پس از انتقاد متخصصان علوم انساني از نحوه استخدام حوزويان در مدارس مدير حوزه‌هاي علميه گفت:
بيش از 30 رشته تحصيلي مرتبط با آموزش و پرورش داريم
زهرا چوپانكاره
همين چند روز پيش بود كه خبر مربوط به معادل دانسته شدن سطح دو و سه حوزه با مدارك كارشناسي و كارشناسي‌ارشد رشته‌هايي مانند تاريخ و ادبيات و زبان فارسي براي استخدام در آموزش و پرورش، در ميان متخصصان و انجمن‌هاي علمي اين رشته‌هاي حوزه علوم انساني جنجالي به پا كرد و البته كار نقد اين خبر به شبكه‌هاي اجتماعي هم رسيد. روز دوشنبه نشستي مشترك بين كارگروه‌هاي تخصصي ستاد همكاري‌هاي حوزه و آموزش و پرورش در مدرسه معصوميه قم برگزار شد. مدير حوزه‌هاي علميه در اين جلسه اعلام كرد: «شاهد بيش از 30 رشته تحصيلي مرتبط با آموزش و پرورش در حوزه علميه هستيم.» و مشاور عالي وزير آموزش و پرورش هم خبر داد: «موضوع تربيت ديني دختران با همكاري حوزه علميه خواهران يكي از اولويت‌هاي اين ستاد است.»
انجمن علمي زبان و ادبيات فارسي اعتراض كرده بود كه «براي احراز شغل دبيري رشته زبان و ادبيات فارسي، دارندگان مدارك سطح ۲و ۳حوزه با دانش‌آموختگان كارشناسي و كارشناسي ارشد زبان و ادبيات فارسي از نظر تخصص در حوزه زبان و ادبيات فارسي برابر دانسته شده‌اند تا سند ديگري باشد بر مظلوميت معيار تخصص آن هم در رشته زبان و ادبيات فارسي در آموزش و پرورش.» بعد صداي جمعي از اسامي سرشناس حوزه علوم انساني بلند شد كه در نامه انجمن‌هاي علوم اجتماعي و تاريخي هشدار دادند: «قرار گرفتن دانش‌آموختگان حوزوي در جايگاهي كه دانش تخصصي آن را ندارند، از اعتبار اخلاقي و اجتماعي آنها مي‌كاهد و به تعارضات غير اصولي بين نظام حوزوي و دانشگاهي دامن مي‌زند كه به هيچ عنوان به نفع اين دو نهاد مهم علمي و آموزشي جامعه ايران نيست. به همين دليل بسيار بعيد است كه حوزويان مسوول و متعهد هم خود راضي به پذيرش نقشي باشند كه دانش تخصصي آن را ندارند.»
با وجود اينكه متخصصان امضاكننده حوزه علوم اجتماعي معتقدند خود حوزويان به سبب حفظ اعتبار اخلاقي و اجتماعي وارد حوزه تدريس دروس تخصصي علوم انساني نمي‌شوند، اما در نشست روز گذشته نمايندگان حوزه و آموزش و پرورش مشخص شد كه حوزويان عقيده دارند كه در ميان درس‌هاي حوزه، موضوعات بسياري هست كه با آموزش و پرورش همپوشاني دارند. آيت‌الله عليرضا اعرافي، مدير حوزه‌هاي علميه و رييس عالي ستاد همكاري‌هاي حوزه و آموزش و پرورش در اين جلسه گفت: «در حال حاضر بيش از 100 رشته و گرايش در حوزه و مراكز حوزوي در حال اجراست كه از دل اين رشته‌ها عرصه تعليم و تربيت بخش اعظمي را به خود اختصاص داده است. در حال حاضر بين30 تا 40 رشته به صورت مستقيم و ده‌ها رشته به صورت غيرمستقيم مرتبط با آموزش و پرورش در بدنه حوزه‌هاي علميه با 80 درصد اشتراك محتوايي فعال هستند.»
مدير حوزه‌هاي علميه كه خود در تهيه و تدوين سند تحول بنيادين آموزش و پرورش حضور داشته، معتقد است كه فاصله تا تحقق كامل سند كم نيست و اين فاصله را بايد با «برداشتن گام‌هاي بلندتر» از ميان برداشت. يكي از مواد مورد نظر او در اين سند بحث رويكرد جامع به ساحت تربيت است: « داشتن نظريه جامع در اين زمينه ضروري است، زيرا عرصه تعليم و تربيت از ساحت‌هاي6 گانه شروع مي‌شود، اگر بخواهيم يك تعليم و تربيت كامل داشته باشيم بايد همه قلمروهاي دانشي آموزش و پرورش و حوزه علميه مورد توجه قرار بگيرد.»
حوزه علميه خواهران و تربيت ديني دختران
اما همكاري حوزه و آموزش و پرورش تنها به موضوع استخدام معلم در بدنه آموزش و پرورش به عنوان دبير اجتماعي، تاريخ، زبان و ادبيات و غيره خلاصه نمي‌شود. در جلسه روز دوشنبه مشخص شد كه آموزش و پرورش به صورت خاص براي تربيت ديني دختران هم قصد همكاري با حوزه علميه خواهران را دارد. مركز خبر حوزه به نقل از عليرضا حاجيان‌زاده، مشاور عالي وزير آموزش و پرورش و دبير ستاد همكاري‌هاي حوزه علميه و آموزش و پرورش نوشته است: «با توجه به اهميت موضوع تربيت دختران دانش‌آموز كارگروه تخصصي خواهران در ستاد همكاري‌ها تشكيل شده و در برنامه‌ريزي‌هاي كلان موضوع تربيت ديني دختران با همكاري حوزه علميه خواهران يكي از اولويت‌هاي ستاد همكاري‌هاست.»
مشاور عالي وزير آموزش و پرورش رويكرد راهبردي مدير حوزه‌هاي علميه را زمينه‌ساز تحول در عرصه تعليم و تربيت دانست و افزود: «از معاونت‌ها و مراكز درخواست كرديم نمايندگان تام‌الاختيار و انديشمند خود را به ما معرفي كنند تا در يك ارتباط دوسويه و موضوع‌بندي شده، بتوانيم برنامه‌هايي كه طراحي و تصويب شده را رصد كنيم و تدابير لازم براي كيفيت‌بخشي و اجراي برنامه‌ها تنظيم كنيم.» به گفته او در 14 سال گذشته ستاد همكاري‌ها عملكردي مثبت و قابل قبول داشته است و حالا دور جديدي از همكاري‌ها شروع شده كه بنا دارد اثرگذاري كوتاه‌مدت، ميان‌مدت و بلندمدت را پيش ببرد: «يكي از برنامه‌هاي جدي ستاد ورود به عرصه انديشه‌ورزي و ژرف‌انديشي است بر اين اساس كميته‌هاي تخصصي ۶گانه را با حضور صاحب‌نظران و نمايندگان ستادي وزارت آموزش و پرورش و حوزه‌هاي علميه براي بحث و بررسي مباحث قابل طرح و نيز نحوه اجراي برنامه پنج‌ساله تشكيل داده‌ايم كه جمع حاضر نمايندگان معاونت‌ها و مراكز ستادي وزارت آموزش و پرورش هستند.»
مشاور وزير كيست؟
عليرضا حاجيان‌زاده كه از سال 97 عنوان دبير ستاد همكاري‌هاي حوزه و آموزش و پرورش را بر عهده گرفته است، خود تحصيلات حوزوي دارد و از سال 58 كه به عنوان «مشاور نماينده مقام عظماي ولايت فقيه» در راه‌اندازي و رياست اتحاديه انجمن‌هاي اسلامي دانش‌آموزان منصوب شد، كارش با آموزش و پرورش گره خورد. او از سال 1392 به مدت چهار سال هم مديرعامل كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان را بر عهده داشت. او سال‌هاست كه در موقعيت‌هاي مختلفي كه در حوزه آموزش و پرورش به عنوان مدير و مشاور داشته، بحث سبك زندگي «ايراني- اسلامي» را دنبال مي‌كند. سال 95 حاجيان‌زاده كه هنوز مديرعامل كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان بود در مصاحبه اختصاصي‌اش با روزنامه اعتماد به سوالاتي كه بحث مربوط به آموزش زبان انگليسي در مدارس به پا كرده بود هم پاسخ داد. او در آن گفت‌وگو با اشاره به فعاليت‌هاي كانون زبان گفت: «در مورد زبان انگليسي اگر غفلت كنيم، نتيجه اين مي‌شود كه فرهنگ غرب را به بچه‌ها آموزش مي‌دهيم.» و بعد در پاسخ به اين سوال كه يعني زبان را مي‌گيريد، از معناي فرهنگي‌اش تهي مي‌كنيد و فقط قالب را آموزش مي‌دهيد؟ پاسخ داد: «تهي نمي‌كنيم، بومي‌سازي مي‌كنيم. اگر زبان انگليسي بخواهد با همان فرهنگ غرب آموزش داده شود به تدريج بچه‌ها را به همان سمت مي‌برد، براي همين سعي مي‌كنيم ضمن اينكه كيفيت كار را كم نكنيم، ديالوگ‌ها و داستان‌ها را به گونه‌اي طراحي كنيم كه مناسب با سبك زندگي ما باشد. اين دغدغه‌اي است كه در كشور هست و مقام معظم رهبري بارها تكرار كرده‌اند كه ما ترويج‌كننده سبك زندگي غربي نباشيم. براي همين اين پرچم را ما در كانون زبان به دست گرفته‌ايم تا مدل‌سازي كنيم.»
مديرعامل سابق كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان حالا به عنوان وزير آموزش و پرورش و دبير كميته همكاري آموزش و پرورش و حوزه‌هاي علميه كه حالا به صورت خاص برنامه همكاري بين حوزه علميه خواهران و آموزش و پرورش را هم پي مي‌گيرد، نيمه شهريور هم به صورت كلي از مغفول واقع شدن حوزه تربيت به سبب شيوع كرونا و مجازي شدن بخش عمده آموزش ابراز نگراني كرده و در جلسه ويديوكنفرانس دبيرخانه ستاد همكاري آموزش و پرورش و حوزه‌هاي علميه كشور گفته بود: «تلاش مي‌كنيم تا در اين دوران تربيت مغفول واقع نشود، استفاده از ظرفيت‌هاي روحانيون در حوزه تربيت دانش‌آموزان و همكاري در اين بخش با آموزش پرورش بسيار تاثيرگذار است.»