چهارشنبه شب، درست مانند انتخابات رياست‌جمهوري نتيجه انتخابات 7 كرسي كليدي سناي امريكا كه مي‌تواند سرنوشت اكثريت سنا را تعيين كند، مبهم باقي ماند. حزب دموكرات امريكا روز سه‌شنبه اميدوار بود كه بتواند بعد از 6 سال سلطه كامل جمهوري‌خواهان بر مجلس سنا، اين اكثريت را بشكند. انتخابات 2020 فرصت كم‌نظيري براي دموكرات‌ها ايجاد كرده بود تا بتوانند وضعيت سلطه بر سناي امريكا را تغيير دهند. دموكرات‌ها دو سال پيش در انتخابات مجلس نمايندگان توانستند با كسب 41 كرسي بيشتر، اكثريت مجلس نمايندگان امريكا را از آن خود كنند. اين اولين فتح سياسي دموكرات‌ها از زمان شكست هيلاري كلينتون در انتخابات رياست‌جمهوري بود؛ شكستي كه باعث شده بود تا كنگره و كاخ سفيد يك جا در اختيار حزب محافظه‌كار قرار گيرد. اكثريت 235 كرسي به 199 كرسي به دموكرات‌ها اجازه داد تا طرح استيضاح دونالد ترامپ را در مجلس نمايندگان به تصويب برسانند.به رغم فتح مجلس نمايندگان در انتخابات 2018، دموكرات‌ها در سنا توفيق چنداني نداشتند، تا جايي كه حتي دو كرسي از 47 كرسي اقليت را از دست دادند تا تركيب مجلس سنا در دو سال گذشته به 53 - 45 به علاوه دو سناتور مستقل به نفع جمهوري‌خواهان باشد. روز سه‌شنبه 35 كرسي ديگر سنا به راي گذاشته شد. دموكرات‌ها فقط در 12 كرسي از مجموع كرسي‌هاي‌شان بايد در انتخابات شركت مي‌كردند، در حالي كه سرنوشت 23 كرسي جمهوري‌خواهان در اين انتخابات مشخص مي‌شد. دموكرات‌ها اميدوار بودند كه بتوانند با حفظ كرسي‌هاي كنوني، دست‌كم 3 كرسي ديگر را هم از جمهوري‌خواهان بربايند تا با 48 كرسي به اضافه 2 سناتور مستقل كه غالبا به نفع دموكرات‌ها راي مي‌دهند، به علاوه پيروزي در انتخابات رياست‌جمهوري كه معاون اول رييس‌جمهور به عنوان رييس تشريفاتي سنا را به دموكرات‌ها واگذار مي‌كند، اكثريت آراي سنا را از آن خود كنند.عملكرد دموكرات‌ها در انتخابات مجلسين در روز انتخابات 2020 چندان درخشان نبود. نتايج اوليه نشان مي‌دهد كه اكثريت 26 كرسي دموكرات‌ها در مجلس نمايندگان هر چند از دست نرفته است، اما كوچك‌تر خواهد شد و چشم‌انداز روشني هم براي كسب كرسي‌هاي بيشتر در سنا براي آنها وجود نداشت. بر اساس آخرين آماري كه تا لحظه تنظيم اين گزارش منتشر شده است، نامزدهاي دموكرات تقريبا در همه ايالت‌هاي سرنوشت‌ساز براي تغيير اكثريت سنا از جمله مين، آريزونا، جورجيا، ميشيگان و كاروليناي شمالي، رقابت بين نامزدهاي جمهوري‌خواه و دموكرات، درست مانند انتخابات رياست‌جمهوري بسيار فشرده و نزديك بود. چند تن از سناتورها شناخته شده حزب جمهوري‌خواه از جمله ميچ مك‌كانل، رهبر اكثريت جمهوري‌خواه سنا در ايالت كنتاكي و ليندسي گراهام، سناتور كاروليناي جنوبي به سادگي و با اختلاف چشمگير بار ديگر به سنا راه يافتند.
ابقاي جوخه در مجلس نمايندگان
چهار نماينده زن تازه وارد حزب دموكرات كه به دليل موضع‌گيري‌هاي انتقادي‌شان نسبت به رييس‌جمهور امريكا و اظهارات تند دونالد ترامپ عليه آنها جنجالي شده بودند، با برگزاري انتخابات روز سه‌شنبه، كرسي‌هاي خود را در مجلس نمايندگان حفظ كردند. ايلهان عمر، از ايالت مينه‌سوتا، رشيده طالب از ايالت ميشيگان، الكساندرا اوكازيو كورتز از نيويورك و آيانا پرسلي از ماساچوست، چهار نماينده زني كه به جوخه مشهور شده بودند، در مجلس نمايندگان ماندگار شدند.
رقابت براي اكثريت سنا
دموكرات‌ها كارزارهاي تبليغاتي وسيعي در ايالت‌هاي عمدتا جمهوري‌خواه مانند آيووا، كاروليناي جنوبي، كانزاس، تگزاس و مونتانا براي رقابت با سناتورهاي صاحب كرسي جمهوري‌خواه اين ايالت‌ها برگزار كردند. اما جمهوري‌خواهان به سادگي توانستند اين ايالت‌هاي قرمز را بار ديگر از آن خود كنند. آلاباما راكه دو سال پيش در انتخابات ميان‌دوره‌اي به دليل رسوايي گسترده جنسي روي مور، نامزد جمهوري‌خواهان به دموكرات‌ها رسيده بود، پس گرفتند. تامي توبرويل، سناتور جديد آلاباما از حزب جمهوري‌خواه است كه داگ جونز، سناتور دموكرات اين ايالت را كنار زد. نخستين دستاورد عمده دموكرات‌ها در سنا، روز سه‌شنبه در كلورادو رقم خورد؛ جايي كه جان هيكنلوپر توانست با اختلاف نزديك به 10 درصد آرا و بيش از 300 هزار راي بيشتر، كوري گاردنر، سناتور كنوني اين ايالت را شكست دهد. در مجموع با نتايج اعلام شده تا صبح چهارشنبه به وقت محلي (چهارشنبه شب به وقت تهران) دموكرات‌ها كرسي ايالت آلاباما را از دست دادند و كرسي ايالت كلورادو را به دست آوردند به علاوه اينكه پيش‌بيني مي‌شود آريزونا هم در اختيار دموكرات‌ها قرار بگيرد.
در شرايطي كه سرنوشت 28 كرسي از 35 كرسي رقابتي در انتخابات 2020 مشخص شده است، 6 كرسي باقي مانده حكم مرگ و زندگي براي دو حزب اصلي امريكا دارد. كاروليناي شمالي، ميشيگان، مين، دو كرسي جورجيا و آلاسكا، سرنوشت اكثريت سنا را تعيين خواهند كرد، اما نتايج قطعي آراي اين ايالت‌ها تا ساعت پاياني روز چهارشنبه هنوز مشخص نشده بود. همه اين ايالت‌ها به جز آلاسكا، ميدان نبرد نامزدهاي رياست‌جمهوري دو حزب هم بودند و از جمله ايالت‌هايي بودند كه همچنان نتيجه آرا در آنها در هاله‌اي از ابهام باقي مانده است.
سناي امريكا قدرت بسيار بيشتري نسبت به مجلس نمايندگان دارد. تاييد وزرا و پست‌هاي كليدي كابينه، تاييد قضات ديوان عالي و تاييد مصوبات مجلس نمايندگان بر عهده مجلس سنا است. در طول چهار سال گذشته، دونالد ترامپ با بهره‌مندي از اكثريت حزبش در سنا، توانسته است سه قاضي جديد در ديوان عالي امريكا منصوب كند و تركيب بالاترين مرجع قضايي امريكا را به شكل چشمگيري به نفع محافظه‌كاران راست‌گرا تغيير دهد. با اين حال در حالي كه به نظر مي‌رسد اكثريت دموكرات‌ها در مجلس نمايندگان همچنان حفظ شود، اما آراي 3 ايالت كليدي در انتخابات سناي امريكا مي‌تواند سرنوشت اكثريت مجلس سنا را تغيير دهد، اكثريتي كه حتي در صورت شكست جو بايدن در انتخابات در برابر ترامپ، مي‌تواند دست دموكرات‌ها را براي فشار به دولت ترامپ بازتر كند و جلوي تركتازي ترامپ را بگيرد.
آريزوناي دموكرات
ظهر ديروز شبكه محافظه‌كار فاكس نيوز اعلام كرد كه با شمارش اكثر آراي ايالت آريزونا اين ايالت كه در انتخابات پيشين به دونالد ترامپ راي داده بود، اين بار نامزد دموكرات‌ها را انتخاب كرده است. هر چند ديگر رسانه‌هاي امريكايي با قطعيت اين پيش‌بيني را تاييد نكرده‌اند، اما به نظر مي‌رسد كه آريزونا بعد از مدت‌ها راي به جمهوري‌خواهان، حالا به جبهه دموكرات‌ها پيوسته است. در ايالت آريزونا مارك كلي، فضانورد بازنشسته ناسا و همسر نماينده پيشين اين ايالت در مجلس نمايندگان، گابي گيفوردز تا پيش از برگزاري انتخابات پيشتاز نظرسنجي‌ها بود. اين نامزد دموكرات با سناتور مارتا مك‌سالي، سناتور كنوني اين ايالت رقابت مي‌كند و تا عصر روز سه‌شنبه با شمارش نزديك به 82 درصد آرا بيش از 7 درصد از رقيبش جلوتر بود. مارتا مك‌سالي، سناتور منتخب ايالت به شمار نمي‌رفت و به دليل فوت جان مك‌كين، سناتور پيشين ايالت آريزونا بر اساس قوانين ايالتي از سوي حزب صاحب كرسي به عنوان جانشين موقت مك‌كين منصوب شده بود. اين كرسي سناي امريكا 34 سال بود كه در اختيار جمهوري‌خواهان بود. با توجه به پيروزي كريستين سينه‌ما در انتخابات 2018 اين اولين بار بعد از 67 سال است كه هر دو كرسي آريزونا به دموكرات‌ها مي‌رسد. رسانه‌هاي امريكا روز چهارشنبه تقريبا به صورت قطعي اين ايالت را به نفع دموكرات‌ها پيش‌بيني كردند.
ايالت مين
سارا گيده‌ئون، رييس مجلس نمايندگان ايالتي مين با سناتور كنوني اين ايالت سوزان كالينز رقابت مي‌كند. سوزان كالينز واپسين سناتور جمهوري‌خواه باقيمانده در منطقه ايالات عمدتا ليبرال شمال شرقي امريكا و منطقه نيوانگلند است. كالينز از سال 1996 در ايالت دانشگاهي مين، به عنوان يك چهره ميانه‌رو و مستقل، هر چند عضو حزب جمهوري‌خواه، سناتور اين ايالت باقيمانده است. كالينز آخرين بار توانست با 70 درصد آراي ايالت مين بار ديگر به سنا راه يابد. اما ميزان محبوبيت سوزان كالينز با آراي مثبت او به نامزدها و لوايح جنجالي جمهوري‌خواهان در دوران ترامپ، به شدت بر محبوبيت او تاثير گذاشت. همكاري او در طراحي برنامه كاهش ماليات‌ها كه از سوي جمهوري‌خواهان اجرا شد و راي مثبتش به قاضي برت كاوانا براي عضويت در ديوان عالي، به شدت بر محبوبيت او تاثير گذاشت. نظرسنجي‌هاي پيش از انتخابات او را از رقيبش سارا گيده‌ئون عقب‌تر نشان مي‌داد. كالينز در روز انتخابات اما با شمارش نزديك به 70 درصد آرا با اختلاف 6 درصدي از رقيبش پيش بود. اما مانند انتخابات رياست‌جمهوري، هيچ يك از رسانه‌هاي امريكايي پيروزي او را در اين ايالت قطعي نمي‌دانند و منتظر شمارش بيشتر آرا مي‌مانند.
كاروليناي شمالي
ايالت كاروليناي شمالي يكي از اصلي‌ترين ميادين نبرد ميان جمهوري‌خواهان و دموكرات‌ها در شب انتخابات 2020 بود. هر چند با شمارش نزديك به 95 درصد آرا در اين ايالت، ترامپ همچنان پيشتاز است، اما به دليل اختلاف ناچيز آرا، پيش‌بيني پيشتازي اندك بايدن در نظرسنجي‌هاي معتبر پيش از انتخابات و تغيير تركيب آرا با افزايش مشاركت در اين ايالت، كاروليناي شمالي هم جز ايالت‌هايي بود كه تا پايان وقت روز چهارشنبه نتايج آن در انتخابات رياست‌جمهوري مشخص نشد و اعلام قطعي نتايج به آينده موكول شد. كال كانينگهام، نامزد دموكرات‌ها در اين ايالت با تام تيليس، سناتور كنوني جمهوري‌خواه رقابت مي‌كند. اتهام روابط نامشروع جنسي به كال كانينگهام در آستانه انتخابات بر محبوبيت او در ميان راي‌دهندگان تاثير گذاشت، اما همچنان رقابت بسيار نزديك و شانه به شانه‌اي در اين ايالت براي تعيين سرنوشت كرسي سنا و باقي ماندن آن در اختيار جمهوري‌خواهان يا گردش به سمت دموكرات‌ها ادامه دارد. با شمارش 94 درصد آراي اين رقابت، تاكنون سناتور تام تيليس با يك درصد پيشتاز است، اما هنوز انتخاب مجدد او به عنوان سناتور كاروليناي شمالي قطعي نشده است. به گفته فعالان سياسي در كاروليناي شمالي، به‌رغم اتهام‌هاي اخلاقي به نامزد دموكرات‌ها، بسياري از راي‌دهندگان معتقدند كه با انتخاب مجدد تام تيليس، تصميم‌گيري در مورد موضوعات مهمي همچون بودجه آموزشي، بيمه سلامت و حق سقط جنين در اختيار محافظه‌كاراني قرار مي‌گيرد كه ممكن است خواسته‌هاي راي‌دهندگان اين ايالت نسبتا فقير شرق امريكا را تامين نكند.
دو كرسي جورجيا
هر دو كرسي ايالت جورجيا در انتخابات روز سه‌شنبه براي رقابت ميان دموكرات‌ها و جمهوري‌خواهان به رقابت گذاشته شده بود. يك كرسي از اين دو كرسي به دور دوم كشيده‌شد و قرار است كه 5 ژانويه انتخابات نهايي آن برگزار شود. انتخابات ويژه‌اي كه به دور دوم كشيده شد، به دليل استعفاي سناتور جمهوري‌خواه پيشين اين ايالت، جاني ايزاكسون بين سناتور منتصب موقت جمهوري‌خواه كلي لئوفر، تعدادي ديگر از نامزدها جمهوري‌خواه و دموكرات برگزار شد. در پايان اين رقابت به‌رغم پيشتازي نامزد سياهپوست حزب دموكرات - رافائل وارناك - به اين دليل كه هيچ يك از نامزدها بيش از نيمي از آراي اخذ شده را به دست نياوردند، انتخابات به دور دوم كشيده شد. دور دوم انتخابات نيمه دي‌ماه سال جاري ميان رافائل وارناك دموكرات و كلي لئوفر جمهوري‌خواه برگزار مي‌شود. براي كرسي ديگر ديويد پردو، سناتور كنوني جورجيا با رقيب جوان دموكراتش جان اوسوف رقابت مي‌كند. آخرين نتايج راي‌گيري از پيشتازي سه درصدي نامزد جمهوري‌خواهان در اين ايالت خبر مي‌داد، اما رسانه‌هاي امريكايي هنوز اين اختلاف را براي پيش‌بيني قطعي نتيجه انتخابات خيلي نزديك ارزيابي كردند.
نتايج معلق
نبرد سخت براي سلطه بر سناي امريكا هنوز پايان نيافته است. كرسي انتخابات ويژه ايالت ويرجينيا بعد از اينكه هيچ يك از چهار نامزد احزاب دموكرات و جمهوري‌خواه نتوانستند 50 درصد آرا را كسب كنند به دور دوم كشيده شد كه قرار است دو ماه ديگر و در دي ماه برگزار شود. تا پيش از برگزاري انتخابات روز سه‌شنبه، نظرسنجي‌ها از احتمال پيشتازي دموكرات‌ها و اكثريت اين حزب در سنا حكايت داشتند، اما نتايج شمارش آرا، در اصلي‌ترين ميادين رقابت نشان از رقابتي سخت و دوشادوش ميان دو حزب دارد. دموكرات‌ها در كارزار انتخاباتي‌شان راي‌دهندگان را به تأمل در مورد سرنوشت بيمه درماني عمومي تشويق مي‌كردند و تبليغ مي‌كردند كه پيروزي جمهوري‌خواهان مي‌تواند بر حق انتخاب بيمه درماني عمومي راي‌دهندگان تاثير بگذارد. شيوع جهاني بيماري كرونا هم باعث شد تا نامزدهاي دموكرات بيشتر بر موضوع نياز به بيمه درماني عمومي و خدمات بهداشتي ارزان قيمت تاكيد كنند. در برابر نامزدهاي جمهوري‌خواه به دليل نسبت با يك رييس‌جمهور نامحبوب در موقعيتي ضعيف‌تر قرار گرفته‌اند. محور اصلي تبليغات جمهوري‌خواهان اين بود كه شكست آنها در انتخابات سنا باعث فراگير شدن تفكر و سياست‌هاي سوسياليستي در امريكا مي‌شود. جمهوري‌خواهان اميدوارند كه بهبود تدريجي وضع اقتصادي بعد از افول شديد در پي شيوع بيماري كرونا، در كنار موفقيت آنها در انتصاب قاضي ايمي كوني برت به راي‌دهندگان محافظه‌كار نشان داده باشد كه چرا از 6 سال پيش اكثريت سنا و از چهار سال پيش رياست‌جمهوري را به جمهوري‌خواهان سپرده‌اند.