مروري بر حواشي مرگ پازن دركوير مرنجاب
مهدي لهردي
در حال حاضر حساسيت عجيبي روي كلمه «آفرود» به وجود آمده و اينكه اغلب افراد به محض شنيدن اسم آفرود، انسان‌هايي مرفه و بي‌درد و بي‌قانون را در ذهن تداعي مي‌كنند و همين امر سبب شده كه همه آفرودسوارها به همين چشم ديده شوند در صورتي كه افراد قانون‌گريز و متخلف در هر شغل و حرفه‌اي پيدا مي‌شوند و اين امر منحصر به آفرودسوارها نيست. به جرات مي‌توانم بگويم كه در دو سال گذشته، بزرگ‌ترين كمك در امر حفاظت از پارك ملي كوير را همين بچه‌هاي به اصطلاح «آفرودر» به ما كردند. ما عزيزاني را داشته‌ايم كه با رعايت كامل مقررات پارك ملي و كاملا تحت مديريت منطقه در انجام اموري نظير شركت در سرشماري حيات وحش، كمك به گردشگران مانده در راه باتلاقي سنگفرش و ... به ما كمك كرده‌اند و اين كار ارزنده است.
من به هيچ‌وجه قصد ندارم كه حركت اشتباه تعقيب پازن را در رمل‌هاي مرنجاب توجيه كنم، اتفاقا برعكس خود من از طريق يكي از دوستان آفرودر توانستم اسامي و تلفن همراه اين دو نفر را پيدا كنم و به مسوول سايبري سازمان مهندس ساجدين اطلاع دهم و تا آخر هم پيگير اين قضيه بودم، اما اين را مي‌خواهم بگويم كه عدم آگاهي و عدم آموزش از طرف اول وزارت ميراث فرهنگي و گردشگري در خصوص مديريت اين قبيل مناطق كه گردشگران زيادي را به خود جذب مي‌كند و دوم عدم اجراي قوانين از طرف سازمان حفاظت محيط زيست و اداره محيط زيست آران‌و‌بيدگل است كه بايد مورد توجه قرار گيرد. سوال اينجاست كه اگر اين منطقه جزو پناهگاه حيات وحش يخاب است، پس چرا فقط به نصب تابلو اكتفا كرده‌اند و با جديت بيشتر قوانين مربوطه اجرا نمي‌شود؟ لازم است اشاره كنم كه از آران‌و‌بيدگل تا ورودي پارك ملي كوير، سمت چپ جاده كه به درياچه نمك مي‌خورد؛ جزو منطقه آزاد و سمت راست جاده پناهگاه حيات وحش يخاب و تحت مديريت استان اصفهان است.
درست است كه اين اتفاق افتاده و بيشتر آن هم به واسطه كنجكاوي و عدم آگاهي اين افراد بوده كه حيوان را دنبال كرده‌اند ولي نبايد همه كاسه كوزه‌ها سر آفرودرها و گردشگران قانونمند و طبيعت دوست شكسته شود. اين عزيزان در اين قضيه و شناسايي دو فرد خاطي بزرگ‌ترين كمك را به ما كردند. الان هم اميدوارم كه قاضي پرونده حكمي صادر كند كه اين دو نفر كمك حال ما باشند و در كنار ما نه اينكه از اين به بعد آگاهانه در مقابل ما قرار گيرند.
برخي مي‌پرسند كه دليل حضور كل در ريگزار چيست؟ من به عنوان كسي كه در پارك ملي كوير در حال خدمت هستم، خدمتتون عرض كنم كه وجود كل در ريگزار به اين دليل است كه الان فصل مستي كل و بزهاست و آنها در اين شرايط مي‌توانند تا كيلومترها جابه‌جا شوند. من خودم كلي را ديدم كه از سياهكوه قصربهرام به كوه سفيدآب (۶۰ كيلومتر) و در ادامه به سمت يخاب (۴۰ كيلومتر) را براي جفت‌يابي و جفتگيري زيرپا گذاشت، پس موضوع چندان عجيب هم نيست. معمولا با توجه به فصل مستي كل و بزها اين نوع جابه‌جايي‌ها انجام مي‌شود، خاطرم هست كه چندي پيش هم به اتفاق همكارم در گشت بوديم كه يك دسته ۳۰ راسي را در دشت حاشيه جنوبي سياهكوه به سمت سفيدآب در حركت مشاهده كرديم. البته يك دليل ديگر حضور كل‌ها هم اين است كه به دليل وجود بوته‌هاي كاروان‌كش زيستگاه صخره‌اي خود را ترك و به دشت مي‌آيند، چراكه اين موقع از سال بوته‌هاي كاروان‌كش گل مي‌دهد و همين مساله كل‌ها را به دامنه كوه و دشت‌ها مي‌كشاند.
در خاتمه هم بگويم كه ما در منطقه تحت حفاظت خود قوانيني داريم كه شايد در كتابي نوشته نشده باشد، اما آفرودرها بايد طبق آن تردد كنند؛ به عنوان مثال سرعت حداكثر ۴۰ كيلومتر بايد باشد و از جاده هم نبايد بيرون بروند. اگر وضعيت پارك كوير و در ادامه مرنجاب را ببينيد، تفاوت را كاملا احساس مي‌كنيد، چون ما به هيچ عنوان اجازه تردد خارج از جاده اصلي را نمي‌دهيم و حتما هم با ليدر محلي بايد تردد كنند زيرا ليدر محلي را مي‌شناسيم و در صورت تخطي از اين موارد آن ليدر را حذف مي‌كنيم.
پارك ملي كوير الان بكرترين و بزرگ‌ترين پارك ملي خشكي ايران است كه بدون هيچ‌گونه تعارض حفاظت مي‌شود و تنها مشكل ما هم الان همين خودروهاي دوديفرانسيل بودند كه توانستيم با وضع قوانين اينچنيني آنها را كنترل كنيم. به هر حال ما بايد بدانيم كه نمي‌توانيم آفرود را حذف كنيم، اما مي‌توانيم آن را مديريت كنيم.
معاون اداره پارك ملي كوير