اختتاميه فستيوال كن و گمانههاي نخل طلاي كن تا پيش از اعلام اسامي برندگان
«ناهيد» و دست پر سينماي ايران از كن
بهار سرلك/ شصتوهشتمين جشنواره بينالمللي فيلم كن با رياست برادران كوئن پس از 11 روز به كار خود پايان داد. اين براي نخستينبار در طول كن بود كه دو نفر همزمان رياست هيات داوران را بر عهده داشتند و از آنجاييكه هر كدام از برادران كوئن يك راي مجزا ميدهند، راي آنها به همراه راي 9 اعضاي ديگر هيات داوران همان و راي مرسوم را تشكيل ميدهد.
شصتوهشتمين پوستر جشنواره كن تصوير بازيگر سوئدي و ستاره فيلمهاي هاليوودي «اينگريد برگمان» بر خود داشت. اين پوستر براي اداي احترام به برگمان و به پاس تلاش و همكارياش در صنعت سينما و همچنين اينكه رياست هيات داوران جشنواره كن 1973 را برعهده داشت، انتخاب شد. همچنين مستند سوئدي «اينگريد برگمان: از زبان خودش» در بخش كلاسيك كن به عنوان بخشي از اين اداي احترام اكران شد.
تمام برندگان نوعي نگاه
اما بخش نوعي نگاه كه يكي از دو بخش اصلي و رقابتي فستيوال كن محسوب ميشود، پذيراي نوزده فيلم از بيستويك كشور بود كه چهار فيلم شركتكننده در اين بخش نخستين تجربه كارگردانانشان به شمار ميرفت. رياست هيات داوران اين بخش بر عهده «ايزابلا روسليني»، فيلمساز بود. او و هيات داورانش يك روز پيش از اختتاميه كن اسامي برگزيدگان اين بخش را معرفي كردند؛ «ناهيد»، نخستين تجربه كارگرداني «آيدا پناهنده» از ايران، روايتي از موقعيت زنان ايراني و «ماسان» به كارگرداني «نيراج غيوان» به طور مشترك جايزه «آينده نويدبخش» را دريافت كردند. ناهيد سرگذشت زني مطلقه است كه به همراه پسرش در شمال ايران زندگي ميكنند. «ماسان» شريك «جايزه آينده نويدبخش» با ناهيد، داستان يك عشق را در گنگ روايت ميكند. «قوچها» به كارگرداني «گريمور هاكانورسون» از ايسلند موفق به كسب جايزه اصلي شد، داستان فيلم روايت دو برادر است كه چهل سال با يكديگر صحبت نكردهاند و حالا بايد با كمك يكديگر از عزيزترين موجودات زندگيشان، قوچها مراقبت كنند. همچنين «خورشيد بالا» ساخته »داليبور ماتانيچ» محصول سه كشور كرواسي، اسلووني و صربستان جايزه هيات داوران را به دست آورد. «خورشيد بالا» سه داستان عاشقانه مجزا و متفاوت است كه در سه دهه متوالي روي ميدهد و روايتي از مخاطرات عشقهاست. جايزه بهترين كارگرداني نيز در بخش نوعي نگاه نصيب «كيوشي كوراساوا» براي ساخت «سفر به ساحل» محصول دو كشور ژاپن و فرانسه شد. در سفر به ساحل، سه سال از غرق شدن همسر ميزوكي يوسوكي ميگذرد و وقتي او به خانه بازميگردد، ميزوكي تنها از اينكه چه چيزي باعث شده او اينقدر دير به خانه بيايد تعجب ميكند. سپس با يوسوكي راهي سفر ميشوند. فيلم رومانيايي «گنجينه» از «كرنيلو پرومبو» نيز جايزه استعداد بخش نوعي نگاه جشنواره كن 2015 را به دست آورد، داستان «گنجينه» روايت پسري شش ساله است كه به داستانهاي قهرمانانه رابينهود علاقهمند است و ماجرا از آنجا آغاز ميشود كه همسايه به آنها ميگويد در باغچه مادربزرگش گنجي دفن شده است. «سربلند» به كارگرداني «امانوئل بركو» به عنوان فيلم افتتاحيه جشنواره كن نمايش داده شد. «سربلند» دومين فيلم افتتاحيه تاريخ جشنواره كن به كارگرداني يك زن بود. نخستين فيلم افتتاحيه به كارگرداني يك زن با عنوان «مرد عاشق» به كارگرداني «ديان كوريس» در سال 1973 به نمايش درآمد. همچنين فيلم «يخ و آسمان» ساخته «لوك ژاكت» به خاطر وجود نگرانياش از آينده زمين، به عنوان فيلم اختتاميه انتخاب شد.
اختتاميه كن و فيلمهايي كه شانس بيشتر داشتند
در شب اختتاميه از كارگردان زن فرانسوي «آگنس واردا» با جايزه نخل طلاي افتخاري قدرداني شد. او نخستين كارگردان زن در تاريخ كن بوده است كه اين جايزه را دريافت كرد. همچنين نخستين جايزه چشم طلاي كن L’oeil d’Or نيز به مستند «وراي پدربزرگم آلنده» ساخته «مارسيا تامبوتي»، نوه «سالوادور آلنده» رييسجمهوري اسبق شيلي اهدا شد. اين فيلم در بخش دو هفته با كارگردانان به نمايش درآمده بود و نخستين فيلم بلند تامبوتي به شمار ميرود. تامبوتي در اين مستند پدربزرگش را در نقش مرد خانواده و در كنار دوستانش و در تعطيلات و مكانهاي ديگر به تصوير كشيده است. اعضاي هيات داوران به رياست برادران كوئن ايتان و جوئل، روسي دي پالما، سيهنا ميلر، زاويه دولان، گيرمو دل تورو، جيك جيلنهال و روكيا ترائوره موظف بودند تا از بين 19 فيلم در بخش مسابقه شصت و هشتمين فستيوال كن به انتخاب برگزيدگان بپردازند. بر همين اساس نيز جوايز تقسيم شد اما تا زماني كه اين متن نوشته ميشد و فرصت ما براي معرفي برندگان نخل طلاي كن در بخشهاي مختلف مسابقه بود، اسامي برندگان به دستمان نرسيد و روزنامه هم منتظر فستيوال كن و اختتاميهاش نميماند. به همين دليل نيز گمانههايي را كه در رسانهها براي نخل طلا مطرح ميشد در پيش رو ميآوريم:
درام «پسر سائول» نخستين ساخته كارگردان مجارستاني «لاسلو نمس» تنها فيلمساز فيلم اولي بخش رقابتي كن 2015 بود. «پسر سائول» جايزه فيپرسكي را دريافت كرد. شايسته دريافت جوايزي مانند دوربين طلايي، بهترين فيلم بلند بود. داستان فيلم مربوط به اسيراني است كه در كمپ آشويتس نگهداري ميشوند. آنها مجبور به سوزاندن اجساد هموطنان خود هستند. اين فيلم در مدت زمان يك روز و نيم اتفاق ميافتد و سائول جسدي را ميبيند كه باور دارد پسر خودش است و قصد دارد او را به خاك بسپارد. «كارول» ساخته «تاد هينز» و با بازي «كيت بلانشت» و «روني مارا» اقتباسي است از رمان «بهاي نمك» اثر «پاتريشيا هاياسميت» كه داستانش در دهه 1950 ميلادي و در شهر نيويورك رخ ميدهد.
فيلم رزمي«آدمكش» ساخته كارگردان تايواني «هو سيائو سين» بدون شك زيباترين فيلم نمايشداده شده در جشنواره كن 2015 بود. سيائو سين 68 ساله يكي از بزرگترين فيلمسازان معاصر شناخته ميشود و در اين فيلم زندگي يك آدمكش مرموز در چين قرن نهم ميلادي را روي يك پالت رنگآميزي كرده است.
«جواني» دومين فيلم انگليسي زبان كارگردان ايتاليايي «پابلو سورنتينو» با بازي «مايكل كين» است كه با اختلاف نظر تماشاگران و منتقدان در جشنواره كن روبهرو شد. گرچه اين فيلم با تشويق طرفداران سورنتينو روبهرو شد اما پس از فيلم «درياي درختان» ساخته «گاس ون سنت»، جواني دومين فيلمي بود كه در جشنواره كن هو شد. «جواني» از لحاظ فرم و درونمايه شبيه به اثر قبلي سورنتينو «زيبايي بزرگ» است كه در هر دو فيلم شخصيت اصلي افسوس گذشتهاش را ميخورد. در اين فيلم «مايكل كين» نقش رهبر اركستر بازنشستهاي را بازي ميكند كه تعطيلات را با دوست كارگردانش ميگذراند. يكي از نقاط قوت فيلم بازي كين و «هاروي كايتل» بود. طبق اخباري كه از پيش منتشر شده بود، «لمبرت ويلسون» بازيگر فرانسوي براي دومين سال متوالي اجراي برنامه اختتاميه را به عهده داشت.
پيام تبريك حجتالله ايوبي در پي موفقيت فيلم «ناهيد»
در پي موفقيت فيلم «ناهيد» در جشنواره كن 2015، «حجتالله ايوبي» رييس سازمان سينمايي پيام تبريكي را خطاب به دستاندركاران اين فيلم منتشر كرد. متن اين پيام به شرح زير است:
«سركار خانم آيدا پناهنده، جناب آقاي بيژن امكانيان و دستاندركاران محترم فيلم «ناهيد»؛ خبر موفقيت شما به عنوان نماينده سينماگران جوان ايراني موجب خرسندي و مباهات است. درخشش نخستين فيلم بلندتان و افتخاراتي كه پيوسته سينماگرانمان در جهان به دست ميآورند براي مردم و اهالي فرهنگ و هنر اميدآفرين است. آينده از آن سينمايي است كه ريشه در گذشته دارد ولي نگاه تيزبيناش به فرداست. اهداي جايزه «آينده» به فيلم تان نشانه ديگري است از اينكه سينماي ايران يك راه است؛ يك نگاه است؛ نگاهي ديگر كه به احتراماش سينماگران و سينمادوستان جهان در كن بارها از جاي برخاستند و بدان آفرين گفتند. اين درخشش شايسته را به شما تبريك ميگويم و برايتان آرزوي بهترينها را دارم».