سيدميلاد علوي
آن روز كه موفق به تكيه بر كرسي رياست يازدهمين دوره مجلس شوراي اسلامي شد، علاوه بر خط و نشان كشي براي دولتي‌ها و تعيين نوع روابط آينده قواي مجريه و مقننه، از تغيير نوع نظارت‌هاي پارلمان بر امور گفت و نظارت را ارجح بر تقنين توصيف كرد، شايد كمتر كسي تصور مي‌كرد كه چند ماه بعد با چنان پروپاگاندايي نخستين سفر استاني خويش را برگزار كند كه علاوه بر ناظران و تحليلگران، نمايندگان مجلس يازدهم را نيز به بررسي نوع نگاه او به سيزدهمين دوره انتخابات رياست‌جمهوري ايران وادارد. نگاهي كه در روزهاي اخير موجبات بگومگوهاي سياسي ميان حاميان حسن روحاني و مشاوران محمدباقر قاليباف در شبكه اجتماعي توييتر را فراهم آورده و در شرايطي تنش‌ها ميان دو قوه انتخابي جمهوري اسلامي را افزايش داده كه دولتي‌ها نيازمند حمايت مجلس و شخص رييس قوه مقننه براي تعيين تكليف سكان‌دار وزارت صنعت، معدن و تجارت هستند.
ماجرا اين‌بار با توييت محمدمهاجري، فعال رسانه‌اي اصولگرا ولي نزديك به علي لاريجاني و البته حسن روحاني شروع شد. او از قاليباف درباره كنترل شديد وسايل خبرنگاران و استفاده از سگ براي بازرسي بدني آنان پرسيد و خبر از بررسي دقيق تصاوير گرفته‌شده توسط عكاسان داد ولي به اشتباه از «غيزانيه» به جاي «خوزستان» نام برد. اين اشتباه با واكنش مشاوران قاليباف و رسانه‌هاي حامي‌اش همراه شد. از اين‌رو مهاجري در توييت ديگري با پذيرش اين خطا، مشاوران رييس مجلس را مخاطب قرار داد و نوشت كه «شما لشكر مشاوران كه با برنامه‌‌ريزي [...]تان حيثيت رييس‌تان را برديد، نمره‌تان چند است؟» اين ادبيات واكنش تند امير ابراهيم رسولي، يكي ديگر از مشاوران قاليباف را در پي داشت. او كه چندي پيش از كليپ تهيه‌شده توسط خبرگزاري جمهوري اسلامي درباره 100 روزه نخست مجلس و بررسي تقابل قواي مجريه و مقننه به تندي انتقاد كرده بود، توييت مهاجري را «بي‌ادبي» خواند و درباره منشا اين «پريشان‌حالي»ها پرسيد.
ركوردشكني سردار
فارغ از بگومگوهاي توييتري حاميان قاليباف و روحاني، آنچه در اين ميان بيش از پيش حائز اهميت است، ناديده‌هاي سفر رييس مجلس است و اهداف آن. جمعه، چهاردهم شهريورماه بود كه قاليباف پس از سفري 4 روزه از خوزستان به تهران بازگشت. از آن زمان تاكنون رسانه‌هاي اصولگرايان - از كيهان گرفته تا مشرق- از لزوم تداوم سفرهاي رييس مجلس و نظارت ميداني نمايندگان گفته و نوشته‌اند ولي هيچ‌يك از عده و عده ياران قاليباف در اين سفر سخني به ميان نياورده‌اند. عده و عده‌اي كه در قياس با روزگار رياست علي لاريجاني بر قوه مقننه ركورد زده و تنها و تنها با آن سفر معروف رييس دولت‌هاي نهم و دهم به ايالات متحده امريكا براي حضور در مجمع عمومي سازمان ملل متحد قابل مقايسه است.
بنابر پيگيري‌هاي خبرنگار روزنامه اعتماد، رييس يازدهمين دوره مجلس شوراي اسلامي براي سفر به خوزستان از هواپيماي اختصاصي استفاده نكرده ولي باتوجه به انبوه همراهانش، بعيد است جز ياران قاليباف ديگراني در آن پرواز حاضر بوده باشند. در اين ميان اما درباره تعداد ياران قاليباف در اين سفر اعداد و ارقام مختلفي مطرح مي‌شود، برخي منابع تعداد همراهان رييس مجلس يازدهم در اين سفر را حدود 70 نفر اعلام كرده‌اند ولي پيگيري‌هاي خبرنگار روزنامه اعتماد حاكي از آن است كه اين عدد حداقل دو برابر بوده و محمدباقر قاليباف را در جريان سفر به خوزستان حدود 150 نفر همراهي كرده‌اند. 150 مسافري كه مطابق انتظار تعداد قابل‌توجهي از آنان را نيروهاي امنيتي و اطلاعاتي يا در عبارتي صحيح‌تر تيم حفاظتي رييس مجلس تشكيل داده‌اند تا امنيت شهردار روزهاي نه‌چندان دور تهران كه بدون پوشش مرسوم سياستمداران و با شلواري خاكي و پيراهني سياه رنگ به خوزستان رفته بود، با خطري مواجه نشود.
نكته قابل‌توجه در اين ميان حضور تقريبا تمامي مشاوران قاليباف در جريان سفر او به خوزستان است. سابق بر اين و در دوران رياست علي لاريجاني بر قوه مقننه، او به هنگام سفرهاي درون و برون‌مرزي خود جداي از يك يا 2 نفر از خبرنگاران خبرگزاري مجلس شوراي اسلامي (خانه ملت)، به عنوان بازوي رسانه‌اي پارلمان و بسته به تعداد روزهاي سفر از ميان رييس اداره اخبار يا معاونش يك نفر، رييس مجلس را همراهي مي‌كرد. در دوران لاريجاني حضور مدير كل فرهنگي مجلس در سفرها امري مرسوم به شمار نمي‌رفت، همان‌طوركه خبري از مشاوران لاريجاني در سفرها نبود ولي از قرار معلوم قاليباف به كلي قصد تغيير اين رويه را دارد؛ چنان‌كه يك روز پيش از سفر رييس مجلس يازدهم به خوزستان، تيمي كه حداقل يك خبرنگار و چند نيروي حفاظت در آن حضور داشته، راهي اين استان شده است.
اين اما تنها اقدام منحصر به فرد قاليباف نيست؛ او در جريان سفر خود به خوزستان علاوه بر احسان عسگري، مشاور و مدير كل دفتر حوزه رياست مجلس، محمدسعيد احديان، دستيار سياسي و رسانه‌اي رييس مجلس، سيدمحمود رضوي، مشاور فرهنگي و هنري خود، عليرضا شريفي، مدير كل فرهنگي مجلس، محمود صادقيان، رييس اداره اخبار را نيز همراه داشته تا چرايي بازتاب گسترده رسانه‌اي سفر قاليباف در صداوسيما و رسانه‌هاي اصولگرا به خوبي عيان شود. علاوه بر اين افراد، روساي كميسيون‌هاي انرژي و عمران مجلس نيز قاليباف را همچون مجمع نمايندگان استان خوزستان در اين سفر همراهي مي‌كردند.
برنامه‌هاي يك مشاور
حضور حدود 150 همراه با قاليباف در جريان سفرش به خوزستان كه عملا خبر از «نظارت ميداني» دارد، به خودي خود جنبه‌هاي انتخاباتي سفرهاي قاليباف را افزايش مي‌دهد ولي در اين ميان آنچه مي‌تواند مهر تاييدي بر اين مهم باشد، حضور تيم مستندسازي 4نفره در جريان سفر رييس مجلس به خوزستان است. بنابر پيگيري‌هاي خبرنگار روزنامه اعتماد، اين تيم مستندساز در جريان اين سفر مستقيما زير نظر رضوي، مشاور فرهنگي و هنري رييس مجلس فعاليت كرده و در شرايطي اقدام به تهيه فيلم و عكس از سفر قاليباف به خوزستان كرده‌اند كه مطابق معمول يكي از عكاسان اداره اخبار مجلس در اين سفر حضور داشته و عملا احتياجي به تيم مستندسازي جداگانه وجود نداشته، مگر آنكه شخص قاليباف و يكي از نزديك‌ترين مشاورانش، برنامه‌هاي ديگري در سر داشته باشند. مرور روزهاي حضور قاليباف در شهرداري تهران و فيلم‌ها و تصاوير به نمايش درآمده در جريان انتخابات‌هاي رياست‌جمهوري 92 و 96، به خوبي حكايت از علاقه قاليباف به ضبط و ثبت اقداماتش دارد. حال اگر چرخ گردون بر وفق مراد رييس مجلس چرخيد و او شرايط را براي واگذاري كرسي رياست مجلس و پذيرش رياست قوه مجريه مناسب ديد، دست پُري از سفرهاي به اصطلاح نظارتي‌اش داشته باشد.
سفرهاي آينده
آنچه در اين ميان قطعي است، تداوم سفرها يا نظارت ميداني رييس مجلس است. مشاوران قاليباف براي او 5 سفر به نقاط محروم ايران در نظر گرفته و برنامه‌هاي هركدام را ريز به ريز و با جزييات تدوين كرده‌اند كه با توجه به سفر ماه جاري رييس قوه مقننه به خوزستان، 4 سفر ديگر همچنان باقي مانده است. استان‌هاي سيستان و بلوچستان، هرمزگان، كرمان و كهگيلويه و بويراحمد، استان‌هايي است كه رييس مجلس قرار است تحت‌عنوان نظارت ميداني به آنها سركشي كند كه از قرار معلوم و براساس شنيده‌هاي خبرنگار پارلماني روزنامه اعتماد، سي و يكم شهريورماه دومين سفر استاني قاليباف اتفاق خواهد افتاد. جالب آنكه درباره مقصد اين سفر اخبار دقيقي وجود ندارد ولي پيگيري‌ها حاكي از آن است كه از ميان استان‌هاي هرمزگان و سيستان و بلوچستان، رييس مجلس يك استان را براي سفر انتخاب خواهد كرد.
هزينه نظارت
بدين ترتيب و باتوجه به برنامه‌هاي طول و دراز قاليباف و يارانش براي سفرهاي استاني او كنار عده و عده قابل‌توجه همراهانش در جريان اين سفرها، مهم‌ترين پرسش، منبع مالي تامين اين هزينه‌ها باشد. اگر تعداد همراهان قاليباف در جريان سفرش به خوزستان را رقمي بين 75 و 150 نفر، 100 نفر، در نظر بگيريم، مجلس شوراي اسلامي فقط 30 ميليون تومان هزينه بليت هواپيماي لشكر رييس مجلس يازدهم براي رسيدن به خوزستان شده است. با احتساب هزينه‌هاي جاري سفر رييس مجلس به خوزستان و مبالغي كه بايد به تيم مستندساز هر ماه قاليباف پرداخت شود، مي‌توان گفت كه به‌رغم تلاش ياران رييس يازدهمين دوره قوه مقننه براي كاهش هزينه‌ها و عدم تعيين محلي ثابت براي اقامت قاليباف و تيم همراهش در جريان سفر به خوزستان، مبلغ قابل‌توجهي صرف نظارتي شده كه شايد بهتر از قاليباف، نمايندگان استان خوزستان توانايي انجام آن را داشته باشند.
در اين ميان براي منبع تامين اين هزينه، 2 احتمال وجود دارد. اولي استفاده از بودجه قوه مقننه است و دومي مبلغي كه تحت‌عنوان تنخواه در اختيار روساي قواي سه‌گانه قرار مي‌گيرد. بودجه مجلس كه مشخص است و حداقل در قانون نظارت مكفي برايش پيش‌بيني شده ولي آنچه ناپيداست، تنخواه در اختيار روساي قواي سه‌گانه است. در همين راستا حسن كامران، نماينده اصولگراي مجلس دهم پيش‌تر و در سال 97 گفته بود كه «تنخواه در اختيار علي لاريجاني به عنوان رييس مجلس دهم حدود 50 ميليارد تومان است كه ديوان محاسبات روي آن نظارتي ندارد»؛ از اين‌رو به نظر مي‌رسد در سال جاري اين مبلغ كه حالا قاليباف از آن بهره مي‌برد، دست‌كم همان 50 ميليارد و احتمالا بيش از اينهاست.