آنها خلاقند
فقط خلاقيتشان را از بين نبريم
مريم قديمي
خلاقيت يعني دست پيدا كردن به ايده هاي نو و جديد. شايد اين ايدههاي نو براي ديگران نو و جديد نباشد ولي براي فرد خلاق يك ايده تازه است، بنابراين خلاقيت و اقدام به انجام دادن ايده هاي نو مربوط به خود فرد است و براي او مهم است نه نسبت به نظر ديگران و تجربيات آنها. فرد خلاق چيزهاي موجود در اطرافش را با ديد غيرمعمولي و تازه مي بيند بهطوري كه ديگران نميتوانند آن را ببينند و نسبت به مسائل، شرايط و موقعيت هاي اطراف خود ديدگاهي متفاوت دارد و به دنبال اين نگرش ميتواند راهكارهاي تازه و فوقالعادهاي را ارايه دهد. كودكان هم از آن دسته افرادي هستند كه مي توانند بسيار خلاق باشند، آنها قبل از پنج سالگي توجه و تمركز كمتري دارند و معمولا رشد خلاقيت آنها بعد از پنج سالگي به وجود ميآيد چون به مرحله افزايش تمركز و تكميل زبان رسيدهاند. البته بعضي كودكان هم از دو سالگي به بعد كارهاي خلاقانه انجام مي دهند. اين دسته از كودكان هوش بالاتري نسبت به بقيه همسن و سالان خود دارند، بنابراين والدين از پنج سالگي به بعد با بهكارگيري شيوههاي متعدد و فراهم كردن بستري مناسب ميتوانند خلاقيت در كودكانشان را پرورش دهند. نمايان شدن خلاقيت در كودكان مستلزم مهيا كردن چه شرايط و محيطي از طرف والدين و ديگر اطرافيان است:
كودك هر قدر بيشتر آزادي عمل داشته باشد خلاقيتش بيشتر خواهد بود، به كودك اجازه دهيد كارهايي كه خودش دوست دارد را انتخاب كند.
معمولا كودكان از شكست خوردن يا خطا كردن ميترسند و همين ترس جلوي خلاقيت آنها را ميگيرد پس به او بگوييد كه اشتباه كردن ايرادي ندارد و باعث يادگيري ميشود.
يكي از تفاوت هاي مهم كودكان خلاق با ديگر كودكان برخوردار بودن از عزت نفس و همچنين داشتن اعتماد به نفس بالاست. كودكاني كه از عزت نفس كافي برخوردار نيستند و در محيط هاي خشك و انضباطي و بدون تشويق و نوازش بزرگ مي شوند از اينكه مورد قبول واقع نشوند يا تنبيه شوند هميشه ترسي نهفته دارند و اين بزرگترين مانع در مقابل به وجود آمدن خلاقيت كودكان است.
براي كودكتان وقت بگذاريد و به حرفهاي كودكتان گوش دهيد ولي هيچوقت اداي گوش دادن درنياوريد. اگر مشغول انجام كاري هستيد آن كار را متوقف كرده و به حرفهايش گوش دهيد طوري كه او متوجه شود نظرات و ايدههايش براي شما مهم است.
هميشه به دنبال فرصتي براي تشويق كردن كودك و تقويت كردن اعتماد به نفسش خصوصا زماني كه اكتشافي انجام ميدهد، باشيد چون كودكاني كه تشويق مي شوند احساس تعلق داشتن و امنيت داشتن بيشتري دارند و جرات پيدا مي كنند ايده هاي نو و جديدشان را ابراز كنند.
از مقايسه مثبت يا منفي كودك با ديگر كودكان بپرهيزيد چون مقايسه كردن باعث به وجود آمدن احساس حقارت يا غرور مي شود كه هم احساس حقارت و هم غرور هر دو مخرب هستند و مقايسه كودك با كودكان ديگر يكي از اين دو حس را در كودك تقويت مي كند. پس به او بياموزيد كه انسانها توانايي هاي متفاوتي دارند و همه ارزشمند و قابل احترام هستند.
بايدها و نبايدها را براي كودك خود به حداقل برسانيد. كودكاني كه در فضاي امر و نهي دايمي بزرگ ميشوند ياد ميگيرند براي اينكه مورد پذيرش و تشويق قرار بگيرند بايد از الگوهايي كه از قبل از طرف والدين تعيين شده، پيروي كنند كه در اين صورت نميتوان انتظار داشت ايدههاي نو و جديد آنها نمايان شود بنابراين كودكاني كه دايم وادار به اطاعت مي شوند فرصت بيان خلاق را ندارند.
كودك را به سبب ناتواني در انجام امور سرزنش نكنيد. چون كودكان تا سنين هفت سالگي براي كارهاي روزمره نياز به كمك دارند و قادر نيستند به تنهايي كارهايشان را بي عيب و نقص انجام دهند.
قصه گفتن و خواندن كتاب براي كودكان خلاقيت و حس تخيل را در آنها تقويت مي كند.
بازي و بازي كردن بخش جداييناپذير دوران كودكي است. بازي در رشد اجتماعي كودك تاثير بسزايي دارد و موجب ارتباط كودك با محيط بيرون، شكوفايي استعدادهاي نهفته، بروز خلاقيت، همكاري و مشاركت كودك مي شود.
با كودكتان كاردستي درست كنيد. اين كار به عنوان يك ابزار مهم است و باعث تمركز فكري، رشد و شكوفايي خلاقيت آنان مي شود.
كودكان خلاق هستند فقط بايد خلاقيت آنها را ازبين نبريم.