گزينه پيشنهادي تصدي وزارت صمت
مخالف جدي در مجلس يازدهم ندارد
بخت بلند رزمحسيني
نقاط ضعف وزير پيشنهادي؛ تابعيت دوگانه و غيبت احتمالي روحاني
گروه سياسي
دقيقا هفت روز پيش بود، يكم مهرماه 1398، يك ماه و 10 روز پس از آنكه حسين مدرسخياباني در شرايطي كه حسن روحاني در قامت رييسجمهوري براي دفاع از او و برنامههايش در صحن علني مجلس شوراي اسلامي حاضر نشد، با دست رد نمايندگان به سينه خود مواجه شد، عليرضا رزمحسيني كه از جمله چهرههاي نزديك به اسحاق جهانگيري، معاون اول رييسجمهوري و از معدود اصلاحطلبان كابينه دولت برآمده از راي اصلاحطلبان، در شرايطي به عنوان گزينه پيشنهادي دولت براي تصدي مسووليت وزارت صنعت، معدن و تجارت به مجلس يازدهم معرفي شد كه پاستورنشينان به خوبي دريافتهاند شرايط و جو حاكم بر پارلمان يازدهم با آنچه در دهمين دوره مجلس شوراي اسلامي و حتي مجلس نهم، شاهدش بودند به كلي متفاوت است. اينبار نه خبري از علي لاريجاني است كه قدرتمندترين كرسي «بهارستان» را در اختيار داشته باشد و از حمايت از دولتيها دريغ نكند و نه محمدرضا عارف را كه با فراكسيوني حدودا 100نفره، هرگز به خواست دولتيها «نه» نگويد. حالا محمدباقر قاليباف، رقيب انتخاباتي حسن روحاني در يازدهمين و دوازدهمين دوره انتخابات رياستجمهوري ايران كه در غياب ژنرالهاي اصولگرا و اصلاحطلب و معتدل، شناختهشدهترين چهره پارلمان يازدهم نزد عموم جامعه به شمار ميرود، رياست قوه مقننه را برعهده گرفته و پرهيزي از طعنه زدن به حسن روحاني و اظهاراتش ندارد، بلكه در هر فرصت كنايهاي ميزند و هشداري ميدهد؛ چنانكه همين چندي پيش، درست پس از آنكه رييسجمهوري از مردم خواست «لعن و نفرين»هاي خود را به واسطه گرانيها و هزار و يك معضل اقتصادي موجود در ايران به آدرس «كاخ سفيد» بفرستند، صراحتا به روحاني تاخت و از ناكارآمديها و بيمديريتيهاي داخلي سخن گفت. اظهاراتي كه از سوي حاميان رييس مجلس به شدت مورد توجه قرار گرفت و بازنشر شد و رييسجمهوري كه اين روزها عملا حامي جدي و سرشناسي براي خود باقي نگذاشته، اينبار هم به كنايهها پاسخ نداد. چه آنكه حالا نه اصلاحطلبان و بدنه اجتماعيشان مثال روزهاي گذشته از روحاني حمايت ميكنند و نه قشر خاكستري جامعه با گرانيهاي افسارگسيخته دليلي براي حمايت از رييس قوه مجريه ميبيند.
حلقه خراسان
با همه اينها اما مرور كنش و واكنشهاي حاكم بر ساختمان هرميشكل ميدان بهارستان و نوع نگاه نمايندگانش به رزمحسيني، حاكي از آن است كه استاندار روزهاي نه چندان دور خراسان رضوي، كار چندان دشواري براي تكيه بر كرسي رياست وزارت صنعت، معدن و تجارت ندارد. اگرچه رزمحسيني پذيرش مسووليت وزارت صمت در شرايط كنوني را «فداكاري» از جانب خود توصيف كرده اما باز هم نميتوان منكر ارتقاي جايگاه او ميان سياستمداران جمهوري اسلامي، در صورت تكيه بر كرسي وزارت صنعت و طي كردن راه چند ساله در يك شب شد. يكي از نقاط قوت رزمحسيني در مجلس يازدهم در قياس با مدرسخياباني نزديكي او به يكي از مهمترين حلقه اصولگرايان در پارلمان يازدهم است. اعضاي جبهه پايداري در مجلس يازدهم حضور پررنگي دارند؛ بهطوري كه با يك حساب سرانگشتي ميتوان حدود 100 كرسي را به آنان اختصاص داد. 100 كرسي و رايي كه باتوجه به حضور مرتضي آقاتهراني و البته عليرضا زاكاني، از انسجام و هماهنگي به نسبت قابل قبولي هم برخوردار است و ميتواند با راي مثبت يا منفي خود سرنوشت وزيري را رقم بزند. رزمحسيني با درك دقيقي از اين اوضاع، رفاقتهاي روزهاي نه چندان دور خود را با اميرحسين قاضيزادههاشمي، نايبرييس نخست مجلس يازدهم و ساير اعضاي ليست «هو المطلوب» مشهد در پارلمان دوباره فعال كرده تا از اين طريق بتواند بر حلقه احتمالي مخالفانش فايق آيد. اقدامي كه از قرار معلوم چندان هم بيتاثير نبوده و وزير پيشنهادي حسن روحاني حالا توانسته علاوه بر ساير نمايندگان استان خراسان بزرگ، پايداريها و تندروهاي پارلمان را نيز به حمايت از خود وادارد؛ چنانكه جواد نيكبين، نماينده كاشمر در مجلس كه تا پيش از تاكيد دوباره عاليترين مقام جمهوري اسلامي بر ادامه كار دولت تا پايان موعد قانوني، به دنبال طرح عدم كفايت رييسجمهوري بود، عملكرد رزمحسيني در خراسان رضوي را «شگفتانگيز» توصيف و به حمايت از او پرداخته است.
كرمانيها و آراي خاكستري
رزمحسيني پيش از آنكه به عنوان استاندار در خراسان رضوي و كنار دست علمالهدي حاضر شود، حدفاصل سالهاي 92 تا 97 را در استان كرمان به عنوان عاليترين نماينده دولت، راس استانداري، مشغول فعاليت بود و از اينرو با چهرههاي سرشناس اين استان و نمايندگان امروز و ديروزش در مجلس شوراي اسلامي بهويژه محمدرضا پورابراهيمي، محمدمهدي زاهدي و شهباز حسنپور روابط حسنهاي دارد و همين مساله ميتواند در جلب آراي خاكستري پارلمان به سود او نقشي قابل تامل داشته باشد. پورابراهيمي رياست كميسيون اقتصاد مجلس را عهدهدار است و از جمله نمايندگان سرشناس پارلمان يازدهم به شمار ميرود و باتوجه به تخصصش در امر بودجه، حاميان خاص خود را در «بهارستان» دارد. جالب آنكه او حمايت خود از رزمحسيني را بهطور رسمي نيز اعلام كرده و حتي در روزي كه وزير پيشنهادي يك روز پس از معرفي از سوي رييسجمهوري و به همراه معاون پارلماني رييسجمهوري در صحن سبز «بهارستان» حاضر و دقايقي بعد با اعتراض برخي نمايندگان، ناگزير به ترك صحن علني شد، اين پورابراهيمي بود كه او را تا در خروجي همراهي ميكرد. زاهدي نيز همچون رييس كميسيون اقتصادي مجلس حمايت خود را از رزمحسيني علني كرده و اين مساله باتوجه به نفوذ اين نماينده مجلس ميان ياران محمود احمدينژاد در «بهارستان» و همچنين اصولگرايان سنتيتر ميتواند كفه ترازو را بيش از پيش به سود رزمحسيني سنگين كند. نكته قابل تامل آنكه پيگيريهاي خبرنگار اعتماد حاكي از آن است كه هيات رييسه مجلس - از رييس گرفته تا دبير- نهتنها مخالفتي جدي با رزمحسيني ندارند، بلكه باتوجه به نابسامانيها موجود در بازار و شرايط وخيم اقتصادي اين روزهاي ايران، بيميل به تاييد گزينه دولت براي پذيرش مسووليت وزارت صمت نيست. تمايلي كه ميتواند با فعاليتهاي نايبرييس اول مجلس دوچندان شود. هرچند اين گرايش با مخالفت بسياري از اصولگرايان بيرون پارلمان مواجه شده و از جمله همين روز گذشته كانال تلگرامي موسوم به «سپاه پاسداران» حمايت مجلسيها از رزمحسيني با اين توجيه كه شرايط بازار نامساعد است، مصداق «تير خلاص به مجلس انقلابي» توصيف كرده است.
ترس بزرگ
اما در اين ميان آنچه ميتواند نقشههاي رزمحسيني و تمام لابيها و رايزنيهاي پيدا و پنهانش از يكسو و پيگيريهاي قوه مجريه و هماهنگيهايش با شخص قاليباف براي نيل استاندار روزهاي نه چندان دور خراسان رضوي به كرسي وزارت صمت را نقش بر آب كند، نه عدم اقبال ميان نمايندگان يا نظر منفي فراكسيون نيروهاي انقلاب - كه از قرار معلوم همان حرفي را خواهد زد كه قاليباف ديكته ميكند- بلكه ناراحتي نمايندگان از رفتار و كردار حسن روحاني است. رييسجمهوري ايران حالا چند ماهي است كه در شرايط شيوع ويروس كرونا در كشور و ركوردشكنيهاي روزانهاش، در دفتر خود حاضر است و جز در جلسات هفتگي هيات دولت، آن هم با چند متر فاصله از نفرات چپ و راست، در نشست ديگري حاضر نميشود. روحاني با اتكا به توصيه ستاد ملي مقابله با كرونا از حضور در جلسات مجلس خودداري ميكند و تا زمان نگارش اين گزارش نيز نه نمايندگان و نه دولتيها بهطور دقيق نميدانند كه او صبح امروز در جلسه علني مجلس حاضر ميشود يا خير ولي حضور ويديوكنفرانسي او بهطور قطع با مخالفت هيات رييسه مجلس مواجه شده؛ البته مگر آنكه در دقيقه 90 تغييري در برنامههاي قاليباف ايجاد شود.
در اين ميان و كنار اين نگراني، برخي مطالب مطرح شده مبني بر تابعيت دوم رزمحسيني نيز ميتواند مزيد بر علت شده و از ورود او به وزارت صنعت، معدن و تجارت جلوگيري به عمل آورد. مجتبي ذوالنوري، رييس كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس اما صراحتا مساله تابعيت دوگانه وزير پيشنهادي صمت را تكذيب و رزمحسيني نيز در جريان حضورش در فراكسيونها و كميسيونهاي مجلس اين مساله را «شايعه» اعلام كرده است. با اين همه اما همچنان كم نيستند نمايندگاني كه بر اين نكته پافشاري ميكنند و خواستار شفافسازي درباره آن هستند. به اين ترتيب و با در نظرگيري تمام اين موارد، ميتوان بخت و اقبال رزمحسيني را بلند دانست و شانس تكيهاش بر كرسي وزارت صمت را بالا اعلام كرد ولي پارلمان بارها و بارها نشان داده اهل تصميمگيري در دقيقه 90 است. با اين حال اما كنش و واكنشها حاكي از عزم جزم دولتيها براي ورود رزمحسيني به وزارت صمت است؛ عزمي كه در ماجراي معرفي مدرسخياباني باتوجه به اختلافات پيدا و پنهان دولتيها مثال امروز جزم نبود و نتيجهاي جز اولين شكست دولت دوازدهم در مجلس يازدهم درپي نداشت.