بازنشستگي، پايان راه نيست
محمد شريعتمداري
در عصر حاضر كه جوامع مختلف عموما با پديده سالمندي روزافزون جمعيت و افزايش تعداد سالمندان و بازنشستگان روبهرو هستند بايد ساختار نظام تامين اجتماعي را به گونهاي تعريف كرد و بنا نهاد كه پاسخگوي دغدغهها و مطالبات اصلي اين قشر از جامعه باشد و زمينه آسايش و آرامش آنها را فراهم كند. بديهي است در چنين وضعيتي از تركيب هرم سني، اگر به چالشها و مشكلات دوران سالمندي و بازنشستگي توجهي نشود و براي مديريت و برنامهريزي اصولي در اين حوزه اقدامي هدفمند، منسجم و همهجانبه با مشاركت همه دستگاهها و نهادها صورت نگيرد، افزايش هزينههاي عمومي، فشار بر نظام تامين اجتماعي و بحرانهاي اجتماعي و سياسي حداقل پيامدهاي آن خواهد بود. بسيار ضروري است كه در همه كشورها و از جمله كشور ما سازوكاري انديشيده شود تا پيامدهاي منفي سالمندي از جمله استرس، اضطراب، ترس از طرد شدن، تنهايي، افسردگي، مشكلات سلامت و... به حداقل برسد.
از ياد نبايد برد كه بازنشستگان، گنجينه ارزشمند و سرمايه اجتماعي هر كشوري محسوب ميشوند و بازنشستگي در دنياي مدرن امروزين، فصلي نو در مسير زندگي انسان است كه سياستگذاران، مسوولان و صاحبنظران بايد با دورانديشي و همهجانبهنگري برنامهاي بلندمدت، كامل و عملياتي را براي مديريت پاسخگويي به نيازهاي اين دوران طراحي كنند. بايد براي افزايش كيفيت زندگي سالمندان و بازنشستگان، ساختار و الگويي طراحي كرد كه متضمن استحكام ارتباط بين نسلها و حفظ پويايي فردي و اجتماعي و نيز ارزش نهادن به حقوق شهروندي افراد در دوران پس از اشتغال رسمي باشد. ما در وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي همان طور كه بارها اعلام كردهايم متعهد به رعايت حقوق شهروندي همه اقشار مردم و از جمله قشر فرهيخته سالمند و بازنشسته هستيم و اين اصل محور برنامهريزي و فعاليتهاي اين وزارتخانه است. اجراي طرح متناسبسازي مستمري بازنشستگان تامين اجتماعي پس از حدود 14 سال با هماهنگي و همكاري كانون عالي كارگران بازنشسته و مستمريبگيران تامين اجتماعي نمودي از اين رويكرد است. با اجراي اين برنامه، مستمري افرادي كه 30 تا 35 سال در فعاليتهاي گوناگون خدمت كرده اما از حداقلهاي دريافتي برخوردار بودند در مرداد ماه سال جاري افزايشي علاوه بر افزايشهاي سالانه پيدا كرد كه در سالهاي بعد نيز استمرار خواهد يافت. همچنين با همكاري سازمان برنامه و بودجه و صندوق بازنشستگي كشوري، اقدامات مورد نياز براي همسانسازي حقوق بازنشستگان كشوري صورت گرفت و در مهر ماه احكام جديد اين گروه صادر شد به گونهاي كه حداقل پرداختي به بازنشستگان كشوري پس از همسانسازي حقوق تنها حدود 10 درصد از حقوق شاغلان همتراز كمتر است. در طول يك سال گذشته كه سايه اپيدمي كرونا آسمان زندگي همه را تيره و تار كرد، بازنشستگان نيز در معرض تهديدات مختلف قرار گرفتند و به رغم همه محدوديتها تلاش شد شرايط مناسبي فراهم شود تا با كمترين هزينه و آسيب از اين مرحله سخت و صعب عبور كنيم.
در اين مسير صندوق بازنشستگي كشوري از ابتداي پاندمي براي حمايت از بازنشستگان و وظيفهبگيران اين صندوق در حوزههاي مختلف، كمكهاي رفاهي، بيمهاي و درماني، اطلاعرساني و حمايتهاي اجتماعي ارايه كرد كه از آن جمله ميتوان به ارسال اقلام بهداشتي براي بازنشستگان مبتلا به كوويد 19، اعلام آمادگي خانههاي اميد براي در اختيار قرار دادن فضاي موجود به بستري و خدماترساني به بيماران كرونايي، پرداخت 70 درصد هزينه تامين كارتريج هموپرفيوژن كه تحت پوشش بيمه تكميلي نبوده و از تجهيزات مورد استفاده در زمان بستري بيماران كروناست، تامين هزينه داروهاي فاويپيراوير(سايتووكس) و رمدسيوير براي بازنشستگان مبتلا به كرونا، تامين هزينههاي سي.تي.اسكن و آزمايشگاه بدون نياز به دستور پزشك متخصص(و فقط با نسخه پزشك عمومي) و امكان آزمايش در منزل با درخواست آنلاين تا مبلغ 500 هزار تومان به صورت رايگان اشاره كرد. سازمان تامين اجتماعي نيز در اين دوران، خدمات بسياري را به طور مستمر به بازنشستگان ارايه كرد؛ طرح 3070 كه طرحي براي ارايه غيرحضوري 30 خدمت در بخش بيمهاي به منظور كاهش 70 ميليون مراجعه سالانه مردم به شعب تامين اجتماعي است، توانست به كاهش قابل توجه مراجعات مردم به شعب و كارگزاريها منجر شود. طرح نسخهنويسي الكترونيك و جايگزين شدن سامانه نسخه الكترونيك با دفترچههاي كاغذي و افزايش مشاركت سازمان تامين اجتماعي در پرداخت هزينه بيمه تكميلي درمان بازنشستگان از ديگر اقداماتي است كه توسط سازمان تامين اجتماعي انجام شده است. افزايش تعرفه وسايل كمكپزشكي و مبلغ كمك هزينه اقلام كمكپزشكي پرمصرف تا حدود10برابر، كمك به ستاد ملي مبارزه با كرونا و درمان بيماران، اجراي مقدمات كارت اعتباري بانك رفاه به بازنشستگان، حذف فرآيند تمديد اعتبار دفاتر درماني و افزايش 200 تخت به ظرفيت بيمارستانهاي موجود سازمان تامين اجتماعي بخش ديگري از اين حمايتها بوده است.
اميدواريم روند پيگيري و رسيدگي به مطالبات و خواستههاي بازنشستگان كه همواره از دغدغههاي اصلي دولت تدبير و اميد و وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي بوده، كماكان استمرار يابد و شاهد ارتقاي روزافزون سطح زندگي عزتمندانه توام با آرامش و بدون دغدغه اين عزيزان باشيم. / انشاءالله