در نشست حمايت از كودك در برابر بهرهكشي جنسي چه گذشت؟
كرونا خشونت جنسي عليه كودكان را افزايش داده است
گروه اجتماعي| نشست حمايت از كودك در برابر بهرهكشي جنسي به صورت مجازي در سامانه آموزشهاي مجازي دانشگاه شهيد بهشتي برگزار شد. در اين نشست نتايج تحقيقاتي بيان شد كه در موضوع كنوانسيون حقوق كودك صورت گرفته است. مهسا كيال، پژوهشگر حقوق كودك در اين نشست يادآور شد: «كنوانسيون حقوق كودك، در ماده ۳۴ خواستار حمايت از كودك در برابر تمامي اشكال سوءاستفاده و بهرهكشي جنسي است. بدين منظور، كشورهاي عضو در جهت ممانعت از تشويق يا وادار كردن كودكان براي درگيري در هر نوع فعاليتهاي جنسي، استفاده استثماري از كودكان در فاحشهگري و ساير اعمال غيرقانوني جنسي همانند اعمال و مطالب مستهجن، اقدامات ملي، دو و چندجانبه را انجام ميدهند.»
به گفته اين وكيل دادگستري اين ماده وظيفه حمايت از كودكان در برابر بهرهكشي جنسي و سوءاستفاده جنسي را پوشش ميدهد اما تعريفي از اين موارد ارايه نميدهد و بنابراين در راستاي پرداختن به تعاريف خاص، بايد به پروتكل اختياري فروش، فحشا و پورنوگرافي كودك (OPSC) استناد كرد. كيال توضيح داد: «سوءاستفاده جنسي تفاوت اساسي با بهرهكشي جنسي دارد، چراكه به فحشا كشاندن كودكان و استفاده از آنها در فعاليتهاي جنسي درازاي گرفتن مزد يا هرگونه عوض ديگر صورت ميپذيرد. بنابراين سوءاستفاده جنسي از كودكان اغلب بدون زور انجام شده اما غالبا با شگردهاي روانشناختي، عاطفي يا شهواني كه ممكن است، طي چند هفته يا حتي سالها به طور مكرر اتفاق بيفتد يا به صورت موقعيتي صورت پذيرد.» به گفته او سوءاستفاده جنسي ميتواند به شكل غيرتماسي مثل «آزار و اذيت كلامي از طريق اينترنت» يا ساير فناوريهاي ارتباطي صورت گيرد. ماده ۳۶ كنوانسيون، خواستار حمايت كودك دربرابر تمام اشكال بهرهكشي است كه هر يك از جنبههاي رفاه كودك را به مخاطره مياندازد. از مشخصههاي اين تعريف، پيوند بهرهكشي به «هر جنبهاي از رفاه كودك» است و علاوه بر مواردي است كه انواع بهرهكشي در مواد ۳۲ تا ۳۵ برشمرده شده. در حقيقت اين ماده يك چتر حمايتي جهت حمايت از كودكان در برابر بهرهكشي است كه تحت ساير مواد كنوانسيون قرار نگرفته است. اين ماده، مقررهاي عام است تا اطمينان حاصل كند كه هيچ شكاف حمايتي باتوجه به اشكال مختلف بهرهكشي كودكان باقي نمانده باشد. از سوي ديگر مريم افشاري، دبير علمي اين نشست بهرهكشي جنسي از كودكان را به عنوان يكي از منفورترين و ظالمانهترين اعمال ناقض كرامت و ارزش انساني دانست و گفت: «يكي از چالشهاي نظام بينالملل حقوق بشر در حمايت از حقوق كودك است. كودك به دليل ضعف جسماني در موقعيتي نابرابر قرار ميگيرد و به عنوان يك كالا تلقي شده و از او بهرهبرداري ميشود. اين مساله يكي از اشكال بزهكاري است كه از دايره معيوبي پيروي ميكند؛ يعني قرباني گذشته به ظالم امروز تبديل ميشود و شاهد چرخه مكرر اين دايره هستيم.» افشاري همچنين يادآور شد كه ماده ٣٤ كنوانسيون حقوق كودك با بيان مصاديق بهرهكشي جنسي از كودك ازجمله روسپيگري و هرزه نگاري، از دولتها خواسته تا از كودكان در برابر كليه اشكال بهرهكشي حمايت كنند. اين عضو هيات علمي دانشگاه به وضعيت پيچيدهاي كه با شيوع گسترده كرونا به وجود آمده است، اشاره كرد و گفت: «شرايط حاصل از همهگيري ويروس كرونا، بهرهكشي و خشونت جنسي عليه كودكان در خانه را افزايش داده و بنا بر گزارش يونيسف، كودكان زيادي در سراسر دنيا در دوران شيوع كرونا در معرض انواع كودك آزاري ازجمله بهرهكشي جنسي قرار گرفتهاند و خانه ديگر مكان امني براي آنها نبوده و يونيسف موارد بيشتري از ازدواج كودكان را گزارش ميكند.»