تعديل بازار بورس به دست «حقوقي»ها

گروه اقتصادي

روز گذشته و در ساعات ابتدايي معاملات بازار سرمايه، ‌شاخص بورس با 30 هزار واحد رشد كار خود را آغاز كرد و در دقايق اوليه نشان داد كه اثر ريزشي چند روز گذشته را پشت‌سر گذاشته است. اما در ادامه و با گذشت زمان معاملات، «فشار عرضه» در بسياري از نمادها افزايش پيدا كرد و «صف‌هاي خريد» نيز تعديل شد. اتفاقي كه درنهايت به «متعادل» شدن بازار در ساعات پاياني روز گذشته انجاميد و موجب شد شاخص كل، كار خود را با 9 هزار واحد افزايش به پايان برساند. البته نكته جالب توجه، رشد همزمان شاخص كل و شاخص كل هموزن بود كه اولي با عدد نيم درصدي و دومي اندكي بيشتر نسبت به روز گذشته مثبت شدند. اتفاقي كه براي اولين بار  در9 روز گذشته رخ داده است. 
در بيان دلايل رشد بالاي شاخص در ابتداي ساعت كاري ديروز و سپس تعديل صف‌هاي خريد، به نقش سهامداران حقوقي و بزرگ اشاره شده است. ضمن اينكه ترس در بازار سرمايه به دليل ريزش‌هاي سهمگين هفته گذشته نيز همچنان وجود دارد. در برخي از سهامي كه ديروز با «صف خريد» شروع كرده و پس از گذشت ساعتي به تعادل رسيدند، فروش سنگين حقوقي‌ها مشاهده مي‌شود. به‌ طور مثال، در نماد «خساپا» 18درصد صف‌هاي فروش، متعلق به سهامداران حقوقي بود و نزديك به نيم درصد اين صف به سهامداران حقيقي اختصاص داشت. نمادهاي فملي، فولاد، وتجارت، خودرو و كگل نيز از جمله سهام‌هاي مهمي بودند كه روز گذشته با فروش سنگين حقوقي‌ها مواجه شدند. از طرف ديگر، بخشي از سهامداران تازه وارد نيز روز گذشته ترجيح دادند از بازار خارج شوند يا حداقل بخشي از سهام خود را در اين فرصت نقد كنند، چراكه اين تصور براي آنها به وجود آمده كه ممكن است بازار بار ديگر قفل شود. سهامداران كوچكي كه حالا به گفته حسن قاليباف‌اصل، رييس سازمان بورس و اوراق بهادار از ابتداي امسال تاكنون ۱۰۰ تا ۱۱۰ هزار ميليارد تومان نقدينگي به بازار سرمايه وارد كرده‌اند. 
قاليباف‌اصل كه روز گذشته در پانزدهمين جلسه هيات نمايندگان اتاق بازرگاني تهران حضور يافته گفت: صدور الان مردم زياد در بازار سرمايه حضور پيدا كرده‌اند، براساس آمار در كل سال گذشته ۸۲۰ هزار كد معاملاتي صادر شده بود. البته نسبت به سال‌هاي گذشته عدد بسيار متفاوت بود. به عنوان مثال در سال ۹۷ در مجموع ۱۰۰ هزار كد معاملاتي صادر شده بود اين در حالي است كه اگر در سال‌هاي قبل ۵۰ تا ۶۰ هزار كد صادر مي‌شد مي‌گفتيم كه اين عدد بالاست و امسال از ابتداي امسال حدود ۴.۵ ميليون كد جديد در بازار سرمايه صادر شده است كه اين نشان مي‌دهد مردم الان اين بازار را به عنوان يك بازار سرمايه‌گذاري مي‌دانند و پول مردم وارد اين بازار مي‌شود. 
قاليباف با بيان اينكه تقاضاي بزرگي وارد بازار شده است، گفت: براساس مطالعات ما ۵۰ تا ۶۰درصد تازه واردهاي بازار سرمايه، سرمايه‌اي حدود ۱۰ تا ۱۵ ميليون تومان وارد بازار مي‌كنند و هر روز نيز حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار كد معاملاتي توسط شركت سپرده‌گذاري مركزي صادر مي‌شود و اين بدان معناست كه هزار و ۵۰۰ تا ۲ هزار ميليارد تومان پول جديد وارد بازار مي‌شود و مشاهده وضعيت بازار سرمايه از ابتداي سال حاكي از آن است كه حدود ۱۰۰ تا ۱۱۰ هزار ميليارد تومان پول جديد توسط تازه واردها وارد بازار سرمايه شده است.
رييس سازمان بورس و اوراق بهادار با بيان اينكه اين رقم، بسيار زياد و قابل توجه است، بيان داشت: سال گذشته در مجموع ۳۵ هزار ميليارد تومان پول تازه‌واردها وارد بازار بورس شده بود.
 قاليباف‌اصل اضافه كرد: بازار سرمايه جايگاه بالايي در اقتصاد ملي بايد داشته باشد و سال‌ها اين جايگاه را نداشت اما خوشبختانه الان بازار رشد پيدا كرده است البته تعبير مي‌شود كه فقط قيمت‌ها بالا رفته، اما به نظرم اين هم مقدمه‌اي است براي اينكه بازار سرمايه در اقتصاد كشور بيشتر مورد توجه قرار گيرد. وقتي اصل ۴۴ اجرا مي‌شود بحث اين بود كه اينها شركت‌هاي دولتي هستند كه در بازار واگذار مي‌شوند ولي خود همين واگذاري‌ها باعث شد كه بازار متحول شود، وزن بازار در اقتصاد ملي بيشتر شود.
او بيان داشت: در گذشته چنين ارقامي وارد بازار سرمايه نمي‌شد و بايد عنوان كرد كه اين ارقام نقدينگي در هر بازاري وارد شود قاعدتا باعث تورم و رشد قيمت‌ها در آن بازار‌ها مي‌شود در حالي كه اكنون اين نقدينگي در بازار سرمايه گردش مي‌كند و قاعدتا بايد يك برنامه‌ريزي شود كه اين نقدينگي در اين بازار بماند و لذا به همان ميزان كه نقدينگي جديد وارد بازار مي‌شود از سمتي هم عرضه جديد وارد بازار شود تا اين نقدينگي حذف شود.
قاليباف اظهار داشت: واقعيت اين است كه از اول سال براساس اقدامات انجام شده، اقدام ما اين بوده كه سهم عرضه را تقويت كنيم و لذا به همان ميزان كه پول وارد بازار مي‌شود از طرف ديگر سمت عرضه نيز تقويت شودو لذا موضوعي را كه ما پيگيري كرديم افزايش سهام شناوري است؛ اكنون سهام شناوري شركت‌ها، بالاتر از ۲۷درصد است در حالي كه جاي رشد دارد. 

كنترل شركت‌ها در دست صاحبان شركت‌ها 
او بيان داشت: در بازار سرمايه كاري انجام داديم و آن اين است كه براي اولين بار شركت‌ها را مجاز كرده‌ايم كه وقتي در بورس پذيرش مي‌شوند بتوانند سهام ممتاز داشته باشند و آريا ساسول در بازار سرمايه با سهام ممتاز عرضه شد. قاليباف اظهار داشت: شركتي كه وارد بورس مي‌شود از آنجا كه سهام آن به صورت ريز بين سهامدارنش تقسيم مي‌شود لذا حتي بعضي شركت‌ها با ۳۵درصد و ۳۰درصد ۵ عضو هيات مديره دارد. قاليباف اظهار داشت: اين نكته خيلي مهم است و خواهش دارم كه افرادي در حوزه صنعت و تجارت هستند بدانند كه در بازار سرمايه اين امكان هست كه شركت را در بازار سرمايه عرضه كنند اما كنترل آن را نيز در اختيار داشته باشند. او افزود: براي شركت‌هايي كه قبلا در بورس بوده‌اند نمي‌توان سهام ممتاز تعريف كرد.