كارنامه كرونايي آموزش و پرورش
حسين ثقفي
از اسفند ۹۸ كه كوويد۱۹ به طور ملموس خود را در ايران نشان داد و به جان و روح مردم افتاد تا امروز شمار زيادي از هموطنان‌مان را از دست داده‌ايم و خانواده‌هاي زيادي از اين بيماري ناشناخته قرن، آسيب‌هاي متنوع روحي، رواني و اقتصادي ديده‌اند و دولت‌ها در مهارش همچنان ناكام مانده‌اند.
در اين بين هر ارگاني به نحوي از انحا سعي كرد هم در بعد پيشگيري و هم در ابعاد درمان و حمايت‌هاي اجتماعي قدمي براي كاركنانش بردارد كه به اين وسيله كشور و امور اجرايي آن آسيب نبيند و تا حدي اين بيماري كنترل شود. از نقش بي‌بديل كادر درمان -كه در دنيا الگوي پايداري و شرافتند- مي‌گذريم و سراغ آموزش و پرورش مي‌رويم.
تا پايان مهر ۹۹ كارنامه اين ارگان دولتي در برابر ويروس كرونا از جهات گوناگون خدشه‌هاي قابل تعمقي دارد و نقدهاي جدي بر آن وارد است كه بدان‌ها مي‌پردازيم:
1- اين وزارتخانه از اسفند ۹۸ خطر هولناك اين بيماري را كاملا درك كرد و بايد به فوريت به دنبال طراحي برنامه‌هايي مي‌رفت تا سال تحصيلي جديد را با منطقي سازماني آغاز كند و با حفظ سلامت و آرامش خاطر براي مخاطبانش به كمترين ريسك تن دهد، اما در عمل ديديم كه تصميم آني اين وزارتخانه براي بازگشايي مدارس به طور حضوري سبب گسست و نابساماني برنامه‌اي و روحي مدارس كشور شد.
ناگفته نماند وزارتخانه متبوع 6 ماه تا سال تحصيلي جديد فرصت برنامه‌ريزي مناسب و اصولي داشت كه متاسفانه از آن نتوانست بهره‌برداري صحيح و عالمانه كند.
2- به نظر مي‌رسد وزارت آموزش و پرورش در اسلوب‌هاي تعريفي ستاد ملي مبارزه با كرونا در رعايت پروتكل‌ها در مدارس، بدون مطالعه ميداني اقدام كرده است. بالغ بر 50درصد مدارس كشور سيستم تهويه مناسب ندارند، جز اين سرويس‌هاي بهداشتي مدارس و آبخوري‌ها نيز فاقد آيتم‌هاي بهداشتي مناسب هستند و علاوه بر اين نيروهاي خدماتي مدارس كشور نيز علاوه بر كمبود وضعيت كمي آنان، از نظر آموزش‌هاي وابسته به كرونا كمترين سطح هوشياري را داشتند و براي اين دسته از پرسنل برنامه‌ريزي آموزشي مدوني اتفاق نيفتاده بود.
از اين گذشته، تغافل اين وزارتخانه براي تامين سرانه بهداشتي لازم سبب شد كه حتي در اوايل مهر ماه برخي مدارس از همان كمك‌هاي مردمي به طور شكسته و نيم‌بند ملزومات بهداشتي خود را تهيه كنند آن هم تا حدي كه سبب اعتراض و شكايت نشود و غالبا بدون انطباق با استانداردهاي لازم بود.
3- نكته غم‌انگيز ديگر، كم‌دقتي اين وزارتخانه نسبت به مخاطرات اين بيماري براي كاركنان و معلمانش و كادر اجرايي مدارس است.
تا حدي كه اخبار ابتلاي معلمان به كرونا و مرگ و ميرشان كاملا مسكوت ماند و برخلاف ساير ارگان‌ها اين ارگان دولتي حاضر نشد در اين مورد ويژه، اطلاع‌رساني كند و با حمايت عاطفي از زيرمجموعه خود موجب همدلي و انگيزه و مقاومت بيشتر شود.
روند فوق آنقدر ادامه پيدا كرده است كه معلمان خود را فرزندان ناتني وزارتخانه مي‌بينند و شكاف زيادي از بعد مسائل انساني بين آنان و وزارت ايجاد شده است كه نمي‌تواند قابل اغماض باشد.
عدم اطلاع‌رساني مبتلايان كرونايي آموزش و پرورش و عادي جلوه دادن موضوع مي‌تواند تبعات وخيمي براي سلامت كل كشور داشته باشد، لذا انتظار مي‌رود مقامات مسوول و به ويژه شخص وزير آموزش و پرورش در اين مورد بسيار مهم بازنگري كند قبل از آنكه شبيه بازگشايي آني مدارس، گرفتار فقر منطقي و علمي شوند و ديگر نتوان اذهان عمومي را قانع كرد و به آدرس‌هاي ديگر متوسل شد و در اين ناكامي‌ها مديران و كادر مدارس را نشانه گرفت و كوتاهي‌ها را بر گردن آنان -كه كاملا بي‌سلاح هستند- انداخت.
4- آموزش و پرورش در پياده‌سازي پلتفرم شاد خيلي دير عمل كرد. آنقدر دير كه هنوز پس از ۴۵ روز از بازگشايي مدارس عده‌اي از معلمان و دانش‌آموزان در استفاده از اين شبكه مشكلات ويژه دارند. يقينا مي‌دانيم در آموزش، بار رواني تمام برنامه‌ها بايد به حداقل برسد نه آنكه توليد تنش و استرس كند. درخصوص شاد، عدم هزينه‌كرد مناسب براي تامين سرورهاي پرقدرت و متناسب با ظرفيت مخاطبان موجب كندي دامنه‌دار و نارضايتي شديد شد.
سوال اساسي اين است كه با وجود اعلاميه‌هاي متعدد سازمان بهداشت جهاني و ساير دستگاه‌هاي مرتبط مبني بر مدت‌دار بودن درمان كرونا و خطرات جدي آن، چگونه آموزش و پرورش چنين بي‌مبالات راه خود را طي كرد و برآن نشد كه از فرصت 6 ماهه خود براي تقويت زيرساخت‌هاي آموزشي شاد استفاده كند؟
5-بالغ بر ۳ ميليون نفر، طبق آمار رسمي، دانش‌آموزاني هستند كه از پلتفرم شاد نمي‌توانند به دلايل ضعف مالي استفاده كنند كه متاسفانه اين نقد جدي بر وزارتخانه مزبور وارد است كه در فاصله زماني اسفند ۹۸ تا شهريور ۹۹ نتوانست با ارايه راهكارها و جذب درآمد، درصدد رفع مشكل اين دانش‌آموزان بر آيد. در پايان و طبق بررسي‌ها، تنها وزارت ارتباطات و صداوسيما توانسته‌اند حتي فراتر از تصور و اختيارات خود به كمك مدارس كشور بشتابند و اگر فرض كنيم اين دو مركز و مرجع نبودند چه آسيب‌هايي بر بدنه آموزش و پرورش و فرزندان كشور وارد مي‌شد.
اين مطالب از آن رو گفته شد كه آموزش و پرورش بداند تاكنون عملكرد مثبتي در برنامه‌ريزي ايام كرونايي نداشته است و با بحراني‌تر شدن اوضاع، بايد تلاش كند به سمت واقعيت و شفافيت پيش برود و بكوشد تا به سلامت مجموعه خود بينديشد و قبل از آني كه شراره كرونا خانمان‌سوزي كند، با درك درست واقعيات، كاروان بزرگ تعليم و تربيت كشور را در مسير مصونيت جسماني و رواني قرار دهد.
منتخب استاني خراسان‌رضوي
در انتخابات شوراي عالي آموزش و پرورش