واكنش يك موزه‌دار به تغيير
لوگوي موزه هنرهاي معاصر
هويت موزه‌ها تغيير دادني نيست
تغيير لوگوي موزه هنرهاي معاصر تهران در روزهاي گذشته در حالي خبر ساز شد كه بخش بيشتر انتقادها متوجه طراحي گرافيك لوگوي جديد بود. با رونمايي از طرح جديد در نشست خبري، تلاش براي تغيير هويت اين موزه، خصوصا تغيير نماد بادگيرها مورد اعتراض قرار گرفت، خاصه آنكه اين نماد در يك همخواني با ويژگي‌هاي متمايز معماري بناي موزه، عموما به عنوان هويت موزه هنرهاي معاصر شناخته مي‌شوند. يك موزه‌دار و كارشناس موزه با قياس تغيير نماد هويتي يك موزه و قياس آن با تغيير نام خيابان‌هاي شهري تاكيد دارد كه هويت در يك موزه عموما جزو امور پايدار و مشخص است كه تغيير ناگهاني آن عموما در موزهداري توصيه نمي‌شود. فريبا سليماني، كارشناس موزهداري در گفت‌وگو با «اعتماد» با اشاره به جايگاه چنين تغييراتي در موزهداري تاكيد كرد: هويت موزه‌اي مانند موزه هنرهاي معاصر با ويژگي‌هاي معماري آن در ارتباط است و با توجه به اينكه اين موزه به زودي 50 ساله نيز خواهد شد، تغيير ناگهاني نماد هويتي آن به مثابه از بين رفتن هويت و حافظه بصري 50 ساله آن انگاشته مي‌شود. اين كارشناس موزهداري با اشاره به واكنش مخاطبان موزه به چنين تغييري افزود: مخاطبان موزه هنرهاي معاصر عموما اين موزه را با نماد بادگيرهاي آن به خاطر مي‌آورند، حتي اگر با نماد هويتي اين موزه آشنا نباشند، موزه هنرهاي معاصر تهران در ذهن مخاطبان عام خود با بادگيرهايش به خاطر مي‌ماند، نه يك لوگوي بسيار مدرن. به گفته اين كارشناس، تغيير ناگهاني در موزهداري چندان امر معمولي نيست، زيرا نشانه‌هاي يك موزه در بستر زماني و به شكل آهسته و پيوسته‌اي در ذهن مخاطبان جاي مي‌گيرند و امر موزهداري با حافظه بلندمدت جامعه در ارتباط است و تغييرات ناگهاني در شيوه مديريت يك موزه، در تمام ابعاد آن چندان همخواني با ذات موزه و موزهداري ندارد. او تاكيد دارد: چنين تغييري در موزهداري مانند يك سكته است، اگر در هر حوزه ديگري مخاطبان از تغييرهاي آني در يك فرآيند يا محصول استقبال كنند، تغييرهاي ناگهاني و آني در موزهداري براي مخاطبان به سرعت قابل قبول نيست و در نگاه اول چندان خوشايند نخواهد بود. سليماني در پاسخ به اين پرسش «اعتماد»، مبني بر اينكه چنين تغييراتي در ساير موزه‌هاي جهان نيز اعمال مي‌شود يا خير، گفت: عموما چنين تغييرهايي با ذات موزه‌ها سنخيت ندارند، اما چنين مواردي به ندرت در موزهداري رخ مي‌دهند، زيرا لوگوي يك موزه مستقيما با هويت آن در ارتباط است. لوگوي يك موزه، شناسنامه و هويت آن موزه است و تغيير ناگهاني لوگو به منزله گرفتن هويت يك موزه مي‌تواند باشد؛ چه موزه هنرهاي معاصر باشد، چه موزه باستان‌شناسي و چه موزه تاريخ طبيعي، تلاش براي تغيير نمادهاي هويتي يك موزه به منزله تلاش براي تغيير هويت آن موزه است.