بازار طرح جامع ساماندهي مي‌خواهد
سيد احمد محيط طباطبايي
بازار يكي از اجزاي اصلي تشكيل‌دهنده يك شهر است. بازار محلي براي داد و ستد، تجارت و موارد مرتبط با آن به حساب مي‌آيد هر چند تنها محدود به اين موارد نيست. بازار تهران يكي از چند محله مهم تهران است كه در گذشته نه چندان دور در آن خانه‌ها و ساير خدمات زندگي وجود داشتند، به خصوص براي كساني كه شغل و كسب‌وكارشان در بازار بود. طي چند دهه گذشته به تدريج بازار تهران بخش محلي و مسكوني خود را از دست داد و اين فضاها به انبار و كارگاه و مراكز حفاظت و نگهداري تبديل شدند. در اين بازه زماني اگر اقدامي از سوي شهرداري و ساير نهادها هم براي احيا در مكان‌هايي مانند گذر لوطي صالح و... انجام شد، به مواردي مانند مسقف كردن آنها محدود ماند كه همين احيا هم باعث شد گذرها به واحدهاي تجاري بدل شوند، در حالي كه سابق بر آن محل زندگي و عبور بودند.فعاليت‌هاي احيايي نامناسب در كنار افزودن بر فضاهاي تجاري مانند دو طبقه كردن بخش‌هاي يك طبقه در برخي موارد و تاسيس پاساژها باعث شدند بارگذاري بيش از ظرفيت به بازار و بافت تاريخي آن تحميل شود كه با در نظر گرفتن مواردي مانند ترافيك، حمل‌ونقل و... از ايمني اين بخش كاسته شده و به محلي خطرناك بدل شود. بازار به عنوان محله تاريخي تهران داراي ارزش‌هاي معماري، فرهنگي و ... است؛ از خانه حسين آقا ملك گرفته تا چارسوي بزرگ و كوچك و... توجه داشته باشيم، تاسيسات بازار به زماني برمي‌گردد كه در آن دوره در ارتباط با زندگي، خانه، مدرسه و محل كسب و كار و... طراحي شده بودند و امروز توان اين بارگذاري‌هاي جديد را ندارند. از اين‌رو براي حفاظت و ايمن نگه داشتن آنها بايد مراكز آتش‌نشاني، ادارات مرتبط با وزارت نيرو، سازمان ميراث فرهنگي و... در هماهنگي با هم باشند تا اين بخش از تاريخ تهران حفظ شود.البته يك واقعيت هست كه بازار محل حضور و كار بازاري‌هاست كه جزو قشرها و دهك‌هاي پايين جامعه محسوب نمي‌شوند، از اين‌رو مي‌توان از آنها انتظار داشت براي ايجاد وضعيت بهتر مشاركت داشته باشند. در عين حال شهرداري هم مي‌تواند در يك تعامل و بده‌بستان به شكل تشويقي ورود پيدا كرده و بازاري‌ها را هدايت كند تا از بخش‌هاي فني و متخصص در ايمن‌سازي محل كسب‌وكارشان استفاده كنند تا بازار بتواند از شرايط بحراني خود خارج شود. در عين حال براي يك اقدام هماهنگ جهت حفظ بازار ما نيازمند طرح ساماندهي جامع هستيم تا بدانيم كدام بخش‌ها نياز به مرمت دارد، چه مناطقي نيازمند احيا و ساخت‌وساز است و بارگذاري در هر بخش به چه ميزان باشد. اينها مواردي است كه بايد به آنها توجه ويژه داشته باشيم، زيرا تنها با اين طرح مي‌توان بازار را به يك محله ايمن و مقصدي براي گردشگري بدل كرد.