اسراييل تجاوزهاي نظامي تحريكآميز خود را به مرزهاي عراق گسترش داد
مبارزان ضد داعش
هدف حملات حاميان تروريسم
شهاب شهسواري
رسانههاي رسمي را كه زير و رو كني، خبري نيست؛ گواينكه ماههاست مبارزان عليه تروريسم و مدافعان حرم در بيابانهاي شرق سوريه به فراموشي سپرده شدهاند. اما انتشار يك گزارش از سوي گروه در لندن كه خود را «ديدبان حقوق بشر سوريه» ميخواند، بار ديگر حضور اين نيروها و نبرد در جريان آنها با بازماندگان داعش در شرق سوريه و غرب عراق را به ياد همگان ميآورد. اما خبر چندان هم اميدواركننده نيست. گروه ساكن لندن نوشته است كه در حمله هوايي كه احتمالا توسط رژيم اسراييل در عمق خاك سوريه انجام شده است دستكم ۱۹ نيروي ضدتروريست كه عمدتا از داوطلبان پاكستاني هستند به شهادت رسيدهاند. در رسانههاي رسمي ايران، پاكستان و سوريه، خبري از سرنوشت اين مبارزان عليه تروريسم نيست، رسانههايي هم كه خبر را منتشركردند صورتبندي مساله را كلا عوض كردهاند: «حمله هوايي اسراييل به نيروهاي تحت حمايت ايران در سوريه». اين رسانهها كه عمدتا حاميان اشغال سرزمين فلسطين و مخالف ايران هستند، خبر را به گونهاي منتشر كردهاند كه گويي جنگندههاي امريكايي و ارتش اسراييل، با هدف دفاع از خود، عدهاي ايراني را كشتهاند. اما روي نقشه كه محل حمله احتمالي را پيدا ميكني، ميبيني كه نقطه مورد هجوم صدها كيلومتر دورتر از مرزهاي فلسطين و سرزمينهاي اشغال شده سوريه توسط اسراييل است. حملات به نيروهاي ضدتروريستي در اين منطقه در حالي انجام ميشود كه گمانهزني در مورد شكلگيري مجدد داعش در مناطق شرق سوريه به ويژه مناطق تحت كنترل شبهنظاميان كرد متحد امريكا شدت گرفته و همزمان، در آستانه خروج دونالد ترامپ از كاخ سفيد، نگرانيها از احتمال اقدامات نابخردانه از سوي طرفهاي ضدايراني در منطقه عليه ايران يا منافعش افزايش يافته است.
حملات متعدد به سوريه
و تكذيب شهادت نيروهاي ايراني
خبر حمله جديد به البوكمال در شرايطي منتشر ميشود كه هفته گذشته، گروه «ديدبان حقوق بشر سوريه» از حمله هوايي ديگري به اين شهر خبر داده بود كه باعث شهادت ۸ عراقي و ۶ افغاني شده بود. اسراييل مسووليت اين حمله اول را بر عهده گرفت؛حملهاي كه به نوشته خبرگزاري رسمي سوريه باعث كشته شدن ۳ نظامي سوري شده است. رسانههاي غربي مسووليت احتمالي حمله روز پنجشنبه را هم رژيم اسراييل اعلام ميكنند. رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين در تجاوز هوايي ديگري به خاك سوريه، هفته پيش جنوب دمشق را هدف موشك قرار داد. خبرگزاري رسمي سوريه اعلام كرده است كه حمله روز سهشنبه به جنوب دمشق، هيچ تلفاتي در بر نداشت. اما گروه «ديدبان حقوق بشر سوريه» از كشته شدن «۸ نيروي متحد ايران» خبر ميدهد. در واكنش به گزارشهاي منتشره در مورد شهادت نيروهاي ايراني در حملات هفتههاي گذشته به خاك سوريه، سعيد خطيبزاده، سخنگوي وزارت امورخارجه جمهوري اسلامي ايران در نشست هفتگياش با خبرنگاران گفت: «من شهادت سربازان و سپاهيان ايراني در سوريه را نشنيدهام و چنين چيزي تاييد نميشود.»
اهميت استراتژيك البوكمال
در مبارزه با داعش
گذرگاه مرزي البوكمال، درست سه سال پيش توسط ارتش سوريه و متحدانش از سلطه گروه تروريستي داعش رها شد. رسيدن نيروهاي متحد ارتش سوريه به البوكمال از يك سوي مرز و رسيدن نيروهاي حشدالشعبي عراق به قائم، شهر مرزي متناظر البوكمال در خاك عراق، مقدمهاي بر اعلام پايان خلافت خودخوانده داعش محسوب ميشد. درست يك هفته پيش، سالروز نگارش نامه شهيد قاسم سليماني، فرمانده ايراني نيروهاي ضدداعش در سوريه عراق به مقام معظم رهبري بود كه در آن از پايان داعش خبر داده شده بود. شهيد سليماني كه دو سال بعد در عمليات تروريستي گروه سنتكام وابسته به دولت امريكا در سفري رسمي به عراق همراه با فرمانده وقت نيروهاي حشدالشعبي ترور شد، در نامه خود نوشته بود: «حقير … با اتمام عمليات آزادسازي ابوكمال آخرين قلعه داعش با پايين كشيدن پرچم اين گروه امريكايي- صهيونيستي و برافراشتن پرچم سوريه، پايان سيطره اين شجره خبيثه ملعونه را اعلام ميكنم.» سه هفته بعد از اين نامه بود كه حيدرالعبادي، نخستوزير وقت عراق با برگزاري مراسمي رسمي در حضور تمامي نيروهاي مسلح عراقي از جمله حشدالشعبي، پايان جنگ با داعش را اعلام كرد. چهار ماه بعد، رييسجمهور امريكا، دونالد ترامپ هم در يك نشست خبري اعلام كرد كه خلافت داعش را او شكست داده است. اما سلطه نيروهاي ضدداعش بر قائم و البوكمال، چندان به مذاق امريكا و متحدانش خوش نيامده است. تاكنون چندين حمله هوايي توسط امريكا و اخيرا به ادعاي برخي رسانهها اسراييل، به نيروهاي عراقي در قائم و متحدان ارتش سوريه در البوكمال صورت گرفته است. رقم دقيقي از تعداد شهداي اين حملات منتشر نشده است، اما رسانههاي حامي رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين كه اخيرا به بزرگنمايي جنايات اين كشور در خاك كشورهاي همسايه علاقهمند شدهاند، هر بار از شهادت دهها رزمنده ضدداعش خبر ميدهند. اينبار هم اين رسانهها به نقل از گروه موسوم به «ديدبان حقوق بشر سوريه» مدعي شدهاند كه ۱۹ رزمنده پاكستاني، از جمله دو فرمانده ارشد لشكر زينبيون به شهادت رسيدهاند. حملات امريكا به اين منطقه براي ايذا و اختلال در روند پاكسازي منطقه از تروريستهاي داعش، بيسابقه نيست. سال گذشته سلسله حملات انتقامي كه نهايتا به ترور سردار سليماني در بغداد و پس از آن حمله موشكي ايران به پايگاه عينالاسد عراق، ميزبان نيروهاي امريكايي انجاميد، از يك حمله هوايي امريكا به همين منطقه و هدف قرار دادن نيروهاي حشدالشعبي در گذرگاه مرزي قائم آغاز شد. امريكا براي آنچه «نظارت بر رفتار ايران و متحدانش» توصيف ميكند، يك پايگاه نظامي در بيابانهاي نزديك البوكمال با عنوان تنف ايجاد كرده است؛ پايگاهي كه حتي در زمان اوج ادعاهاي دونالد ترامپ مبني بر آمادگي براي عقبنشيني تمامي نيروهاي امريكايي از سوريه هم، مقامهاي امريكايي قصد تخليه آن و واگذارياش به دولت سوريه را نداشتند.
بهانه براي آتشافروزي جديد منطقهاي؟
اما حمله نيروهاي رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين به اين نقطه از خاك سوريه كمسابقه است. البوكمال ۵۰۰ كيلومتر با جولان اشغالي فاصله دارد و در شرقيترين نقطه سوريه در مرز عراق قرار گرفته است. تا پيش از اين رژيم اسراييل مدعي ميشد كه حملات تجاوزكارانهاش به دمشق و ديگر نقاط غرب سوريه را با هدف دفاع از «مرزهاي شمالي» سرزمين اشغالي انجام ميدهد، اما تجاوز تا عمق ۵۰۰ كيلومتر خاك سوريه ديگر با چنين ادعايي توجيهپذير نيست. كم نيستند كساني كه اين اقدامات همزمان با سفر ادعاي بنيامين نتانياهو به عربستان سعودي را تلاشي براي تحريك نظاميان ايران و نيروهاي متحد ايران براي جرقه زدن يك سلسله درگيري كه به جنگ احتمالي نظامي ميان ايران و اسراييل و عربستان منتهي شود، توصيف ميكنند. يادداشتنويس بخش فارسي خبرگزاري اسپوتنيك روسيه مينويسد: «تنها راهكاري كه براي مقامات اسراييلي و سعودي كه امروزه بر اثر شكست ترامپ يتيم شدهاند باقي ميماند، اين است كه خود دست به كار شوند و شري به پا كنند تا بر اثر آن منطقه را به آتش بكشند و امريكاي بايدن نتواند به آن راحتي كه برخي تصور ميكنند به سمت و سوي مصالحه با ايران قدم بردارد.» پايگاه خبري بيزنساينسايدر هم به نقل از يك مقام بدون نام در سازمان پيمان آتلانتيك شمالي (NATO) از نگراني مقامهاي امنيتي اروپايي از احتمال تصميم عربستان سعودي و اسراييل براي آغاز يك جنگ با ايران مينويسد. اين مقام ناتو به بيزنس اينسايدر گفته است: «نگرانم كه سعوديها و اسراييليها تصور كنند كه يك رييسجمهور همداستان در حال ترك كاخ سفيد است و يك رييسجمهور متخاصم در حال ورود به اين كاخ. آنها ممكن است تصور كنند اين تحول باعث ميشود كه رويارويي ناگزير شود. هر دو كشور تحت حاكميت رهبراني نابالغ اداره ميشوند كه مدتهاست در مورد ضرورت جنگ با ايران فرياد ميزنند و خيلي محتمل است كه آنها بر اين باور موهوم باشند كه نتيجه قطعي سياستهاي دولت بايدن، حمله اتمي از سوي ايران به آنها خواهد بود.» هر چند مقامهاي سعودي هنوز ديدار وليعهد اين كشور با نخستوزير اسراييل را تاييد نكردهاند و نخستوزير اسراييل هم در اين مورد به سكوت و جواب سر بالا بسنده كرده است، اما وزراي كابينه او اين خبر را تاييد كردهاند. تزاچي هانگبي، وزير امور شهركنشينان كابينه نتانياهو در پاسخ به راديو عبريزبان كان كه به ارتش اسراييل تعلق دارد در مورد موضوع ديدار نتانياهو و بنسلمان گفت: «موضعش ايران، ايران و ايران بود. خيلي خيلي مهم است كه يك محور براي منزوي كردن ايران ايجاد كنيم.» هنوز مشخص نيست كه تشكيل اين محور براي مقابله با ايران چه زماني شكل خواهد گرفت و رژيم اسراييل تا چه اندازه قصد دارد اقدامات تحريكآميز خود را در منطقه از مرزهاي فلسطين اشغالي فراتر ببرد و به خاك عراق و ايران نزديك كند.