روحاني در حالي از «سونامي طرح‌هاي مجلس» انتقاد و از لايحه بودجه دفاع كرد
كه بعضي نمايندگان به دنبال رد كليات بودجه هستند
دفاع از جمهوريت
منازعه ميان حسن روحاني و محمدباقر قاليباف نخستين‌بار در انتخابات رياست‌جمهوري 92 شكل گرفت. جايي كه روحاني مورد حمايت اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرايان بود و قاليباف يكي از 2 چهره مورد وثوق اصولگرايان. جدال لفظي كه پس از انتخابات آن سال و پيروزي روحاني و تكيه زدن بر كرسي رياست‌جمهوري نه‌تنها متوقف نشد، بلكه گاه و بي‌گاه چون زخمي كهنه سر باز مي‌كرد تا اينكه در انتخابات رياست‌جمهوري 96 بار ديگر رو به‌وخامت گذاشت. قاليباف آن سال هم به سود سيدابراهيم رييسي كنار رفت اما اجماع اصولگرايان هم حريف حسن روحاني و حاميانش نشد تا اينكه چندي بعد رييسي به قوه قضاييه رفت و قاليباف در انتخاباتي با كمترين مشاركت ثبت شده در تاريخ جمهوري اسلامي به مجلس. رقباي 96 حالا به قواي سه‌گانه جمهوري اسلامي راه يافته بودند و از اين‌رو شكل‌گيري جدل‌هاي لفظي امري دور از ذهن نبود ولي تكرار روزگار تلخ دولت محمود احمدي‌نژاد و مجلس علي لاريجاني امري دور از ذهن به شمار مي‌رفت كه حداقل كنش و واكنش‌هاي ايجاد شده ميان مجلس و دولت در چند وقت اخير، به روشني حاكي از تحقق آن بود. حالا قاليباف به جاي روحاني قانون ابلاغ مي‌كند و روحاني از تريبون دولت تلاش مي‌كند اختياراتش را در قامت رييس‌جمهوري ايران تشريح و تبيين كند؛ همانند آنچه در جلسه روز گذشته دولت گفت.
مطالبه 24 ميليوني
رييس‌جمهوري ايران روز گذشته در جلسه هيات دولت ابتداي اظهاراتش را به اختيارات خود اختصاص داد تا تلويحا از اقدامات نمايندگان مجلس و تحديد اختياراتش گلايه كرده باشد. او 24 ميليون راي خود را يادآور شد تا افكار عمومي خود آن را با آراي چندصد هزار تايي رييس و چندده هزارتايي ديگر نمايندگان مجلس يازدهم قياس كنند. روحاني با بيان اينكه «بنا بر قانون اساسي تعيين برنامه و خط‌مشي جزو اختيارات خاص رييس‌جمهوري به حساب مي‌آيد»، به طرح موضوع استنكاف خود از اجراي قانون واكنش نشان داد و تصريح كرد: «ما ابتدا به قانون خدا سپس قانون اساسي و پس از آن به قوانين مجلس پايبنديم. ما ابتدا بايد قوانين بالادستي را به عنوان قوانين مهم مبنا قرار دهيم. بر همين اساس برنامه را براي دوره بعد كسي نمي‌تواند تعيين كند و برنامه را فقط رييس‌جمهوري تعيين مي‌كند. براي همين هم مردم پاي صندوق‌هاي راي مي‌آيند و به فرد راي نمي‌دهند، بلكه به برنامه رييس‌جمهوري راي مي‌دهند.» او با اشاره به ميزان آراي شهروندان به خود و سپس به موضوع مذاكره با امريكا اشاره كرد و يادآور شد: «در انتخابات گذشته هم مردم برنامه‌ها را خواندند و راي دادند. برنامه‌اي را كه ۲۴ ميليون نفر به آن راي دادند، نمي‌شود كم و زياد كرد. مردم يك روز راي مي‌دهند و ۴ سال عمل مي‌خواهند و بايد به آن برنامه‌اي كه ارايه شده، طول ۴ سال پايبند بود.»
يك كشور؛ يك پيام
ارسال يك پيام از ايران به كشورهاي خارجي ديگر موضوع مورد اشاره رييس‌جمهوري بود. حسن روحاني به مساله ابلاغ قانون اقدام راهبردي براي لغو تحريم‌ها و توقف اجراي پروتكل الحاقي از سوي قاليباف اشاره كرد و تلويحا آن را اقداماتي انتخاباتي خواند و تصريح كرد: «هر چه رفتار ما پخته‌تر، سنجيده‌تر و با دورانديشي بيشتر باشد و منافع ملي ما براي‌مان اصل باشد و دعواهاي سياسي و جناحي را كنار بگذاريم، موفق‌تر خواهيم بود. بايد ملت و ايران براي ما اصل باشد، نه انتخابات ۱۴۰۰. روز انتخابات فرا خواهد رسيد و بايد بگذاريم ملت شاداب و فعال خودشان به پاي صندوق‌هاي راي بيايند و هر كسي را مي‌خواهند انتخاب كنند.» او تصريح كرد: «ما براي پيشرفت ديپلماسي نياز داريم كه از كشور صداي واحدي شنيده شود، البته نمي‌گويم سليقه‌ها را يكي كنيم و مجلس تابع دولت باشد يا دولت تابع مجلس باشد. آنها هم نظر خود را دارند. ما هم نظرات خود را داريم، ولي شنيده شدن صداي واحدي از كشور بسيار مهم است.»
شرط تشكيل 1+5
پاسخ به اظهارات كشورهاي تروييكا و ابراز نگراني آنان درباره فعاليت سانتريفيوژهاي جديد ايراني بخش ديگري از اظهارات رييس‌جمهوري ايران بود. او با يادآوري بدعهدي كشورهاي اروپايي و امريكا در قبال ايران در برجام بيان كرد: «آنچه در نطنز نصب شده يا سانتريفيوژهاي IR۲M موضوع جديدي نيست كه اروپايي‌ها براي آن نوحه مي‌خوانند اينكه سينه‌زني ندارد، چراكه ما قبلا به شما گفته‌ايم اين كار را انجام خواهيم داد كار ما در نطنز دقيقا بر مبناي اعلام رسمي شخص من و دولت بوده است.» رييس‌جمهوري به موضوع بازگشت امريكا به برجام نيز اشاره كرد و با بيان اينكه «آن آدم كم‌سواد تاجر مسلك با خط‌خطي كردن يك كاغذ اين كار را كرد و گفت كه از برجام خارج شدم؛ خب حالا نفر بعد بيايد و يك كاغذ خوب بگذارد و امضا كند»، گفت: «امريكايي‌ها مي‌تو انند به برجام بازگردند و دوباره ۱+ ۵ شكل بگيرد و البته بايد به تمام تعهدات‌شان بازگردند و كاري را كه عليه ملت ايران كردند، جبران كنند. در آن صورت ما هم به تعهدات‌مان باز مي‌گرديم.»
سونامي طرح‌ها
بودجه 1400 كه اين روزها ميدان جديدي براي رقابت و البته جدال قواي مجريه و مقننه فراهم كرده، ديگر موضوعي بود كه حسن روحاني در نشست روز گذشته دولت به آن اشاره كرد. او ابتدا از «سونامي طرح‌هاي مجلس» انتقاد كرد و گفت: «اين اولين كار مشترك مجلس يازدهم و دولت دوازدهم است؛ متاسفانه در اين چند ماه امكانش فراهم نشده كه كار مشتركي انجام بدهيم، چون نمايندگان مجلس محترم لوايح ما را به بايگاني بردند و سونامي طرح‌ها را راه انداختند. البته آنها مختار هستند و خودشان مي‌دانند ولي اين برخلاف اهداف توسعه كشور است. براي همكاري با لايحه كار سريع‌تر پيش مي‌رود تا نمايندگان طرح بدهند.» او با يادآوري سابقه طولاني حضور خود در ادوار مجلس، با طعنه‌اي تلويحي به دور اولي‌هاي مجلس يازدهم تصريح كرد: «من خودم مجلسي هستم و اگر 7 سال است در دولت هستم، ۲۰ سال در مجلس بودم و بيش از خيلي‌هاي ديگر مجلسي هستم و مي‌دانم راه‌حل هست. مثلا لايحه‌اي كه تصويب شده و شوراي نگهبان روي يك كلمه آن ايراد گرفته، در ۵ دقيقه مي‌تواند اصلاح و تبديل به قانون شود.»
وعده دلار 11 هزار توماني
نقطه اوج گفته‌هاي بودجه‌اي روحاني به مساله ارز اختصاص داشت. او كه بودجه 1400 را «راهبردي» معرفي كرد، وعده دلار 11 هزارتوماني داد و گفت كه «اصلاح نرخ ارز موضوع ديگر بودجه است و ما اعلام كرديم كه قيمت امروز ارز كاهش خواهد يافت؛ چراكه ارزش پول ملي يكي از اهداف ما بوده است. ما در ارز مبنا را ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان مدنظر قرار داديم كه اين در سال آينده امكان‌پذير است. اينها آرزو نيست، بلكه دولت با محاسبه دقيق اين كارها را كرده است.» رييس‌جمهوري همچنين در شرايطي بودجه دولت را حامي افراد كم‌توان خواند و گفت: «پيام اصلي بودجه به افراد كم درآمد اين است كه شما تنها نيستيد و دولت با تمام قوت كنار شماست. حالا از اين بگذريم كه در كشور آموزش مجاني است يا در بهداشت با طرح تحول سلامت كار بزرگي صورت گرفته و دولت در فضاي مجازي كار عظيمي انجام داده كه امروز در كرونا مي‌بينيم كه كسب‌وكارهاي خدماتي در فضاي مجازي صورت مي‌گيرد» كه احتمالا به خوبي مي‌داند فضاي امروز مجلس نه‌تنها حامي بودجه 1400 نيست، بلكه احتمال رد كليات آن بسيار بالاست.
سومين رد كليات
«اصلاح ساختار بودجه» كليدواژه‌اي است با تشكيل مجلس يازدهم و واگذاري كرسي رياستش به قاليباف بيش از پيش مورد توجه قرار گرفت. قاليباف عملا با استفاده از كليدواژه سعي در تحميل منويات بودجه‌اي خود به دولت در آخرين ماه‌هاي فعاليتش را داشت ولي از قرار معلوم بودجه 1400 نه‌تنها خواسته‌هاي او را فراهم نكرده، بلكه بعضا با انتقادات تند و تيز نمايندگان نيز مواجه شده؛ به‌طوري كه حداقل 2 عضو كميسيون برنامه و بودجه و 3 عضو كميسيون اقتصادي صراحتا از لزوم رد كليات قانون بودجه در مجلس سخن به ميان آوردند و رسانه‌هاي اصولگرا نيز در اين مسير به حمايت از آنان پرداختند. شنيده‌هاي روزنامه اعتماد از هيات‌رييسه مجلس نيز حاكي از موافقت آنان با رد كليات بودجه است. سيد مصطفي ميرسليم، عضو كميسيون اصل 90 و نماينده تهران در مجلس نيز سه‌شنبه شب و در جريان نشست خبري خود كه ايسنا آن را منتشر كرد، از احتمال رد قانون بودجه گفت و تاكيد كرد: «نفت بايد براي كارهاي زيربنايي هزينه شود نه پرداخت حقوق. اينها مواردي است كه نياز است اصلاحاتي در بودجه انجام شود و با توجه به اينكه مخالفان زيادي در مجلس وجود دارد، احتمال رد كليات بودجه نيز مي‌رود.» بدين ترتيب و باتوجه به روابط اين روزهاي دولت و مجلس و جدال‌هاي صريح و بي‌پرده قاليباف و روحاني با يكديگر بر سر يك طرح اقتصادي و يك طرح سياسي، به نظر مي‌رسد سومين رد كليات قانون بودجه در تاريخ جمهوري اسلامي رقم خواهد خورد. روحاني اگرچه در مجلس دهم نيز شاهد رد كليات بودجه بود ولي به خوبي مي‌داند در مجلس دهم نه خبري از علي لاريجاني و محمدرضا عارف است و نه غلامرضا تاجگردون در كميسيون تلفيق بودجه.