشد با تاكيد بر اينكه ايران براي خوانش جعبه سياه و توافق درباره پرداخت خسارات و رسيدگي كيفري آماده است، بيان كرد: بايد اين اطمينان را پيدا كنيم كه بررسي‌هاي انجام‌شده، تحقيقات صورت‌گرفته و محتواي مذاكرات و رايزني به بيرون درز پيدا نكند و بايد اطمينان داشته باشيم كه مطابق كنوانسيون‌هاي بين‌المللي از جمله ضميمه ۱۳ كنوانسيون شيكاگو با اين موضوع برخورد شود. بهاروند با تاكيد بر اينكه خواسته ايران برخورد غيرسياسي و مبتني بر حقوق بين‌المللي با موضوع است، يادآور شد: ايران چيزي فراتر از برخورد حقوقي و بررسي در چارچوب كنوانسيون‌هاي بين‌المللي نمي‌خواهد. او انجام توافق درباره پرداخت خسارات براساس اصول و معيارها را ضروري دانست و عنوان كرد: ايران صلاحيت انحصاري در مورد برخورد كيفري با مقصران يا قصوركنندگان اين موضوع را دارد و رسيدگي كيفري اين مساله هم در حال انجام است. اين ديپلمات ارشد كشورمان خاطرنشان كرد: در مجموع اگر در مورد اين مسائل، توافق انجام شود مشكلي براي ارسال جعبه سياه هم نخواهيم داشت و اگر معيار پرداخت خسارت هم مشخص شود، بلافاصله اين كار انجام مي‌شود. او در مورد مذاكره با طرف اوكرايني و ساير كشورهايي كه اتباع‌شان در اين هواپيما حضور داشته‌اند هم گفت: از ابتداي تحقيقات درخواست‌هايي را براي گفت‌وگو داشته‌ايم و اخيرا هم يك متن را به طرف اوكرايني كه طرف اصلي در اين ماجراست، داده‌ايم چرا كه هواپيما در ايرلاين اوكراين مشغول به فعاليت و پرواز بوده است. درخواست ما اين است كه اين متن نهايي شود اما هنوز نهايي نشده چراكه به نظر مي‌رسد همكاران اوكرايني ما آمادگي اين كار را ندارند. بهاروند ادامه داد: اخباري به ما رسيده كه مذاكرات نهايي درخصوص متن در آينده‌اي نزديك انجام شود كه اگر اين كار صورت گيرد هم جعبه سياه را به كشور خارجي ارسال خواهيم كرد و هم بحث پرداخت خسارات انجام مي‌شود. او همچنين اظهار داشت: هنوز ما به هيچ عدد و رقمي نرسيده و توافقي هم نكرده‌ايم چراكه روش‌هاي مختلفي در اين باره وجود دارد. بايد بيمه هواپيما و مسافرين هم مورد لحاظ قرار گيرد. اين ديپلمات ارشد كشورمان گفت: ما دو منبع براي پرداخت خسارات داريم كه كنوانسيون‌هاي بين‌المللي هستند اما در نظر داريم كه يك مبلغ عادلانه و منصفانه به خانواده آسيب‌ديدگان پرداخت شود. بهاروند در مورد نحوه رسيدگي كيفري به مقصران يا قصوركنندگان ماجرا هم گفت: اين كار در سازمان قضايي نيروهاي مسلح در حال انجام است. دادستان دقيقي هم مسوول رسيدگي به اين موضوع شده و خانواده آسيب‌ديدگان هم مي‌توانند با مراجعه، هم از آخرين روند بررسي‌ها مطلع شوند و هم اگر شكايتي دارند، از اين طريق پيگيري كنند. او در مورد تاثير تابعيت آسيب‌ديدگان و قربانيان هواپيماي اوكرايني در پرداخت خسارات خاطرنشان كرد: از نظر حقوقي، بحث تابعيت افراد تاثيري در پرداخت خسارات ندارد و آن را غيرضرور مي‌دانيم چراكه بايد ورثه آن فرد يا افراد از نظر قانوني مشخص باشند. معيارهاي ديگري هم وجود دارد مثل اينكه مسافرين با چه پاسپورتي بليت را تهيه كرده و وارد هواپيما شده‌اند. معاون وزير امور خارجه خاطرنشان كرد: حدود ۸۰ تا ۸۵ درصد كساني كه سوار هواپيماي اوكرايني شده‌اند، با پاسپورت ايراني بليت تهيه كرده و وارد هواپيما شده‌اند. او با بيان اينكه سياسي كردن بحث سانحه سقوط هواپيما راه به جايي نمي‌برد، گفت: سازمان تخصصي رسيدگي به اين موضوع، سازمان بين‌المللي هوايپمايي (ايكائو) است كه در اين باره جلساتي داشته و از اقدامات ايران و سرعت بررسي‌ها رضايت داشته است.