واشنگتن به سند سازي براي توجيه تمديد تحريم تسليحاتي روي آورد
حقه امريكايي
سارا معصومي
تلاش بيوقفه و ممتد ايالات متحده امريكا براي تمديد تحريم تسليحاتي ايران پس از اكتبر(مهرماه) جاري ادامه دارد. دولت دونالد ترامپ، رييسجمهور ايالات متحده در حال امتحان كردن تمام سناريوهاي موجود و روي ميز است. از غيرمحتملترين سناريوها مانند طرح قطعنامه جديد تا ادعاي جعلي حضور در قطعنامه 2231 و امكان توسل به مكانيسم ماشه. در حالي كه در جلسه 10 روز پيش شوراي امنيت با محوريت اجراي قطعنامه 2231 هر 14 عضو اين شورا مخالفت خود را با اقدامهايي كه منجر به تضعيف برجام شود اعلام كردند، تيم ترامپ همچنان نااميد نشده و به جلب اجماع عليه ايران تا پايان مهر ماه اميدوار است. ايالات متحده و متحدان عبري و عربياش در منطقه تلاش ميكنند براي جلب اين اجماع، خوراك لازم را هم تهيه كنند. تلاشي كه بخشي از آن را در گزارش اخير دبيركل سازمان ملل متحد كه در آن ايران را پشت پرده حمله به تاسيسات نفتي عربستان سعودي(آرامكو) معرفي كرده بود، شاهد بوديم. بر همين اساس در چند هفته اخير شاهد بوديم كه متحدان ايالات متحده در منطقه از امارات متحده عربي تا عربستان سعودي در موضعگيريهاي جداگانه خواهان تمديد تحريم تسليحاتي ايران پس از مهرماه شده و ادعا كردند كه فعاليتهاي منطقهاي و توانمندي موشكي ايران، صلح و تهديدي براي امنيت منطقه و فراتر از آن در سطح بينالمللي است. در چنين بستري عجيب نبود كه مايك پمپئو، وزير خارجه ايالات متحده در تازهترين دور از ادعاهاي ضد ايراني از توقيف تسليحات ساخت ايران در مسير رسيدن به يمن خبر داده و بدون تعارف بلافاصله با استناد به اين ادعا، خواهان تمديد تحريم تسليحاتي ايران شود. براساس تازهترين ادعاي پمپئو، نيروهاي امريكايي و همپيمانانش يك كشتي حامل سلاحهاي ايراني براي شورشيان حوثي در يمن را در ۲۸ ژوئن توقيف كردهاند. البته پمپئو در اظهاراتش اشاره نميكند كه منظور از همپيمان چه كساني است. به ادعاي وزير خارجه ايالات متحده، اين سلاحها شامل ۲۰۰ قبضه آرپيجي، بيش از ۱۷۰۰ قبضه كلاشينكف، ۲۱ فروند موشك سطح به هوا و موشكهاي زميني، چندين فروند موشك ضد تانك و ساير تجهيزات نظامي و موشكهاي پيشرفته است. اين ادعاي وزير خارجه ايالات متحده با تكذيب سخنگوي وزارت امور خارجه ايران روبهرو شد. سيدعباس موسوي در واكنش به ادعاي مقامات امريكا مبني بر توقيف شناور ايراني حامل سلاح به يمن گفت: دروغگويي، اتهامزني و نفرتپراكني از عناصر اصلي سياست خارجي امريكا به ويژه در رژيم فعلي است و اظهارات وزير خارجه «نفرت پراكن» امريكا نيز نشات گرفته از همين رويكرد است. امريكاييها كه احساس ميكنند براي ادامه محدوديتهاي تسليحاتي كشورمان در صحنه بينالمللي و شوراي امنيت دستاوردي نداشتهاند، تلاش ميكنند با اتهامزني و دروغگويي بهانههايي براي استمرار فشار حداكثري و پيشبرد اهداف خبيثانه خود فراهم كنند. موسوي با تاكيد بر اين نكته كه امريكا و عربستان سعودي با برقراري محاصره 5 ساله بر مردم يمن باعث مرگ هزاران نفر به دليل گرسنگي و سوءتغديه شدهاند، افزود: اين دو رژيم به جاي اينكه پاسخگوي جنايتهاي خود در يمن باشند با ايراد اتهامهاي ناروا و بياساس به سايرين تلاش ميكنند از زير بار رفتن مسووليت و پاسخگويي در قبال اين رفتار خلاف انساني و جنايتكارانه خود شانه خالي كنند. واكنش موسوي به اين تكذيب رسمي محدود نشد و او در صفحه توييترش نيز با انتشار توييتي به زبان انگليسي نوشت: «دقيقا همزمان با تلاش مذبوحانه و غيرقانوني رژيم امريكا براي تمديد محدوديتهاي تسليحاتي ايران، ايالات متحده- با آن سابقه طولاني راهزني- يك «قايق حامل سلاح» كشف و ضبط ميكند. چه تصادفي! حقهاي قابل انتظار اما رنگباخته و بيفايده.»
ادامه جدال نمايندگان روسيه و ايالات متحده
پس از طرح ادعاي تازه عليه ايران توسط وزير خارجه ايالات متحده، نماينده اين كشور در سازمان ملل متحد در مصاحبهاي بر ادامه تلاشهاي دولت اين كشور براي تمديد تحريمهاي تسليحاتي عليه ايران تاكيد كرد. كلي كرافت در مصاحبهاي با العربيه مدعي شد چنانچه تحريمهاي تسليحاتي عليه ايران تمديد نشوند، ايران سلاحهاي بيشتري را در اختيار نيروهاي نيابتياش در منطقه قرار خواهد داد. به گفته كرافت، دولت «دونالد ترامپ» از تمامي ابزارهايي كه در اختيار دارد براي تمديد تحريمهاي تسليحاتي عليه ايران استفاده خواهد كرد. ساعتي قبلتر از اظهارات ديپلمات امريكايي، نماينده روسيه در سازمان ملل تاكيد كرد امريكا هرگز در تمديد تحريمهاي تسليحاتي عليه ايران موفق نخواهد شد. «واسيلي نبنزيا» نماينده دايم روسيه در سازمان ملل اعلام كرد كه پيشنويس قطعنامه امريكا براي تمديد تحريمهاي تسليحاتي عليه ايران هيچ شانسي براي موفق شدن ندارد. نبنزيا در يك مصاحبه آنلاين گفت:«اين قطعنامه آينده بسيار غمانگيزي دارد. منظورم اين است كه اصلا آيندهاي ندارد. مسكو زماني كه امريكا كار روي اين قطعنامه را آغاز كرد به اين كشور گفت كه «هيچ شانسي براي تصويب آن وجود ندارد.» نماينده روسيه در سازمان ملل گفت: «تصويب چنين قطعنامهاي، برجام را به پايان خواهد رساند. مشخص است كه ايران هرگز چنين چيزي را نميپذيرد و حق هم دارد كه نپذيرد.»
سند سازي از واشنگتن تا تلاويو
به گزارش «اعتماد» دونالد ترامپ با خروج از توافق هستهاي به رغم درخواست متحدانش در اروپا براي حفظ آن، توان جلب اجماع عليه ايران را كه تا يك سال پس از خروج ايالات متحده از برجام همچنان در توافق به شكل تمام و كمال مانده بود از دست داده است. بر همين اساس در دو سال و نيم گذشته هر بار دولت ترامپ، پروندهاي را عليه ايران و برجام به صحن شوراي امنيت برده با دستان خالي بازگشته است به گونهاي كه بسياري از رسانهها چندين و چند بار از تيتر «امريكاي تنها» براي توصيف وضعيت ترامپ در شوراي امنيت عليه ايران استفاده كردهاند. هر چند كه كشورهاي اروپايي در بسياري از موارد اختلافهاي غيربرجامي با ايران با امريكا همراه هستند اما گامهاي ايران در 3 سال گذشته جاي هر گونه همراهي با واشنگتن را از آنها سلب كرده است. دستان خالي واشنگتن، مقامهاي دولت ترامپ را به سندسازي براي توجيه تمديد تحريم تسليحاتي ايران وادار كرده و اين در حالي است كه تلاويو نيز در مسيري موازي و هماهنگ همين سندسازي را در بستر آژانس بينالمللي انرژي اتمي پيش ميبرد كه در مرحله نخست آن موفق به تصويب قطعنامه ضد ايراني در شوراي حكام شده است. اين تحركات به موازات تلاشهاي عربستان سعودي به منظور تهديدي براي صلح و امنيت بينالمللي نشان دادن ايران همه و همه در راستاي تحريك ايران براي خروج از توافق هستهاي يا جلب اجماع عليه ايران در صحن شوراي امنيت صورت ميگيرد. ايران در 3 ماه باقيمانده تا پايان مهر ماه بيشك با زنجيرهاي از تلاش براي خرابكاري در برنامه هستهاي يا سندسازي درباره فعاليتهاي منطقهاي و موشكي روبهرو خواهد شد كه بيشك عبور از اين مرحله نياز به صبر استراتژيك، پرهيز از رفتارهاي واكنشي و هيجاني، انسجام ملي و به حاشيه راندن منافع حزبي دارد. در شرايطي كه ايران بتواند از خط پايان تحريم تسليحاتياش عبور كند، مهمترين دستاورد استراتژيك برجام را در سبد خود خواهد داشت.
ادعاي برايان هوك: دوست داريم ايران مذاكره كند اما عجله نداريم
«برايان هوك» نماينده دولت امريكا در امور ايران بار ديگر ادعاهاي هميشگي عليه ايران را تكرار كرده است. هوك در مصاحبه با پايگاه المانيتور كه خبرگزاري فارس بخشهايي از آن را ترجمه كرده، گفت: ايران با امتناع از گفتوگوي مستقيم با ايالات متحده فرصتهاي خوبي را از دست ميدهد. ما اميدواريم چشمانداز خوبي درباره تبادل زنداني با ايران و ساير موضوعات وجود داشته باشد. اين مقام امريكايي با طرح اين ادعا كه به رغم پيشنهادات مكرر براي گفتوگوهاي مستقيم، ايران پاي ميز مذاكره نيامده، گفت:«من پيشنهاد گفتوگوي كنسولي با ايران را مطرح كردم. در صورتي كه مذاكرات انجام ميشد، ايران ميتوانست پيشنهاد ترامپ درباره «توافق بزرگتر» را مورد بررسي قرار دهد. اين چيزي است كه رييسجمهور دوست دارد شاهد آن باشد. او چندين سال در ديپلماسي را باز گذاشت. اين نمونه ديگري از فرصتسوزيهاي ايران براي پيشرفت است. رييسجمهور(ترامپ) دوست دارد شاهد حصول يك توافق بهتر باشد و اين چيزي است كه در بيانيههايش بعد از آزادي مايكل وايت مطرح كرده است. نماينده دولت امريكا در امور ايران به رغم آنكه بخش زيادي از گفتوگويش با المانيتور را به تبليغ درباره ضرورت مذاكره با ايران اختصاص داده در جاي ديگري از اين مصاحبه گفت: «امريكا عجلهاي براي مذاكره ندارد. راهبرد ما عليه ايران كارساز بوده است.»
برايان هوك گفت كه در توافق هستهاي جديد با ايران حقي براي غنيسازي در نظر گرفته نخواهد شد و بدون وجود حق غنيسازي، راهي براي دستيابي به سلاح هستهاي وجود نخواهد داشت.