گروه ديپلماسي
دونالد ترامپ، رييس‌جمهور ايالات متحده امريكا در حال دست و پنجه نرم كردن با ويروسي است كه در 10 ماه گذشته خطرات آن را دست‌كم گرفته بود و همزمان به موعد برگزاري انتخابات رياست‌جمهوري در نخستين روزهاي ماه نوامبر هم نزديك مي‌شود. در حالي كه هر روز خبر ابتلاي يكي از اعضاي كابينه او يا فردي از كمپين انتخاباتي‌اش منتشر مي‌شود به نظر مي‌رسد كه هرج و مرج بيش از گذشته راه خود را به كاخ سفيد بازيافته است. در حالي كه مايك پمپئو، وزير خارجه كابينه ترامپ سفرهاي خود به خارج از كشور را تعطيل كرد، مارك اسپر، وزير دفاع كابينه روز شنبه پس از سفر به مغرب، الجزاير و تونس در يك سفر رسمي وارد پايتخت قطر شد و با همتاي قطري خود ديدار كرد. رابطه ايالات متحده امريكا و جمهوري عراق از قريب به 20 روز گذشته با هشدار مايك پمپئو درباره حملات گروه‌هاي شبه نظامي به اماكن ديپلماتيك و پايگاه‌هاي نظامي امريكا وارد فاز پرتنشي شد. پس از اين هشدار بود كه روساي سه قوه در عراق در جلسه‌اي فوري تبعات اين هشدار و نحوه مديريت اين تنش را مورد بحث و بررسي قرار دادند. به تبع اين رايزني‌هاي داخلي، فواد حسين وزير خارجه عراق براي سفري دو روزه راهي ايران شد و در تهران با رييس‌جمهور، دبير شوراي عالي امنيت ملي و وزير خارجه ديدار كرد. هرچند كه تهران و بغداد اطلاعات چنداني درباره سوژه رايزني‌ها پشت پرده منتشر نكردند اما مجموع اظهارنظرها نشان داد كه طرف عراقي در اين ديدار نگراني‌هاي بغداد از تبديل شدن زمين اين كشور به منازعه نظامي ميان تهران و واشنگتن را به ميزبان ابلاغ كرده است. پس از بازگشت فواد حسين به بغداد باز هم موج اخبار درباره هشدارهاي ايالات متحده به عراق براي بستن سفارتخانه اين كشور و البته اظهارنظرهاي ضد و نقيض درباره اصل اين هشدار ادامه يافت. در اين فضا ايران و عراق رايزني‌هاي نزديك ديپلماتيك را ادامه مي‌دهند و به عنوان نمونه روز شنبه، ايرج مسجدي سفير ايران در بغداد در ديدار با برهم صالح، رييس‌جمهور عراق آخرين تحولات پيرامون رابطه دو‌جانبه را بررسي كرد. در حالي كه تا پيش از بستري شدن رييس‌جمهور ايالات متحده به نظر مي‌رسيد كه تشديد فشار بر بغداد براي كاستن از سطح رابطه با تهران پروژه جديد مايك پمپئو، وزير خارجه كابينه ترامپ باشد اما روز يكشنبه «انتفاض قنبر» از شخصيت‌هاي سياسي عراقي نزديك به دولت امريكا ادعا كرد كه تصميم تهديد به بستن سفارت امريكا در بغداد را رسما «دونالد ترامپ» رييس‌جمهور امريكا اتخاذ كرده و در بستن اين سفارتخانه جدي است.
براساس ترجمه خبرگزاري فارس از گزارش القدس العربي، رييس حزب «المستقبل الدستوري العراقي» (آينده مشروطه عراق) در اين گفت‌وگو با خطرناك توصيف كردن اين تصميم واشنگتن در قبال بغداد گفت: برنامه‌ريز و تصميم‌گيرنده اصلي براي سياست خارجه امريكا، وزير خارجه يا سي‌اي‌اي يا پنتاگون نيست بلكه شخص رييس‌جمهور است و نحوه تفكر او سياست خارجه عالي اين كشور را مشخص مي‌كند و بقيه تنها از آن تبعيت مي‌كنند. به اعتقاد او، در پي استقبال ترامپ از الكاظمي در كاخ سفيد كه در آن زمان با اين هدف انجام شد كه ترامپ ميزان جديت خود را در مبارزه با ايران، تروريسم و مقابله با شبه‌نظاميان و باقي ماندن در كنار دولت عراق به الكاظمي و جهانيان اعلام كند، وي در گفت‌وگوي خصوصي با الكاظمي به او ابلاغ كرد: ما آماده‌ايم از تو عليه گروه‌هاي مسلح حمايت كنيم.انتظار مي‌رفت كه نخست‌وزير عراق از ترامپ مقابل جهانيان بخواهد كه براي جنگ با شبه‌نظامياني كه نيروهاي امريكايي و مقر سفارت امريكا را با راكت نشانه مي‌گيرند، حمايت نظامي كند اما متاسفانه پاسخ الكاظمي تكرار مواضع مشخص هميشگي بود و وي اين امر را به حاكميت كشور ربط داد. بدتر از آن زماني بود كه پس از بازگشت الكاظمي به بغداد، حملات بيشتر و وسيع‌تر برنامه‌ريزي شده‌اي عليه سفارت امريكا صورت گرفت.
قنبر در ادامه ادعا مي‌كند كه اين اقدام يك پيام آشكار از ايران براي امريكا بود كه دولت بغداد با شما (امريكايي‌ها) همكاري نمي‌كند و آنچنان كه مي‌خواهيد و انتظار داريد هم‌پيمان شما نيست. به گزارش فارس، در حالي اين شخصيت سياسي عراقي نزديك به امريكا اين ادعاها را طرح مي‌كند كه «احمد الصحاف» سخنگوي وزارت خارجه عراق، روز شنبه در جمع خبرنگاران گفت: عراق به صورت رسمي هيچ درخواستي درباره بستن سفارتخانه و هيات‌هاي ديپلماتيك يا انتقال آنها به جايي خارج از بغداد دريافت نكرده است.
انتفاض قنبر كه در گعده چهره‌هاي سياسي عراق نزديك به واشنگتن تعريف مي‌شود در ادامه گفت‌وگو با القدس العربي به دنبال تشديد فشار بر دولت عراق براي پذيرش شرط و شروط واشنگتن براي مقابله با تهران بود و ادعا كرد كه پايان رابطه امريكا با عراق به منزله آغاز خسارت به اين كشور از نظر حمايت ضروري نظامي و مقابله با داعش است. قنبر افزود: از نظر اقتصادي نيز عراق به‌شدت به پول نياز دارد و حتي استقراض عراق از ساير كشورهاي سرمايه‌دار جهان نياز به پشتيباني امريكا دارد.
اين شخصيت سياسي عراقي معتقد است كه ترامپ تغيير جديدي را در سياست امريكا در عراق و خاورميانه دنبال مي‌كند و در نهايت نيروهاي امريكايي از عراق عقب‌نشيني خواهند كرد اما اين يك عقب‌نشيني منفي نيست كه به نفوذ بيشتر ايران در عراق بينجامد آن‌گونه كه چند سال پيش در دوره باراك اوباما روي داد، بلكه عقب‌نشيني ترامپ مثبت خواهد بود و وي برتري نظامي امريكا عليه شبه‌نظاميان و داعش را از طريق مكان‌هاي ديگري مثل اربيل، كويت و اردن حفظ خواهد كرد.
دفاع صريح كاظمي از رابطه با ايران و امريكا
مصطفي كاظمي در پاسخ به كساني كه از وي براي گرايش به محور امريكا انتقاد مي‌كنند، تصريح كرد: برخي بر روابط عراق با ايالات متحده خرده مي‌گيرند درحالي كه خود براي رهايي از رژيم صدام به كاخ سفيد رفتند. پس چرا اين كودتاست؟ ايالات متحده در زمان اشغال تا سال ۲۰۱۱، اشتباهات زيادي مرتكب شد اما به ما در رهايي از رژيم صدام و سپس جنگ با داعش كمك كرد و ما نبايد از رابطه‌اي كه به نفع ملت عراق است، خجالت بكشيم و شرمسار باشيم. اما برخي سياستمداران در ظاهرا از امريكا انتقاد اما در اتاق‌هاي تاريك از آن اطاعت مي‌كنند.
نخست‌وزير عراق افزود: ما از روابط خود با ايالات متحده، ايران و عربستان سعودي خجالت نمي‌كشيم و اساسا از هر رابطه‌اي كه در خدمت ملت عراق بوده و مشكلات ما را به صفر برساند، شرمسار نيستيم و خجالت نمي‌كشيم.
كاظمي دريافت تهديد از ايالات متحده امريكا درباره بستن سفارت آن در بغداد را رد كرد و گفت كه عراق هيچ تهديدي از سوي هيچ دولتي را نخواهد پذيرفت. ما احساس كرديم كه امريكا از تحولات مربوط به امنيت هيات‌هاي ديپلماتيك در عراق ناراضي است و اين نارضايتي حق آنها است. برخي تلاش مي‌كنند كه روابط عراق با كشورهاي جهان را تيره كنند و عراق را به راحتي به ناكجا بكشانند.
سپرده‌هاي ما از امريكاست
او درباره هدف قرار دادن هيات‌هاي ديپلماتيك در كشورش گفت: عراق نمي‌تواند با انزواي بين‌المللي مواجه شود و اين امر به فروپاشي مستقيم اقتصادي منجر خواهد شد. عراق تجربه تحريم‌ها در زمان ديكتاتوري صدام را دارد و ما پيامدهاي آن بر وضعيت عراق و شرايط اجتماعي آن را به‌طور كلي ديده‌ايم. اين انزوا به فروپاشي مستقيم اقتصاد كشور منجر مي‌شود. اين در حالي است كه تا به اين لحظه درآمدهاي نفتي ما از امريكاست و اغلب سپرده‌هاي ما در دست آن است.
كاظمي تاكيد كرد: تصميم جنگ و صلح در دست دولت است نه طرف‌هاي مشخص. عراق در شرايط كنوني و طي چندين ماه اخير، گفت‌وگوهايي راهبردي با ايالات متحده داشته و ما دستاوردهايي تاريخي در اين گفت‌وگو داشتيم و در سفرم به امريكا، رييس‌جمهور اين كشور به كاستن شمار نيروهايش و باز استقرار آنها در خارج از عراق متعهد شد.
نخست‌وزير عراق كه پس از بازگشت از امريكا گفته بود ترامپ وعده داده طي سه سال نيروهاي خود را از عراق خارج كند، در پاسخ به موج انتقادات در اين باره گفت: گروه‌هاي شيعي از من برنامه عقب‌نشيني امريكا از عراق طي هشت سال را خواستند و زماني كه ما توانستيم اين زمان را كاهش دهيم، اعتراض كردند. امريكا بيش از ۲۵۰۰ سرباز خود را از عراق خارج كرده است اما برخي طرف‌ها اصرار دارند كه با جنجال برخورد كنند و رابطه عراق با جامعه بين‌الملل را تهديد مي‌كنند.
برخي به دنبال تخريب رابطه ما با ايران هستند
نخست وزير عراق درباره سياست خارجه دولت نيز توضيح داد: اين دولت، دولت تعادل است و عدم دخالت در امور كشورهاي ديگر است. روابط ما با كشورهاي عربي خوب است. با جمهوري اسلامي ايران روابط خوبي داريم و تلاش مي‌كنيم تا از اين روابط حمايت كنيم زيرا برخي دوست دارند كه اين رابطه خراب شود.
تداوم حملات هوايي امريكا
به گزارش« اعتماد» وضعيت حضور نيروهاي امريكايي در عراق عملا بغداد را بر سر دو راهي قرار داده است. امريكايي‌ها در 17 سال گذشته از حمله به اين كشور عملا وابستگي‌هاي سياسي، اقتصادي و امنيتي عراق به واشنگتن را هرروز افزايش داده‌اند و همين مساله مقام‌هاي عراقي را كه با موجي از اعتراض‌هاي مردمي به وضعيت معيشت مردم روبه رو هستند نگران قطع كمك‌هاي امريكا يا وضع تحريم از سوي واشنگتن كرده است. از سوي ديگر تداوم حضور نيروهاي نظامي امريكا در عراق مخالف خواست و اراده مردم اين كشور است و زمستان گذشته بود كه حمله نيروهاي امريكايي به خودروي حامل سردار شهيد قاسم سليماني و ابومهدي المهندس از مقام‌هاي نظامي عراق به تصويب مصوبه‌اي غيرالزام‌آور در پارلمان اين كشور منتهي شد كه خواهان خروج فوري نيروهاي امريكايي از عراق بود. با اين‌همه به نظر مي‌رسد كه تيم ترامپ به عراق به زميني براي بازي خطرناك با ايران آن هم در آستانه انتخابات نگاه مي‌كند. در حالي كه ايالات متحده مرتبا اقدام به نقض حريم هوايي عراق مي‌كند اما هرگونه پاسخ به اين حملات را مستوجب تهديد و تحريم مي‌داند. در آخرين مورد از ماجراجويي‌هاي نظامي امريكا در حريم هوايي عراق، بامداد يكشنبه برخي منابع عراقي از حمله جنگنده‌هاي امريكايي به مناطقي در نزديكي پايگاه سازمان الحشد الشعبي در منطقه «عكاشات» خبر دادند. صابرين نيوز در اين باره نوشت: «جنگنده‌هاي اف -۱۶ امريكايي مناطقي در حوزه استحفاظي پايگاه تيپ ۱۹ الحشد الشعبي را بمباران كردند. گزارش‌هاي اوليه حاكي از آن بود كه هيچ‌كسي در اين حملات مجروح نشده و آسيب نديده است.هواپيماي نظامي كي‌سي۱۳۵ امريكا بعد از اين بمباران، در آسمان مناطق نزديك آن گشت‌زني كرده است.» تا لحظه تنظيم اين خبر، مقام‌هاي امريكايي يا عراقي هنوز به آن واكنش نشان نداده‌اند.
ديدار صالح به سفير امريكا اطمينان خاطر داد
برهم صالح روز يكشنبه ميزبان سفير امريكا در بغداد بود و دو طرف در اين ديدار، درباره روابط ميان دو كشور، توسعه اين روابط به سوي افق‌هاي باز همكاري در زمينه‌هاي مختلف در چارچوب گفت‌وگوي راهبردي رايزني كردند. براساس بيانيه رسمي دفتر رياست‌جمهوري عراق، برهم صالح در اين ديدار بر ضرورت حمايت از اقدامات دولت عراق در حفاظت از هيات‌هاي ديپلماتيك تاكيد كرد. سفير امريكا نيز بر حمايت كشورش از ثبات عراق تاكيد كرد. تولر چند روز پيش نيز به همراه شماري از سفراي كشورهاي خارجي به ديدار «مصطفي الكاظمي»، نخست‌وزير اين كشور رفته بود. در اين ديدار نيز الكاظمي به سفرا اطمينان داد كه بغداد از آنها در مقابل حملات آتي حمايت مي‌كند.