جنوب عراق دوباره ملتهب شد
كاظمي؛ از واشنگتن به بصره
شهاب شهسواري
در روزهايي كه نخست‌وزير عراق، مصطفي كاظمي براي گفت‌وگو با مقام‌هاي امريكايي در واشنگتن بود، اعتراضات و خشونت‌ها در خاك عراق همچنان ادامه داشت. ترور يك پزشك فعال اجتماعي در بصره، به اعتراضات دامن زده است تا جايي كه نخست‌وزير عراق بلافاصله بعد از بازگشتش از امريكا مجبور شد براي بررسي وضعيت امنيتي بصره به اين شهر سفر كند. كاظمي در حالي وارد صدمين روز از نخست‌وزيري‌اش مي‌شود كه شهروندان عراق چندان از عملكرد دولت او احساس رضايت نمي‌كنند. اعتراضات در استان‌هاي جنوبي عراق، ذي‌قار، ميسان، كربلا، نجف و بصره ادامه دارد. در يكي از گرم‌ترين تابستان‌هاي سال‌هاي اخير، مشكل كمبود برق به يك معضل جدي براي شهروندان تبديل شده است. همزمان با اين تحولات، نظاميان امريكايي يك پايگاه ديگر در شمال بغداد را نيز به نيروهاي عراقي تحويل دادند. پايگاه نظامي التاجي در شمال بغداد كه در ماه‌هاي گذشته چندين بار مورد حمله خمپاره و كاتيوشا توسط عوامل ناشناس قرار گرفته است، صبح روز يكشنبه در مراسمي به نيروهاي عراقي تحويل شد تا تعداد بيشتري از نيروهاي امريكايي و ائتلاف تحت رهبري اين كشور به پايگاه عين‌الاسد نقل مكان كنند؛ پايگاهي كه روز شنبه اعلام شد نصب سامانه‌هاي پدافندي ضد موشكي پاتريوت در همه جهت‌هاي آن تكميل شده است.
خروج نظاميان امريكايي از هشتمين پايگاه نظامي
مقام‌هاي نظامي امريكايي گفته‌اند كه تخليه پايگاه نظامي التاجي بخشي از يك برنامه بلندمدت هماهنگ‌شده با دولت مركزي عراق است. در گذشته نزديك به ۲۰۰۰ نيروي خارجي در اين پايگاه مستقر بودند اما بخش اعظم نيروهاي غيرامريكايي در طول چند ماه گذشته به دليل شيوع بيماري كرونا خاك عراق را ترك كرده‌اند و بازمانده نيروهاي امريكايي نيز قرار است در يك پايگاه ديگر عراقي مستقر شوند. اين هشتمين پايگاه عراقي است كه نيروهاي امريكايي از زمان اجراي عمليات ترور سردار شهيد قاسم سليماني و شهيد ابومهدي مهندس، تخليه مي‌كنند و به نيروهاي عراقي تحويل مي‌دهند. در مراسم تحويل پايگاه التاجي عراق به نيروهاي مسلح عراق، نظاميان امريكايي از حضور خبرنگاران سه شبكه تلويزيوني العهد، النجبا و العالم براي پوشش خبري مراسم تحويل پايگاه ممانعت كردند. محمد العواد، خبرنگار شبكه تلويزيوني العهد گفته است كه خبرنگاران اين سه رسانه دعوتنامه رسمي فرماندهي عمليات مشترك عراق براي شركت در اين مراسم را در اختيار داشته‌اند. ارتش امريكا و ائتلاف تحت رهبري اين كشور در عراق توضيحي در مورد دلايل ممانعت از حضور اين خبرنگاران در اين مراسم ارايه نداده است. هر سه رسانه مذكور از رسانه‌هاي هوادار محور مقاومت محسوب مي‌شوند.
ترورهاي مشكوك و تظاهرات خشونتبار
در بصره
ترور مشكوك يك فعال مدني ديگر در بصره - درست بعد از اينكه نخست‌وزير عراق دستور بركناري رييس پليس پيشين اين استان را صادر كرد - خشم معترضان جنوب عراق را دوباره شعله‌ور كرده است. رهام يعقوب، پزشك جوان معترض اهل بصره، سومين قرباني حملات مسلحانه هفته گذشته عليه فعالان اعتراضات جنوب عراق بود. ترورهايي كه به گفته قيس خزعلي، دبير كل جنبش عصائب الحق، با اهداف سياسي و براي ايجاد هرج و مرج در بصره انجام مي‌شوند. مصطفي كاظمي، نخست‌وزير عراق، بعد از اعتراضات گسترده در بصره مجبور شد كه بلافاصله بعد از بازگشت به عراق از واشنگتن، به بصره سفر كند. پيش از اين برخي نمايندگان پارلمان عراق از احضار كاظمي به پارلمان براي توضيح در مورد عدم اجراي مصوبه پارلمان عراق براي خروج فوري نظاميان خارجي، بلافاصله بعد از بازگشت او از امريكا سخن گفته بودند، اما تحولات در بصره باعث شد تا نخست‌وزير به محض بازگشت از سفر خارجي‌اش مجبور به سفر به جنوب عراق شود.
كاظمي شنبه شب در بصره گفت: «گروه‌هاي غيرقانوني مدتي است كه درصدد ايجاد رعب و وحشت در ميان اهالي بصره هستند و تهديدي براي آنها و همه عراقي‌ها درست كرده‌اند.» به گزارش فارس نخست‌وزير عراق خطاب به فرماندهان امنيتي گفت: «بايد با همه توان و ظرفيت‌ها براي تامين امنيت اهالي بصره كار كرد. جنايتكاراني هستند كه مرتكب ترور مي‌شوند اما اقدامي به حد خطر اين جنايت نديديم.» كاظمي گفت: «سلاح غيرقانوني و اختلافات عشايري غيرقابل قبول است. بايد كار پيش‌دستانه صورت گيرد. قانون‌شكني و جنايت مسائلي است كه نمي‌توان به راحتي از كنار آن گذشت.» نخست‌وزير عراق با بيان اينكه دستگاه‌هاي امنيتي بايد اعتماد مردم را جلب كنند، گفت: «من مستقيما از سفر امريكا به اينجا آمدم و وزراي امنيتي و روساي نهادهاي امنيتي با من هستند تا از نيروهاي امنيتي حمايت كرده و روحيه آنها را بالا ببريم و براي برقراري امنيت در استان تلاش كنيم.» كاظمي افزود: «ناكامي‌ها و شكست‌هايي كه در زمينه امنيتي رخ داده بايد جبران شود و ترور اخير نشانه وجود شكافي است كه نمي‌توان در قبال آن بي‌تفاوت بود.»
گروهي از نمايندگان پارلمان عراق و گروه‌هاي سياسي معتقدند كه برخي كشورهاي خارجي از جمله امريكا و كشورهاي عربي خليج فارس، براي به آشوب كشيدن جنوب عراق تلاش مي‌كنند. «محمد البلداوي» عضو فراكسيون «الصادقون» در پارلمان عراق، در گفت‌وگو با شبكه خبري موازين، قدرت‌هاي خارجي را به تلاش براي آشوب در جنوب عراق متهم كرده است. قيس خزعلي، دبير كل گروه عصائب الحق، از گروه‌هاي عضو حشدالشعبي هم هدف اين خشونت‌ها را سياسي توصيف كرده و اين سوال را مطرح كرده است كه چه كسي بيش از همه از ترور فعالان مدني و برانگيختن خشم شهروندان منفعت مي‌برد.
تجمع كارمندان وزارت برق در بغداد
همزمان با تجمعات خشونتبار روزهاي گذشته در بصره و استان‌هاي شيعه‌نشين جنوب عراق، روز يكشنبه بغداد هم شاهد اعتراضات كارمندان و كارگران وزارت برق عراق بود كه خواهان پرداخت حقوق‌هاي معوقه خود و دائمي شدن قراردادهاي موقتي‌شان بودند. كارگران و كارمندان وزارت برق عراق ماه‌هاست كه حقوق نگرفته‌اند. به گزارش رسانه‌ها اعتصاب‌كنندگان روز يكشنبه به ساختمان وزارت دارايي عراق حمله كردند و جاده‌هاي اطراف آن را بستند.
كاظمي از اوباما انتقاد نكرد
يك منبع عراقي كه خود به همراه الكاظمي به واشنگتن رفته بود در گفت‌وگو با خبرگزاري رسمي عراق (واع) تاكيد كرد: نخست‌وزير عراق در ديدار با ترامپ شجاع و شفاف بود و به او اعلام كرد كه اجازه نمي‌دهيم عراق سكويي براي هدف قرار دادن ايران، تركيه، يا هر يك از كشورهاي همجوار باشد. به گزارش ايسنا وي همچنين گفت: اظهارات رييس‌جمهور امريكا مبني بر تشكر الكاظمي از وي به خاطر شكست داعش و فاجعه‌آميز توصيف كردن دوره رياست‌جمهوري اوباما صحت ندارد. براساس اين گزارش، در برخي اظهارات منسوب به ترامپ اخيرا خبري منتشر شده است با اين مضمون كه مصطفي الكاظمي به خاطر شكست داعش از رييس‌جمهور امريكا تقدير و تشكر كرده است.