محسن رضايي بر فرصتسازي از تحريم تاكيد كرد و حسين موسويان بر عواقب خروج از توافق هستهاي
برجام در دوراهي «خروج يا پايبندي»
حضور جو بايدن در كاخ سفيد و قطعي شدن خداحافظي دونالد ترامپ با كرسي رياستجمهوري ايالاتمتحده سبب شده تا دوباره ميان سياسيون ايراني دوگانه «مذاكره-مقاومت» ايجاد شود. محسن رضايي، دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام كه اين روزها بار ديگر زمزمه حضورش در انتخابات رياستجمهوري به گوش ميرسد، ازجمله چهرههايي است كه ظاهرا پيرو نظريه مقاومت است. رضايي روز گذشته در نشستي با عنوان «نخستين نشست خبري چهارمين كنفرانس حكمراني و سياستگذاري عمومي» سخنراني كرد كه قيد شعار «تا 1404» در عنوان اين نشست به نحوي يادآور انتخابات پيشرو بود. هر چند اين شعار به تعبيري يادآور «سند چشمانداز 1404» است كه در برنامه توسعه چهارم مطرح شده اما همزمان بهزعم برخي ناظران ميتواند گرتهبرداري از شعار «تا 1400» باشد كه در جريان انتخابات رياستجمهوري سال 96، ازجمله شعارهاي كليدي ستاد انتخاباتي حسن روحاني بود. جالبتر آنكه رضايي در اين نشست، تحريم امريكا را آيينه ناكارآمديهاي داخلي دانست و به انتقاد از سبك و سياق اداره كشور پرداخت تا گمانهزنيهاي انتخاباتي را كه پيشتر اشاره شد، تقويت كند.
به هر تفسير اين مقام مسوول اثرگذاري تحريم بر اقتصاد ايران را ملموس خواند و گفت كه «تحريمهاي اقتصادي يك اقدام نامشروع و ظلم به ملت است و بايد هرچه زودتر برطرف شود و امريكاييها را بايد به لغو تحريمها وادار كرد اما از دل تحريم نيز ميشود فرصتهايي را به وجود آورد» ولي از راهكارهاي اجبار امريكا به لغو تحريمهايش سخني به ميان نياورده است. با اين حال باتوجه به سوابق او البته حمايتش از طرح ضدبرجامي نمايندگان مجلس يازدهم، بعيد نيست راهبرد مقاومت و متعاقبا افزايش غنيسازي اورانيوم، راهكار او براي اجبار امريكا به لغو تحريمهايش باشد؛ حال آنكه سوي ديگر ميدان كارشناسان و متخصصاني چون سيدحسين موسويان، با انتقاد از برخي رويكردهاي ايجاد شده در كشور به خبرگزاري برنا گفته است: «خروج از برجام يا شكست برجام يا نابودي برجام يعني اينكه قطعنامههاي قبلي دوران احمدينژاد احيا ميشود. آن 6 قطعنامه كه اگر احيا شوند، از نظر مقررات بينالمللي، ايران حق غنيسازي و آب سنگين ندارد. كل ماجرا اين است كه متاسفانه عدهاي در داخل توجه ندارند كه در زمين چه كسي بازي ميكنند به هر حال ايران چند صد ميليارد دلار هزينه داده تا توانسته اين حق را در قالب برجام به دست آورد.»
اين ديپلمات برجسته ايراني همچنين در بخش ديگري از اظهاراتش در نقد مصوبه اخير نمايندگان مجلس تحت عنوان «اقدام راهبردي براي لغو تحريمها»، گفته كه «مصوبه مجلس به دولت امريكا 2 ماه مهلت داده كه اگر امريكا به برجام برگردد و تحريمها را كامل بردارد، ايران هم در مقابل به تعهداتش عمل كند اما اگر امريكا در اين مهلت به برجام برنگشت يا برگشت و تحريمها را بهطور كامل برنداشت، ايران از پروتكل الحاقي خارج و محدوديتهايي مثل غنيسازيهاي ۵درصد را بردارد. در واقع در صورت غنيسازي ۲۰درصد و خروج ايران از پروتكل الحاقي، فاتحه برجام خوانده شده و هيچ برجامي باقي نميماند، اين بحث روشن است. حال اين مصوبه به تاريخ ميلادي، هفته اول دسامبر انجام شده و 2 ماه هم مهلت داده و هفته اول فوريه 2 ماه تمام ميشود، بايدن ۲۰ ژانويه روي كار ميآيد و تازه ميخواهد وزير خارجه، وزير خزانهداري دولتش را به كنگره معرفي كند؛ اين روند، روندي است كه حداقل چند هفته طول ميكشد تا دولت جديد مستقر شود وقتي دولت جديد مستقر شد اگر بخواهند تحريمها را بردارند، به تدوين آييننامههاي جديد براي هر تحريمي در هر دستگاهي نياز دارند كه نيازمند زمان است.»