هشدارهاي استان به استان و شهر به شهر بابت دورهميهاي خانوادگي شب يلدا
طولانيترين شب سال، خطرناكترين نشود
گروه اجتماعي| «يلدايي كه طولانيترين شب سال است را به بزرگترين اندوه سال تبديل نكنيم.»، «ميخواهيم پدر و مادرمان را سرسفره هفتسين سال 1400 ببينيم، پس شب يلدا دور هم جمع نميشويم.»، «شادي بلندتر شدن روزهاي پس از شب يلدا را با دورهميهاي كوچك از بين نبريم.» وزارت بهداشت فهرست بلندبالايي از شعار و پيامهاي كوتاه بهداشتي منتشر كرده است كه شايد از ميان اين هشدار و پندها يكي به دل خوانندگانش كار افتد. شب يلدا نزديك شده است و همراهش هراس از موج احتمالي بعدي به تن نظام بهداشت و درمان افتاده. درست در روزهايي كه موج از دست دادنها و مرگو مير تنها كمي آرامتر شده، طولانيترين شب سال شايد بلندترين موج شيوع را در ميان خانوادهها ايجاد كند.
دفتر آموزش و ارتقاي سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي 22 پيام منتشر كرده كه حواس مخاطبان را جمع كند و نسبت به يك شبي از قضا با كنار هم نبودن ميشود امكان همچنان با هم بودن را حفظ كرد، بگويد: «به اميد عيد ديدني سال 1400 يلدا دور هم جمع نميشويم.» حالا استان به استان و شهرستان به شهرستان مسوولان بهداشت و درمان تلاش دارند تا به خانوادهها در نقطه به نقطه كشور هشدار دهند. رييس دانشكده علوم پزشكي آبادان ميگويد كه موج بعدي كرونا پس از يلدا ميآيد. شكرالله سلمانزاده به ايسنا گفته است: «از ديرباز در ايران سنت اين بوده است كه اقوام در شب يلدا دور هم و به ويژه در خانه بزرگان اقوام جمع ميشوند اما بايد امسال اين سنت شب يلدا را كنار بگذارند و از طريق فضاي مجازي، ديد و بازديد كنند. حضور در خانه افراد مسن ميتواند بسيار خطرناك باشد؛ با توجه به اينكه افراد جوان معمولا بدون علامت يا با علايم خفيف به كرونا مبتلا ميشوند، ميتوانند بيماري را به سالمندان منتقل كنند و افراد سالمند مستعد ابتلا به نوع شديد بيماري هستند بنابراين در صورت انتقال بيماري به اين افراد، احتمال مرگ و مير آنها نيز وجود دارد پس بايد دورهميهاي شب يلدا لغو شوند.»
او با اشاره به تجربه چند ماه گذشته كه ثابت كرده، در پي هر گونه تجمع، شاهد افزايش موارد بيماري بودهايم نتيجه گرفته كه در صورت عدم رعايت و برگزاري دورهمي شب يلدا، احتمال افزايش سريع موارد بيماري و افزايش مرگ و مير و حتي وقوع پيك سوم بيماري وجود دارد.
در روزهاي اخير وضعيت كنترل بيماري در اصفهان رو به بهبود گذاشته است. رييس دانشگاه علوم پزشكي اصفهان ميگويد كه اوضاع استان با «مراقبت و همراهي بيشتر مردم و رعايت محدوديتهاي وضعشده» نسبت به اول آذر بهتر شده: . با اين حال طاهره چنگيز، روز گذشته و در جمع خبرنگاران هشدار داد: «اين روند كاهشي نشاندهنده اين است كه بيماري با همكاري مردم و رعايت محدوديتها تحت كنترل در آمده، اما هشدار داد كه اين شرايط كاملا شكننده است و اگر مساله را تمام شده فرض كنيم و فكر كنيم ديگر خطري ما را تهديد نميكند، احتمال برگشت به شرايط قبلي بسيار بالا است.» او ماجراي ما و ويروس را به مسابقه طنابكشي توصيف كرد؛ مسابقهاي كه هنوز در جريان است و دستها هنوز بايد با قدرت طناب را بكشند: «در حال حاضر بيشتر ابتلاها از جمعهاي خانوادگي است و بايد بدانيم كه تلاش چند هفتهاي ما براي كنترل بيماري ممكن است در شب يلدا و جمعهاي خانوادگي با شيوع مجدد بيماري نقش بر آب شود. پس از مردم ميخواهيم همچنان به همكاري خود در مهار ويروس كمك كنند و با پرهيز از حضور در جمعهاي خانوادگي اين زمينه را فراهم آورند. ما و ويروس همچون مسابقه طنابكشي باهم درگير هستيم و هر زمان فكر كنيم، ويروس را شكست دادهايم و رعايت نكنيم، موجبات غلبه ويروس را مجدد فراهم ميآوريم.» او از اهالي اصفهان خواست كه تا حد امكان از جمعهاي خانوادگي غيرضرور خودداري كنند.
يكي از نشانههاي خطر در گزارش ايرنا از بروجرد در خريدها و سفارشهاي يلدايي توصيف شده: «در اين روزها فروشگاههاي خشكبار بروجرد مملو از جمعيت بود هركس به سهم خود براي خريد آجيل و گندم شاهدانه، تخمه و انواع ميوه راهي بازار شده و گويي كرونا يلدا نميشناسد. سفارش انواع كيك به شكل هندوانه و كدو از سوي برخي افراد قناديها را شلوغ كرده و همه اين حضور در بازار بيانگر برپايي يلدايي گرم در ميان خانوادهها و دورهمي با طعم كرونا است.» معاون شبكه بهداشت و درمان بروجرد گفته است اگر چه موارد جديد ابتلا به كرونا در اين شهر به شكل قابل ملاحظهاي كاهش يافته اما نگراني از شب يلدا جدي است: «ميزان موارد بستري بيماران كرونايي در بروجرد به نسبت يك ماه پيش حدود ۴۰ درصد كاهش يافته است. با اين وجود وضعيت بروجرد همچنان شكننده و ناپايدار است و تجربه روزهاي كرونا نشان ميدهد هر گاه به دليلي مانند افزايش سفر، دورهمي، عروسي و عزا رعايت دستورالعملهاي بهداشتي كاهش يافته ميزان ابتلا و مرگهاي كرونايي هم بيشتر شده است. بنابه نظر ستاد مبارزه با كرونا ۵۱ درصد موارد ابتلا در دورهميهاي خانوادگي و دوستانه بوده و رعايت پروتكلها در اين دورهميها اساسا جدي گرفته نميشود.»
خواهش ميكنم ما را درك كنيد
مهرداد بابايي، سخنگوي ستاد كروناي دانشگاه علوم پزشكي البرز ميگويد اين يلدا ديگر آن يلدايي نيست كه بتوان با الگوي سالهاي قبل آن را جشن گرفت: «اگر الگوي استقبال از اولين شبِ زمستان به روال سنوات قبل باشد، شاهد موج شديد شيوع كرونا خواهيم بود و متاسفانه براي بسياري از افراد خانواده به ويژه پدربزرگها و مادربزرگها آخرين شب يلدا رقم ميخورد.» البرز هم در روزهاي گذشته اميدوارانه به انتظار شيب نزولي مرگ و ابتلا نشسته است و البته اين اميدواري در البرز هم شكننده است. بابايي به ايلنا گفته است: «با توجه به جهشهاي بيماري كوويد ۱۹، ويروس به شكل انفرادي و فرد به فرد، منتقل ميشود به خصوص در جمع اقوام و خانوادهها و در محيطهاي دربسته و بدون تهويه منازل، انتقال كرونا خيلي سريع خواهد بود. چنانچه يكي از اقوام ناقل باشد، استفاده از ماسك بعد از حدود يك ساعت، بيتاثير است و ويروس به راحتي منتقل ميشود و متاسفانه ممكن است براي بسياري از افراد خانواده به ويژه پدربزرگها و مادربزرگها آخرين شب يلدا رقم بخورد لذا بايد هوشيار بود كه شرايط بروز بيماري را براي خود و خانواده فراهم نكنيم.»
پرستار كرمانشاهي روبروي دوربين ايستاد و شب يلدا را به همكارانش در تمام بيمارستانها و مراكز بهداشتي تبريك گفت، بعد خطابش به مردم بود. از آنها خواست كه در اين شب دور هم جمع نشوند: «خواهش ميكنم فشار را از روي پرسنل و كادر درمان برداريد. ما را درك كنيد. اكثر همكاران ما خودشان مبتلا شدهاند يا خانوادههايشان از طريق پرسنل درگير شدهاند. خواهش ميكنم اين را درك كنيد. سعي كنيد شب يلداي امسال را استثنائا جوري با تلفن و از راه دور برگزار كنيد كه بتوانيم سال ديگر شب يلدا دور هم باشيم.»
در همين روزهايي كه آمار آرام آرام كمي آرام ميگيرد، رسيدن شب يلدا دارد كادر درمان را به هراس روزهاي دوباره اوجگيري مياندازد. روزها است كه هشدارها آغاز شده. چون با اينكه آمار رو به كاهش گذاشته، همچنان روزانه بيش از 200 نفر از شهروندان اين كشور جان خود را با كرونا از دست ميدهند و هنوز هم جمعهاي خانوادگي يكي از اصليترين دلايل ابتلا به بيماري است. سه روز قبل پيام طبرسي، رييس بخش عفوني بيمارستان مسيح دانشوري به ايسنا گفت: «همچنان درصد بالايي از مبتلايان به دنبال برگزاري دورهميهاي كوچك خانگي مبتلا ميشوند، بنابراين توصيه اكيد پرهيز از برگزاري دورهميهاي خانگي و خانوادگي است، چرا كه بيماري همچنان به صورت فعال در جامعه وجود دارد و به خصوص در مراسمهايي همچون شب يلدا كه سالمندان نيز حضور دارند، خطر دوچندان ميشود؛ چراكه همچنان درصد مرگ و مير ناشي از كرونا در سالمندان بالاست و توصيه ميشود كه اين برنامهها و سنتها امسال به صورت مجازي برگزار شود.»