علي ولي‌اللهي
مسابقات شطرنج جام ملت‌هاي آسيا كه به صورت آنلاين برگزار شد، براي كشورمان با دو حسرت بزرگ به پايان رسيد. در بخش زنان تيم كشورمان كه خوب شروع كرده بود در يك‌چهارم به شكلي ناباورانه با شكست ناباورانه مقابل اندونزي از گردونه رقابت‌ها كنار رفت. از آن ناراحت‌‌كننده‌تر باخت عجيب تيم مردان در نيمه‌نهايي مقابل استراليا بود آن‌هم در شرايطي كه شطرنج‌بازان كشورمان در آستانه رسيدن به فينال قرار داشتند. آن‌‌طور كه مشخص است بدشانسي و كم‌تجربگي برخي ملي‌پوشان باعث شد تيم ايران نتواند مقام قهرماني خود را در آسيا تكرار كند. احسان قائم‌مقامي عضو تيم ملي كه از لحاظ سابقه به نوعي كاپيتان تيم هم محسوب مي‌شود معتقد است تيم ايران شايسته قهرماني بود اما به خاطر مسائل غيرشطرنجي از قهرماني باز ماند. استاد بزرگ شطرنج كشورمان البته انتقادات مشخصي هم به شرايط شطرنج كشور داشت كه البته به خاطر اينكه جو اين رشته ورزشي بيشتر از اين به هم نريزد ترجيح داد به اشاراتي سربسته بسنده كند.
سطح مسابقات جام ملت‌هاي آسيا چطور بود؟ اينكه رقابت‌ها به صورت آنلاين برگزار شد آيا اين مساله روي كيفيت رقابت‌ها تاثير داشت؟
سطح مسابقات بالا بود ولي نه در بالاترين سطح ممكن، چراكه جاي خالي چين يكي از برترين‌هاي جهان، به خوبي احساس مي‌شد و علاوه بر آن حضور ويتنام و ازبكستان مي‌توانست بر گرماي مسابقات بيفزايد، ولي از آنجا كه در شرايط فعلي بازي‌ها به صورت آنلاين برگزار مي‌شد به نظر مي‌آمد كه تيم‌هاي متوسط قاره بسيار پرانگيزه‌تر بازي مي‌كنند، ضمن اينكه سطح كمي رقابت‌ها با حضور ۳۸ تيم واقعا خوب بود. البته كه برگزاري اين رقابت‌ها به صورت آنلاين روي كيفيت بازي‌ها تاثير منفي داشت به اين دليل كه شرايط و اتمسفر بازي آنلاين به هيچ عنوان مثل بازي‌هاي حضوري با صفحه و مهره واقعي نيست.
باتوجه به وضعيت شيوع بيماري كرونا و تعطيلي اكثر اردوها و تمرينات آيا تيم ملي شطرنج با آمادگي كامل در اين رقابت‌ها حاضر شد؟
خب تيم ما بسيار قدرتمند است و تحت هر شرايط يكي از مدعيان به شمار مي‌آيد ولي باتوجه به اينكه انرژي فدراسيون شطرنج بيشتر معطوف برگزاري انتخابات فدراسيون شطرنج بود و تيم ملي ما مربي ندارد، برنامه ويژه‌اي براي آماده‌سازي تيم درنظر گرفته نشده بود. البته فكر كنم اكثر كشورهاي آسيايي شركت‌كننده هم مانند ما به واسطه شرايط خاص فعلي در بعد آماده‌سازي تيم‌هاي‌شان با مشكلات جدي روبه‌رو بوده‌اند ولي به هر حال اميدوارم برنامه‌هاي شطرنج كشورمان هر چه سريع‌تر با برگزاري انتخابات فدراسيون شطرنج ايران سر و سامان بگيرد.
پس اوضاع شطرنج هم مثل اكثر رشته‌ها چندان سامان‌يافته نيست؟
بله! متاسفانه طي يكي، دو سال اخير شطرنج ايران آسيب‌هاي مهيب و حاشيه‌هاي وحشتناكي را تجربه كرده است و جالب اينكه ظاهرا كك كسي هم از اين وضعيت نمي‌گزد و بعضي دوستان براي پيشبرد منافع شخصي خودشان به جان همديگر افتاده‌اند و جالب‌تر اينكه بعضي از اين جماعت از آب گل‌آلود ماهي مي‌گيرند و با مهندسي معكوس، وقايع را جور ديگري جلوه مي‌دهند.
مسابقات را خيلي خوب شروع كرديد و خيلي هم خوب ادامه داديد. در آستانه شكست دادن استراليا قرار داشتيد اما اين اتفاق رخ نداد. چطور تيم ملي از رسيدن به فينال باز ماند؟
بله تيم ما به لحاظ فني قطعا لياقت قهرماني را داشت. در بخش مقدماتي بالاتر از تمامي تيم‌هاي شركت‌كننده قرار گرفتيم آن‌هم با اختلافي فاحش. ما يك دور مانده به پايان اين بخش، در جايگاه اول قرار گرفتيم. در اين مرحله حتي تيم استراليا (قهرمان نهايي مسابقات) را هم به راحتي شكست داديم. در مرحله حذفي به راحتي سنگاپور را از پيش رو برداشتيم و به نيمه نهايي راه يافتيم. در مرحله نيمه نهايي مجددا با استراليا روبه‌رو شديم و در بازي اول اين مرحله بار ديگر آنها را شكست داديم. حتي به نظرم باتوجه به شرايط بازي مي‌توانستيم با نتيجه بهتري بر آنها غلبه كنيم، اما متاسفانه در بازي برگشت نيمه‌نهايي با بدشانسي تمام به دليل گير كردن ماوس يكي از بازيكنان‌مان و اختلال در ارتباط اينترنتي ديگر بازيكن تيم ملي و شكست غيرشطرنجي در هر دوي اين تك بازي‌ها، در كمال ناباوري، با نتيجه نسبتا سنگيني شكست خورديم و از رسيدن به فينال باز مانديم.
شايد اگر كمي حرفه‌اي‌تر عمل مي‌كرديم برنده مي‌شديم. اين‌طور نيست؟
بله. به شدت معتقدم كه به لحاظ شخصيت تيمي بايد روي تيم ايران كار شود. اما متاسفانه بعضي عوامل فدراسيون طي سال‌هاي گذشته با اقدامات منفعت‌طلبانه خويش و با جوسازي و جبهه‌سازي بعضا سعي كرده‌اند بازيكنان تيم ملي را مقابل هم قرار دهند كه خب اين اصلا زيبنده نيست. به راحتي از طريق تعقيب شايعه‌پراكني‌هاي اين افراد خاص، مي‌توان به اين موضوع پي برد. فرهنگ و اخلاق در شطرنج ايران نياز به تاكيد و توجه بيشتر و بهسازي دارد. مي‌خواهم بگويم بايد قدر تيم ملي و ستاره‌هاي شطرنج كشورمان را بيشتر بدانيم.
استراليا در فينال هند را شكست داد و به نظر مي‌رسد احتمالا اگر ما به فينال مي‌رسيديم هند را هم شكست مي‌داديم.
همان‌طوركه گفتم ما دو بار استراليا (قهرمان) مسابقات را از پيش رو برداشتيم و با بدشانسي از رسيدن به فينال باز مانديم. به لحاظ قدرت عملي نشان داديم از ساير تيم‌ها سرتر هستيم، البته كه در رويدادهاي ورزشي تضمين و قطعيتي وجود ندارد ولي خب مي‌توانستيم قهرماني جام ملت‌هاي آسيا را تكرار كنيم.
اخيرا در رسانه‌هاي خارجي نظير گاردين گزارش‌هايي مبني بر افزايش تقلب در رقابت‌هاي آنلاين شطرنج منتشر شد. امنيت مسابقات جام ملت‌هاي آسيا چطور بود؟ آيا مي‌توان مطمئن بود كه اين مسابقات در سلامت كامل برگزار شد؟
متاسفانه، ظاهرا هنوز امنيت مسابقات در حدي نيست كه بازيكنان آرامش فكري و رواني كامل داشته باشند اما به نظر مي‌آمد كه عوامل برگزاري مسابقات تلاش خود را به كار بسته‌اند كه با استفاده از تجربيات چند ماه اخير در جهت كنترل بازي‌ها و رفتارهاي بازيكنان شرايط آرام‌تر و مطمئن‌تري را فراهم كنند.
عملكرد خودتان به شخصه را چطور ارزيابي مي‌كنيد؟
من به لحاظ شخصي طي روزهاي مسابقه، شرايط ايده‌آلي نداشتم و نظم استراحت و خوابم به هم خورده بود و اين موضوع باعث شد روز دوم بازي‌ها را خيلي بد بازي كنم، به همين دليل از خودم راضي نيستم. قطعا اگر اين‌گونه نمي‌شد مي‌توانستم درخشان ظاهر شوم، ولي به هر حال تيم ما خيلي خوب تلاش كرد و به رغم داشتن استحقاق قهرماني، درنهايت سوم شديم.