بشنو از ني
كيوان ساكت
استاد حسن كسايي يكي از مردان نادر اين روزگار بود. اگر بخواهيم براي نوازندگان ساز ني در اين روزگار ارجحيتي درنظر بگيريم، نام استاد حسن كسايي بر تارك همه نامهاي ديگر خواهد درخشيد. ني از نظر ساختارسازي ساده ولي دشوار در نواختن است. آنچه از نوازندگان ساز ني پيش از استاد حسن كسايي ضبط شده و براي ما به يادگار مانده است هرگز توان برابري با آنچه استاد كسايي نواخته را ندارند. بر كسي پوشيده نيست كه ني در دستان استاد كسايي به جايگاه امروز خود رسيده است. شايد يكي از دلايل اوجگيري استاد كسايي اين باشد كه در جواني توانست به محضر استاد بزرگي مانند استاد ابوالحسن صبا راه پيدا كند. كسايي موسيقي را نزد كسي آموخت كه به راستي يكي از ستونهاي استوار موسيقي ايران در قرن كنوني است همچنين سهتار را نزد همين استاد فرا گرفت.
آشنايي عميق و ريشهاي استاد كسايي با شاخههاي ديگر فرهنگ ايران (همانگونه كه صبا نيز آشنا بود) مانند ادبيات و خوشنويسي موجب شد كه ساز و نوازندگي او هم داراي غناي كم مانندي شود و تاثير خودش را بر تمامي نوازندگان هم دوره و پس از خودش بگذارد. شاگردان بسياري نزد استاد كسايي تربيت شدند كه همگي مانند استاد موسوي و ديگران مايه مباهات و فخر موسيقي ايران هستند و ديگراني كه به صورت مستقيم شاگرد ايشان نبودند مانند استاد حسن ناهيد يا استاد كيانينژاد و ديگران، همگي به گفته خودشان متاثر از صداي ساز و نواي پر رمز و راز موسيقي او هستند. تاثير حسن كسايي در موسيقي و هنرمندان ايران غيرقابل انكار است. آهنگها و همنوازيهاي او كه با ساز استاداني مانند استاد جليل شهناز، استاد تجويدي، استاد عبادي يا استاد فرهنگ شريف و... به جاي مانده است همگي نمونههاي بسيار درخشان از بداههنوازي در موسيقي ايران است. ساز و ياد حسن كسايي هرگز از حافظه تاريخي و عاطفي مردمان ايران زمين نخواهد رفت.