ادامه از صفحه اول
«تمديد»، شكست مذاكرات نيست
وزراي خارجه انگليس و فرانسه و آلمان كه از نظر جغرافيايي فاصله كمتري با وين دارند به‌طور مرتب در حال رفت و آمد بين پايتخت‌هاي خود با وين بودند. اينها جملگي نمايانگر اهميت، دشواري، پيچيدگي و نفسگير بودن مذاكرات و چانه‌زني‌هاي ايران با 6 قدرت بزرگ جهاني است. حضور وزير خارجه عربستان سعودي در وين و ملاقات غيرمتعارف جان كري وزير خارجه امريكا با وي در داخل هواپيماي شخصي شاهزاده سعودي در فرودگاه وين، به وضوح پرده‌هاي مخالفت عربستان با هرگونه توافق 1+5 با ايران را كنار زد. نتانياهو، نخست‌وزير رژيم صهيونيستي و تمام كابينه و هيات‌هاي ديپلماتيك اين رژيم به صورت تمام وقت در حال رايزني با كشورهاي جهان براي ممانعت از توافق در وقت مقرر بودند. سنا و كنگره امريكا اوباما را تهديد كرده بودند كه هر گونه توافقي بايد به تصويب آنان برسد. در اين سو نيز عده‌يي كه متاسفانه منافع ملي را با شاغول و متر جناحي خود اندازه مي‌گيرند در برابر سازمان انرژي اتمي اجتماع كرده و فريادهايي كه مي‌تواند پشت مذاكره‌كنندگان را خالي كند سر مي‌دادند. گروهي از نمايندگان مجلس در اقدامي سوال‌برانگيز طرح دوفوريتي را مطرح كردند كه هرگونه توافق بايد به تصويب مجلس برسد درخواستي كه درايت رييس مجلس مانع از تحقق آن شد. هرچند عبور از تونل هسته‌يي كه مين‌هاي انفجاري بي‌شماري در آن كار گذاشته شده است در كوتاه‌ترين زمان ممكن و در وقت مقرر پيش‌بيني شده به صواب و مصلحت ايران اسلامي بود ولي اشتباه بزرگي است كه توافق براي تمديد، شكست مذاكرات ارزيابي شود. حصول توافق و حل و فصل پرونده هسته‌يي كشورمان كه در مسير پرفراز و نشيب خود فرصت‌هاي طلايي بسياري را در 8 سال گذشته از دست داد، خواست و نيازي دو طرفه است. هم ايران و هم كشورهاي 1+5 و هم جامعه جهاني منتظر عبور هرچه سريع‌تر از اين تونل است. ترديد نداشته باشيم هيچ جايگزيني جز مذاكره و راه‌حل ديپلماتيك براي برون رفت از اين چالش بزرگ بين‌المللي متصور نيست. مخالفان اين راه‌حل آب در هاون مي‌كوبند.
...تا توافقنامه جامع
همچنين مذاكرات مستقيم وزيران امورخارجه ايران و امريكا، به مفهوم به‌رسميت شناختن متقابل دو قدرت منطقه‌يي و جهاني بود كه در پي ديپلماسي فعال، توانستند درباره موضوعات كليدي گفت‌وگو كنند. اين وضع به انزواي بازيگراني انجاميد كه در همه سال‌هاي گذشته خواستار انزواي ايران نه‌تنها در منطقه بلكه جامعه‌جهاني بودند. رژيم اسراييل و عربستان‌سعودي اصلي‌ترين بازندگاني هستند كه ديپلماسي گفت‌وگو، آنان را در انزوا قرار داد. اكنون جامعه‌جهاني در برابر غرولند اسراييلي‌ها و سنگ‌اندازي مخالفان منطقه‌يي ايران كم‌حوصله شده است. توافق هسته‌يي بي‌گمان چشم‌اندازي را در منطقه ايجاد مي‌كند كه ساختار سه‌دهه گذشته منطقه را دگرگون خواهد كرد و خواهد توانست كليدي باشد براي برون‌رفت از بحران پيچيده منطقه. همه اعضاي گروه 1+5 اكنون براين باورند كه ظرفيت ديپلماسي در تعامل منطقي مي‌تواند براي شراكت با تهران در عرصه‌هاي مختلف سياسي و اقتصادي موثر باشد. تهران نيز در منفعتي متقابل دريافته است كه گفت‌وگو و تعامل دستاوردهاي به مراتب بيشتري را در اعتمادسازي براي توانمندي هسته‌يي خود نزد جامعه‌جهاني دارد. اكنون كه اين سطور نوشته مي‌شود، اميد به «توافق‌جامع» هنوز به اتفاقي غير‌منتظره در مذاكرات پاياني بستگي دارد ولي اگر همچنين نشد، لازم است همه طرف‌ها براي‌كسب «توافق‌كلي» اقدام كنند. اگرچه اين اتفاق، ايده‌آل نيست ولي فرصت را از ديپلماسي نمي‌گيرد. در اين‌حال وعده دستيابي به توافق‌جامع در آينده‌يي كه هزار اتفاق غير‌منتظره براي آن ممكن است رخ دهد، تهديدي است كه همه دستاوردهاي تلاش براي «توافق‌جامع» را مي‌تواند دستخوش آسيب كند.