ادامه مذاكرات سخت در وين

گروه ديپلماسي| بازار مذاكرات هسته‌اي ميان ايران و 1+5 داغ است و در اين ميان حاشيه‌هاي موثر بر مذاكرات هم بيش از 18 ماه گذشته به اين گردونه وارد شده‌اند. در شرايطي كه پس از مذاكرات لوزان در اواخر مارس و دو روز ابتدايي آوريل دو طرف بر سر راهكارهاي مشتركي براي حصول برنامه جامع اقدام مشترك به توافق رسيدند تا به امروز دو دور مذاكرات ابتدا در وين و سپس در نيويورك براي ورود و تدوين متن پيش‌نويس توافق جامع انجام شده است. فردا نيز دور سوم اين مذاكرات بازهم در وين به مدت چهار روز (تا لحظه تنظيم اين خبر) آغاز خواهد شد. مذاكراتي كه پيش‌بيني مي‌شود دو طرف بتوانند در جريان آن به موفقيت قابل توجهي دست پيدا كنند. در فاصله ميان مذاكرات نيويورك و وين، سناي ايالات متحده اقدام به تصويب طرح نظارت بر توافق هسته‌اي با ايران كرده است؛ طرحي كه مي‌تواند اجرايي شدن برجام را تا 10 ماه به تاخير بيندازد. سيدعباس عراقچي كه پس از آخرين دور گفت‌وگوها در نيويورك در گفت‌وگوي تلويزيوني مستقيم با مردم وعده داد كه به محض ورود به ايران با كميسيون مجلس شوراي اسلامي و نمايندگان مردم در خصوص آنچه در اين دور از مذاكرات گذشت، توضيحاتي بدهد روز يكشنبه مهمان كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي بود.
هنوز مذاكرات سختي در راه است
سيدحسين نقوي حسيني، سخنگوي كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس در تشريح نشست روز يكشنبه كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس گفت: در اين جلسه با حضور عراقچي، عضو ارشد تيم مذاكره‌كننده به همراه قشقاوي، معاون وزير خارجه آخرين وضعيت و شرايط مذاكرات مورد بررسي قرار گرفت، در اين جلسه عراقچي گفت كه بعد از بيانيه لوزان طرفين متوني را به عنوان پيش‌نويس تهيه كرده بودند كه طي مذاكرات اخير اين متون به كار گرفته شد و تقريبا به يك متن واحدي دست يافته‌ايم كه پرانتزهاي زيادي داشت. بخشي از مسائل كاملا روشن و پرانتزها حذف شده ولي بخش ديگري همچنان باقي مانده است. بنابراين هنوز مذاكرات سختي داريم. تا اينجا حدود 20 صفحه تهيه شده كه بعد از مقدمه، بخشي مربوط به فعاليت هسته‌اي و بخشي مربوط به لغو تحريم‌ها و بخشي هم جدول زماني آن است. از دو روز آينده مجددا كار روي متن را شروع مي‌كنيم. البته در ضمايم هنوز مسائل اختلافي داريم.
وي افزود: عراقچي همچنين گفت آنچه به نظر مي‌رسد اين است كه ما توافق را در متن مذاكرات دست‌يافتني مي‌دانيم. البته بيرون از مذاكرات لابي صهيونيست، سعودي‌ها و داخل امريكا تلاش‌هايي مي‌كنند كه توافق انجام نشود. يكي از اعتراضات نمايندگان كنگره امريكا و مقالاتي كه سياسيون منتشر كردند اين است كه توافق ايران را به عنوان يك قدرت صاحب فناوري هسته‌اي به رسميت مي‌شناسد. بالاخره اينكه طرح اخير به سنا آمد مبني‌بر اينكه اولا كنگره در متن تغييري ندهد و ديگر اينكه كنگره به اعلام مخالفت راي دهد (و اين يعني عدم قبول) و سوم اينكه دولت فقط گزارش صحت اجرا را به كنگره بدهد. در چنين صورتي چه حالت‌هايي پيش مي‌آيد و كنگره سكوت مي‌كند. كنگره اعلام مخالفت مي‌كند كه رييس‌جمهور آن را وتو مي‌كند و شكست وتوي رييس‌جمهور هم دو سوم آراي كنگره را مي‌خواهد كه امكانپذير نيست.
تاخير دو ماهه اجراي توافق
نقوي حسيني ادامه داد: معاون وزير خارجه افزود كه تنها اثر دخالت سنا، اجراي توافق را حدود دو ماه به تاخير مي‌اندازد و‌الا اثر ديگري ندارد. حالا فرض كنيم كنگره وتوي رييس‌جمهور را شكست، چه كسي ضرر مي‌كند؟ قطعا امريكايي‌ها ضرر مي‌كنند چون ما به راه خود ادامه مي‌دهيم در حالي كه وحدت 1+5 دچار شكست مي‌شود، تحريم‌ها متزلزل مي‌شود، شوراي امنيت توافق را تاييد كرده و نتايج حاصله به ايران مي‌رسد و اروپايي‌ها با ايران همراه شده‌اند، تحريم‌هاي چندگانه امريكايي به اين شكل لغو مي‌شود كه تحريم‌هاي دولت امريكا صرفا لغو مي‌شود. تحريم‌هاي كنگره توسط دولت متوقف مي‌شود. تحريم‌هاي مالي- اقتصادي اروپا و تحريم‌هاي شوراي امنيت هم لغو مي‌شود، ما به دنبال همزماني اقدامات طرفين هستيم و در اين زمينه به راه‌حل‌هايي هم رسيده‌ايم. وي در گفت‌وگو با خانه ملت گفت: عراقچي در پاسخ به اين سوال كه چرا كنگره بعد از لوزان وارد عمل شد، گفت كه چون تا بيانيه لوزان چيزي روشن نشده بود، وقتي كه ما عضو آژانس و ان‌پي‌تي باشيم، بازرسي‌هاي آن را خواهيم داشت و وقتي كه پروتكل الحاقي را پذيرفتيم، بازرسي‌هاي آن را پذيرفته‌ايم، بنابراين بازرسي هميشگي است، مگر اينكه پروتكل را نپذيريم يا از ان‌پي‌تي خارج شويم. در قالب پروتكل‌الحاقي دسترسي مديريت‌شده نمونه‌برداري محيطي است و چيز ديگري نيست. بنابراين طرح اين موضوع كه بازرسي، دسترسي به اماكن نظامي را ممكن مي‌سازد درست نيست و هيچ كس نمي‌تواند از اماكن نظامي ما بازديد كند. نمونه‌برداري هم معنا دارد و كاملا تعريف شده است.
دوئل براي كاستن از پرانتزها
مذاكرات هسته‌اي ميان ايران و 1+5 پس از گفت‌وگوهاي لوزان و ورود به مرحله نگارش عمدتا ميان سيدعباس عراقچي، معاون امور حقوقي و بين‌المللي وزارت خارجه و مجيد تخت روانچي، معاون اروپا و امريكاي وزارت امور خارجه كشورمان با هلگا اشميد، معاون فدريكا موگريني، مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا برگزار شده است. در اين نشست‌ها به گفته عراقچي، موگريني به نمايندگي از 1+5 با ايران وارد مذاكره و رايزني براي تدوين متن نهايي شده است. گفته مي‌شود سه روز نخست مذاكرات ميان عراقچي و موگريني و سپس در روز جمعه با پيوستن مديران سياسي ساير كشورهاي 1+5 گفت‌وگوها ادامه پيدا خواهد كرد. با توجه به باقي ماندن كمتر از سه ماه زمان تا ضرب‌الاجل پايان ژوئن به نظر مي‌رسد كه دو طرف پس از رايزني‌هاي نسبتا موفق در حاشيه اجلاس بازنگري معاهده منع تكثير تسليحات هسته‌اي بايد در اين دور از مذاكرات به نتايج ملموس‌تري دست پيدا كنند. تنظيم توافق نهايي برنامه اقدام مشترك كه گفته مي‌شود بيش از 20 صفحه بدنه اصلي آن و 50 صفحه نيز ضمايم آن خواهد بود، به حداقل دو ماه بازه زماني نياز خواهد داشت. آهستگي و پيوستگي كه سيدعباس عراقچي با توسل به آن فضاي مذاكرات در نيويورك را شرح داد بايد در وين جاي خود را به سرعت عمل بيشتر و كاستن از پرانتزهاي موجود در متن بدهد.

قدرداني عراقچي از مخالفت مجلس با توقف مذاكرات

عضو تيم مذاكره‌كننده هسته‌اي كشورمان با بيان اينكه تيم مذاكره‌كننده هيچگاه اجازه نداده و نخواهد داد كه زبان تهديد در مذاكرات به كار گرفته شود، گفت: تاكنون طرف‌هاي مقابل ما هم به خودشان اجازه استفاده از ادبيات تهديد در مذاكرات را نداده‌اند. سيدعباس عراقچي در گفت‌وگو با خانه ملت ضمن اشاره به مخالفت اعضاي فراكسيون اكثريت مجلس با طرح سه فوريتي توقف مذاكرات هسته‌اي گفت: خوشبختانه نمايندگان با مخالفت با اين طرح بهترين تصميم را اتخاذ كردند. عراقچي با انتقاد از جنگ‌ رسانه‌اي كشورهاي غربي درباره مذاكرات هسته‌اي گفت: تيم مذاكره‌كننده هيچگاه اجازه نداده و نخواهد داد كه زبان تهديد در مذاكرات به كار گرفته شود. البته در بيرون از مذاكرات، به دنبال القاي شبه تهديد با استفاده از رسانه‌هاي  خود هستند اما قطعا اين اقدامات هيچ تاثيري در اراده ما نخواهد داشت.