سامورايي خوراكشناس
محصول نتفليكس، ژاپن
سال ۲۰۱۷
شايد نزديكترين ترجمه از عنوان اين سريال كوچك كه در دو فصل و از شبكه نتفليكس پخش شده، همين سامورايي خوراكشناس باشد. مردي 60 ساله بعد از عمري كار كردن آن هم به شيوه سخت و بيوقفه ژاپني، حالا بازنشسته شده و نميداند كه با اين فراغت و بيكاري چطور كنار بيايد. يك سامورايي كه قهرمان خيالي اوست و در واقع سويه سنتي و ماجراجوي و جنگاور اوست، به او جسارت تجربه كردن ميدهد. پس تصميم ميگيرد جبران عمر از دست رفته كند و باقي را به خوردن و نوشيدن و حظ بردن از مزه و طعمها بگذراند. به راه ميافتد و تجربه غذايي خود را با ماجراهايي جذاب و ديدني پشت سر ميگذارد.
اين مجموعه تصاوير ناديدهاي براي بيننده ايراني دارد. درون خانههاي معمولي ژاپني چه خبر است؟ رستورانها و كافههاي سنتي آنها، دكانهايي كه از نيمهشب تا صبح براي كارمندان و كارگران شب بيدار غذا درست ميكنند چه شكل و شمايلي دارند؟ و همينطور تصاوير خوراكهاي ژاپني با آنكه براي ما غريب هستند ولي بسيار جذاب از كار درآمده.
حلقه اتصال ماجراهاي اين مجموعه خوراك است. اين سريال آشپزي ژاپني را تكريم و ستايش ميكند و سنتهاي قديم را به ياد ميآورد. همراه سامورايي شخصيت اصلي داستان كه در خيال او حضور دارد با او در غذاخوريهاي مختلف غذا ميخورد اگرچه اعتنايي به او ندارد. به سبك و سياق پهلوانان دورهگرد و عياران بيخانه بيتكلف خوراك ميخورد و خشن و زمخت با بقيه رفتار ميكند.
ژاپنيها چنان ارج و اعتباري براي سنت سفرهنشيني و خوراك خوردن و طباخي خود قائل هستند كه در اغلب فيلمهايشان - شايد تمامي آثار - سكانسهايي خوش رنگ و لعاب و اشتهابرانگيز از غذاهاي ژاپني نشان ميدهند. در اين مجموعه هم رجوع به غذاهاي قديمي و سنتهاي پذيرايي بسيار ديده ميشوند و اساسا پايه و مايه داستان را قوام ميدهند.
چنين است كه آنها توانستهاند بسياري از خوراكهايشان را سر و صورتي جهاني دهند. سوشي غذاي آسان و راحتي نيست. طعم و مزه و تركيبش هم براي بسياري از مردم دنيا غريب است، اما اين خوراك و چندين غذاي ديگر و همچنين سبك و سياق طباخيشان جهانگير شده.
هر قسمت حدود ۲۰ دقيقه است و در همين زمان اندك داستاني دلكش و شيرين و تصاوير پاكيزه و جذابي از غذاها و آشپزي و بر سر سفره نهادن و خوردن لذت بردن از آن ميبينيم. آيا ما هم از هر لقمهاي كه ميخوريم، از طعم و مزه و عطر و بافتش لذت ميبريم و شكر ميگوييم؟