اوباما از ضرورت توجه به حق راي گفت، ترامپ خواستار تعويق انتخابات شد
تهديدي براي دموكراسي
محمدحسين لطف‌الهي
حاضران در كليساي «ابنزر باپتيست» واقع در ايالت آتلانتا روز پنجشنبه در حالي شاهد سخنراني سه رييس‌جمهور پيشين امريكا و تاكيد آنان بر لزوم تعميق دموكراسي و احترام به حقوق اقليت‌ها بودند كه كمي آن سوتر، دونالد ترامپ در واشنگتن از ضرورت تعويق انتخابات و لغو امكان اخذ آراي پستي سخن مي‌گفت.
96 روز مانده به موعد برگزاري انتخابات رياست‌جمهوري، باراك اوباما، جورج بوش و بيل كلينتون، روساي سه دولت از چهار دولت اخير در ايالات‌متحده در مراسم بزرگداشت جان لوئيس، عضو فقيد كنگره و قهرمان مبارزه عليه نژادپرستي حاضر شدند تا از اهميت توجه به يك رهبر و دستيابي به حقوق مدني و اهداف او در امريكا سخن بگويند. اين اتفاق در حالي رخ داد كه دونالد ترامپ، رييس‌جمهور كنوني ترجيح داد در خانه بنشيند، برنامه‌هاي صبحگاهي تلويزيون را نگاه كند، توييت كند و از برنامه‌هاي خود درباره بازگشايي‌ها و انتخابات نوامبر حرف بزند. ترامپ روز پنجشنبه در توييتي نوشت:«با وجود راي‌گيري پستي، انتخابات ۲۰۲۰ نادرست‌ترين و متقلبانه‌ترين انتخابات خواهد بود. اين موضوع باعث شرمساري بزرگي براي امريكا خواهد شد. آيا نبايد انتخابات را تا زماني كه مردم بتوانند به درستي، امن و بدون خطر راي بدهند به تعويق بيندازيم؟» در حدود نيمي از ايالت‌هاي امريكا به دليل شيوع ويروس كرونا، فرمانداران و مقامات محلي اعلام كرده‌اند كه روند راي‌گيري پستي را تسهيل خواهند كرد تا سلامت شهرونداني كه خواستار شركت در انتخابات هستند به خطر نيفتد. با اينكه امكان راي‌گيري حضوري نيز در اين ايالت‌ها وجود دارد، رييس‌جمهور امريكا معتقد است، راي‌گيري پستي مي‌تواند زمينه تقلب گسترده عليه او را فراهم كند؛ هرچند مدارك و مستنداتي در اين باره وجود ندارد و مسوولان برگزاري انتخابات، ادعاي ترامپ را رد مي‌كنند. درخواست ترامپ مبني بر تعويق زمان انتخابات تا زماني نامعلوم بلافاصله با واكنش افكار عمومي و جريان رقيب روبه‌رو شد و دموكرات‌ها ترامپ را متهم كردند كه از هراس شكست خوردن در انتخابات سوم نوامبر در پي به تعويق انداختن زمان برگزاري اين رويداد مهم است. نانسي پلوسي، رييس مجلس نمايندگان امريكا با اشاره به درخواست ترامپ در حساب كاربري شخصي اين درخواست رييس‌جمهور را خلاف قانون اساسي خواند و تاكيد كرد كه تنها كنگره مي‌تواند زمان برگزاري انتخابات را تعيين كند.
مخالفت جمهوري‌خواهان با ترامپ
دايره منتقدان طرح ترامپ به دموكرات‌ها محدود نماند و ساعاتي بعد مسوولان برگزاري انتخابات همچنين تعدادي از جمهوري‌خواهان سرشناس به آن واكنش نشان دادند. الن وينتراب، يكي از اعضاي كميسيون فدرال انتخابات امريكا كه يك نهاد نظارتي براي ضمانت اجراي قوانين انتخاباتي است ضمن محكوم كردن ادعاهايي كه سلامت انتخابات را زير سوال مي‌برند، گفت:«نه آقاي رييس‌جمهور! شما اختيار تغيير زمان برگزاري انتخابات را نداريد. اين كار نبايد هم انجام شود.» او اضافه كرد:«ايالات‌ها و نهادهاي محلي از شما و كنگره بودجه مي‌خواهند تا بتوانند انتخابات را همان‌طوركه همه امريكايي‌ها مي‌خواهند به صورت ايمن و سالم برگزار كنند. چرا در اين خصوص كاري نمي‌كنيد؟» جمهوري‌خواهان نيز كه مي‌دانستند، شانسي براي تعويق انتخابات وجود ندارد هر يك به نوعي با تصميم ترامپ مخالفت كرده و آن را غيرعملي دانستند. به نوشته فاكس بيزنس، جان باراسو سناتور جمهوري‌خواه گفت كه «ما قرار نيست انتخابات را به تعويق بيندازيم و انتخابات در موعد مقرر برگزار مي‌شود.» ليندسي گراهام ديگر سناتور جمهوري‌خواه و از دوستان نزديك ترامپ نيز با بيان اينكه «نگراني رييس‌جمهور را درخصوص آراي پستي درك مي‌كنم» اعلام كرد به تعويق انداختن انتخابات پاسخ مناسبي به اين نگراني نيست و انتخابات بايد برگزار شود. سناتور ميچ مك‌كانل، رهبر اكثريت جمهوري‌خواه مجلس سنا و كوين مك‌كارتي، رهبر اقليت جمهوري‌خواه مجلس نمايندگان از ديگر افرادي بودند كه با تعويق انتخابات مخالفت كرده‌اند. ميچ مك‌كانل در اين باره به نيويورك تايمز مي‌گويد:«هيچ‌وقت در تاريخ اين كشور، چه در زمان جنگ، چه ركود اقتصادي يا جنگ داخلي، ما مجبور به تعويق يك انتخابات فدرال نشده‌ايم. امسال هم بار ديگر راهي پيدا مي‌كنيم كه سوم نوامبر راي دهيم.» مك‌كارتي هم خواهان برگزاري انتخابات در زمان معين شد و از ترامپ خواست ديگر اينگونه ادعاها را تكرار نكند. در اين ميان فاكس نيوز كه از اصلي‌ترين رسانه‌هاي حامي ترامپ به حساب مي‌آيد از طرح او حمايت نكرد و آري فيشر، كارشناسي كه براي تحليل اين طرح به فاكس نيوز دعوت شده بود، اعلام كرد «ترامپ نبايد با طرح ايده تعويق انتخابات فضا را آشفته كند.»
رييس‌جمهوري كه عقب نشيني نمي‌كند
پنجشنبه عصر دونالد ترامپ براي حضور در نشست توجيهي مربوط به شيوع ويروس كرونا در كاخ سفيد در ميان خبرنگاران ظاهر شد و درباره ايده تعويق انتخابات مورد سوال قرار گرفت. او كه به‌رغم نداشتن اختيار قانوني و عدم همراهي جمهوري‌خواهان قصد عقب‌نشيني از موضع خود را نداشت به خبرنگاران گفت كه «راي‌گيري پستي يك فاجعه خواهد بود.» ترامپ افزود:«شما صدها ميليون راي پستي را به جايي مي‌فرستيد كه نمي‌دانيد چه سرنوشتي در انتظار اين آرا خواهد بود. شما نمي‌دانيد با آراي شما چه خواهند كرد. طبيعي است كه چيز زيادي از سياست نمي‌دانيد وقتي با اين نوع راي دادن موافقيد.» اين صحبت‌هاي ترامپ باعث شد رقيب او، جو بايدن كه پيش‌تر واكنشي به درخواست تعويق انتخابات نشان نداده بود در اين باره حرف بزند و با انتقاد از ترامپ درخصوص مديريت كشور در توييتر بنويسد:«هر روز بر تعداد مبتلايان به ويروس كرونا افزوده مي‌شود و در اين شرايط او چه مي‌كند؟ - خواستار به تعويق افتادن انتخابات مي‌شود و اين اقدام او دو دليل دارد: اول اينكه واقعا باور دارد با به تعويق افتادن انتخابات مي‌تواند شرايط را تغيير دهد و به پيروزي دست يابد و دوم اينكه مي‌خواهد اذهان عمومي از او نپرسند كه چرا در مراسم گراميداشت جان لوئيس حاضر نشد.» اشاره بايدن به هراس ترامپ از شكست خوردن در انتخابات از اين رو مطرح مي‌شود كه در نظرسنجي‌هاي اخير،كانديداي جمهوري‌خواهان با وضعيت خوبي مواجه نيست.
در فاصله كمتر از 100 روز مانده به موعد برگزاري انتخابات رياست‌جمهوري امريكا، نتيجه نظرسنجي مشترك شبكه «سي‌ان‌ان» و موسسه «اس‌اس‌آر‌اس» نشان مي‌دهد كه دونالد ترامپ در چند ايالت تعيين‌كننده كه در سال ۲۰۱۶ در آنها پيروز شده بود از جو بايدن عقب است. اين نظرسنجي و پيشتازي بايدن باتوجه به دو موضوع اهميت بالايي دارد: اول، اينكه ترامپ در انتخابات رياست‌جمهوري سال ۲۰۱۶ توانست با پيروزي در چندين ايالت تعيين‌كننده، هيلاري كلينتون نامزد دموكرات‌ها را با شكستي سخت مواجه كند. دوم، وضعيت و عملكرد خوب هر نامزد در ايالت‌هاي تعيين‌كننده تا حد زيادي مسير او را براي تضمين پيروزي در انتخابات رياست‌جمهوري امريكا هموار مي‌كند. اما در مراسم گراميداشت جان لوئيس چه گذشت و در نبود ترامپ چه مطالبي بيان شد كه جوزف بايدن آن را دليلي براي نگراني رييس‌جمهور امريكا مي‌داند؟
3 رييس جمهور عليه يك نفر
مراسم گراميداشت جان لوئيس پنجشنبه صبح درحالي برگزار شد كه 3 رييس‌جمهور حاضر در اين مراسم نامي از ترامپ نياوردند اما هر 3 آنها با كنايه از اقداماتي كه او در حال انجام مي‌دهد، انتقاد كرده و خواستار تداوم تلاش‌ها براي تثبيت حقوق شهروندان امريكا شدند. جورج بوش با انتقاد از كساني كه به تلاش‌هاي جان لوئيس احترام نمي‌گذارند، گفت «همه ما بايد قلب‌هاي‌مان را براي شنيدن حقيقت آماده كنيم.» بيل كلينتون نيز با بيان اينكه «نبايد در اين كشور كساني بر سر كار باشند كه منافع شخصي را به منافع جمع ترجيح مي‌دهند» اعلام كرد، جان لوئيس تمام عمرش را صرف ماموريتي كرد كه بسيار فراتر از جاه‌طلبي‌هاي شخصي بود. اوباما اما بسيار تندتر از دو رييس‌جمهور ديگر به انتقاد عليه وضع موجود پرداخت:«امروز در برابر چشم‌هاي‌مان مي‌بينيم كه افسران پليس زانوي‌شان را روي گردن امريكايي‌هاي سياه‌پوست فشار مي‌دهند.» او ادامه داد:«ما شاهديم كه دولت فدرال، ماموران خود را براي استفاده از گاز اشك‌آور و باتوم عليه تظاهرات مسالمت‌آميز گسيل مي‌كند.» باراك اوباما با اشاره به طرح ترامپ براي تعويق انتخابات آن را تهديدي براي دموكراسي خواند و با كنايه خطاب به او گفت:«الان كه ما اينجا نشسته و در بزرگداشت لوئيس شركت كرده‌ايم، عده‌اي به دنبال به تعويق افتادن انتخابات و راي ندادن مردم امريكا هستند.» او پيشنهاد لغو آراي پستي را اقدامي در راستاي بيماركردن مردم امريكا همچنين سلب حق راي آنان عنوان كرد و بدون نام بردن از ترامپ خواستار اجراي اقداماتي شد كه اطمينان حاصل شود هر امريكايي مي‌تواند در انتخابات شركت كند. اوباما افزود:«بايد مطمئن شويم هر امريكايي نامش بين راي‌دهندگان ثبت شده، بايد به زندانيان آزاد شده حق راي به عنوان شانسي دوباره داده شود، بايد با افزايش مراكز راي‌گيري اين فرآيند تسهيل شود و بايد روز راي‌گيري يك روز تعطيل رسمي اعلام شود تا كارگران بدون نگراني بتوانند براي راي دادن اقدام كنند.»
او در ادامه با انتقاد از سياست‌هاي نژادپرستانه اعلام كرد كه شهروندان در واشنگتن يا پرتوريكو به يك اندازه در سرنوشت امريكا سهم دارند و نبايد حق هيچ‌كس را براي راي دادن سلب كرد. اين جمله به اين دليل عنوان شد كه مردم پرتوريكو نمي‌توانند، سهمي در انتخابات رياست‌جمهوري امريكا داشته باشند. اهالي پرتوريكو شهروندان امريكا محسوب مي‌شوند اما حق شركت در انتخابات رياست‌جمهوري اين كشور را ندارند.
درخواست ترامپ براي لغو راي‌گيري پستي و تعويق انتخابات تنها 16 دقيقه پس از آن مطرح شد كه وزارت بازرگاني امريكا آمار رشد نهايي 3 ماهه دوم امسال را اعلام كرد. بر اين اساس نرخ رشد اقتصادي اين كشور منفي ۳۲.۹درصد اندازه‌گيري شده كه اين رقم ۲۴.۵درصد كمتر از رشد 3 ماهه قبل و ۲.۲درصد بيشتر از نرخ رشد پيش‌بيني شده قبلي بوده است. به نوشته نيويوركر، اين وضعيت اقتصادي كه بدترين وضعيت طي 70 سال گذشته است، باعث شده ترامپ خود را به شكست نزديك ببيند و موضوع تعويق انتخابات را مطرح كند كه اقدامي«عليه دموكراسي» به حساب مي‌آيد. نيويوركر نوشته است كه اولين‌بار نيست كه ترامپ و طرفدارانش عليه مشروعيت انتخابات نوامبر سخن گفته‌اند و اين موضوع ممكن است، باعث شود كه درنهايت آنها نتايج انتخابات را نپذيرفته و اقدامي صورت دهند. به نوشته اين روزنامه امريكايي اين موضوع زماني خطرناك‌تر خواهد بود كه متوجه شويم، مقامات دولت امريكا اغلب بدون توجه به قانون سرسپردگي به ترامپ را در پيش گرفته‌اند و افرادي مثل ويليام بار، دادستان كل و مايك پمپئو، وزير خارجه در برابر پرسش‌هاي نمايندگان حاضر نشدند عدم صلاحيت ترامپ براي به تاخير انداختن برگزاري انتخابات را تاييد كنند. آيا امريكا بايد منتظر يك جنگ و آشوب داخلي پس از شكست ترامپ باشد؟