مجلسيها از دخالت دولت در بازار سهام ميگويند، دولتيها از انگيزههاي «انتخاباتي» پارلمان
معركه انتخابيها
«بورس سقوط كرد»؛ اين خبري است كه طي چند وقت اخير بارها و بارها منتشر شده و هر بار نيز بهنحوي انتقاد سهامداران را از دولت و نهادهاي اقتصادي جمهوري اسلامي ايران به همراه داشته است. انتقادهايي كه گاه در شبكههاي اجتماعي بروز يافت و گاه با تجمع معترضان روبروي ساختمان سازمان بورس. نمايندگان مجلس نيز كه به واسطه سهولت دسترسي عموم شهروندان به پارلمان اين اقدامات بيش از ديگر مسوولان، در معرض انتقاد افكار عمومي قرار ميگيرند، تلاش كردهاند كه با برگزاري جلساتي به اوضاع بازار بورس سروسامان دهند اما سبك و سياق برگزاري اين جلسات از يكسو و نوع مواجهه رييس و اغلب نمايندگان مجلس يازدهم با دولت و شخص رييسجمهوري كه به تعبيري در خط و نشان كشيدن براي مسوولان اجرايي خلاصه ميشود، سبب شد تا رفتهرفته اقدامات نمايندگان، بورس را به آوردگاهي تازه براي جدال قواي مجريه و مقننه به عنوان دو قوه انتخابي جمهوري اسلامي تبديل كند. جدالي كه اين روزها به اوج خود رسيده و نمايندگان و رييس مجلس از يك سو، دولت و رييسجمهوري را مسوول سقوط بازار سهام معرفي ميكنند و از طرف مقابل دولتيها از ورود نمايندگان به اقدامات اجرايي و دخالتهاي آنان گلايه ميكنند.
نامه محرمانه
صبح روز گذشته و پس از آنكه محمدباقر قاليباف در قامت رييس مجلس به تعيين بايدها و نبايدهاي بازار سهام پرداخت و از عملكرد اقتصادي دولتيها به تندي گلايه كرد، نصرالله پژمانفر، رييس كميسيون اصل 90 مجلس در صدا و سيماي جمهوري اسلامي حاضر شد و اعلام كرد كه اين كميسيون اسنادي مبني بر دخالت «شخص رييسجمهوري» و «اطرافيانش» در بازار بورس دارد. او گفت كه اين اسناد را طي نامهاي «محرمانه» و داراي «طبقهبندي» براي رييسجمهوري ارسال كرده و به همين دليل از «اعلام جزييات آن» معذور است ولي تاكيد كرد كه اتفاقات رخ داده در بازار بورس نتيجه دستورات و دخالتهاي حسن روحاني و اطرافيان او در «دفتر رياستجمهوري» است.
دخالت نكنيد
اين اظهارات پژمانفر در شرايطي بيان شد كه مسوولان دولتي پس از پايان جلسه هيات دولت فرصت پاسخ به ادعاهاي او را داشتند. يكي از صريحترين اين پاسخها احتمالا به محمود واعظي، يكي از نزديكترين چهرهها به حسن روحاني در دولت دوازدهم و رييس دفتر او اختصاص داشت كه تلويحا از سوي پژمانفر به عنوان يكي از مقصران اصلي حال و روز نامساعد بورس معرفي شد. اين مقام مسوول در دولت نيز نمايندگان مجلس را به دخالت در امور اجراي متهم كرد و گفت: «از مجلس و كميسيونهايش ميخواهيم كه آنقدر دخالت در بورس نكنند. ميآيند يك جلسه درباره بورس ميگذارند و يك مصاحبه ميكنند و به محض اينكه بورس مثبت ميشود، ميگويند دولت نتوانست و ما آمديم مشكل بورس را حل كرديم. اما بورس كه منفي ميشود، ميگويند ما از اول تذكر داده بوديم.» واعظي البته انتقاد از فعاليتهاي انتخاباتي رييس مجلس و ساير نمايندگان را فراموش نكرد و متذكر شد: «شما اصلا در بازار بورس دخالت نكنيد! مجلس ماموريت خود را دارد و كارش قانونگذاري و نظارت است. اگر بخواهد در مسائل ريز اجرايي وارد شود يا سفر استاني بروند و به جاي دولت تصميم بگيرند و در داخل مجلس هم اگر كساني ميخواهند به دنبال مسائل اجرايي بروند، پس اشتباه كردند كه در مجلس رفتهاند بايد وارد كار اجرايي ميشدند.»
گلايه از تخريب
موضوع بورس و زد و خوردهاي مسوولان دو قوه انتخابي ايران بر سر آن تنها بخشي از اختلافات اين روزهاي «پاستور» و «بهارستان» است. نمايندگان در صفحات مجازي خود به تندي از دولت انتقاد ميكنند و واعظي روز گذشته از همين مساله گلايه كرده و گفته است: «اگر الان هم كمتر صحبت ميكنيم، به خاطر اين است كه نميخواهيم اختلافي پيش بيايد وگرنه همان ادبيات سخيفي كه برخي از نمايندگان عليه دولت و وزرا به كار ميبرند را طرفهاي مقابلشان هم ميتوانند به كار ببرند اما ما اين را به مصلحت كشور نميدانيم. پس در مصاحبهها و توييت زدنها اخلاق را رعايت كنيم.» نوع مواجهه نمايندگان با محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه در نشست علني سهشنبه و انتقادات تند و تيزشان از برجام و ديپلماسي دولت تدبير و اميد سبب شد تا حسامالدين آشنا، مشاور رييسجمهوري تلويحا نمايندگان را عزادار خداحافظي ترامپ اعلام كرده و در حساب كاربرياش در توييتر بنويسد: «در عزاي ترامپ گريبان ميدرند و ظريف را بلاگردان ميكنند. آنان كه سرنوشت سياسي و اقتصادي خود را به ترامپيسم گره زدهاند، به همراه او سقوط را تجربه ميكنند.» تيتر «ظريف ترامپيد» روزنامه وطن امروز نيز از جمله مواردي بود كه با انتقاد دولتيها و البته كاربران شبكههاي اجتماعي همراه شد. عليرضا معزي، معاون ارتباطات و اطلاعرساني دفتر رييسجمهوري در همين زمينه در توييتر خود نوشت: «ديروز همزمان با حضور ظريف در مجلس، كريمي قدوسي با ادبيات مألوف اين روزهاي پارلمان گفت: «مجلس انقلابي، بوي گند برجام را دفع كرد» اما واقعيت اين است كه آنچه بايد دفع شود، بوي نامطبوع نفرتپراكني مدام ودروغهاي پيدرپي است و البته تيترهاي شرمآوري كه مرزي براي نمايش كينهجويي نميشناسند.»
چشمبندي با بودجه
تغييرات ايجاد شده در لايحه بودجه سبب شد تا سخنگوي دولت به طعنه، از آن به عنوان «طرح مجلس» ياد كند و از برنامههاي نمايندگان براي تصويب بودجه 3 دوازدهم تا انتخاب دولت جديد در ايران بگويد اما اين پايان ماجرا نبود. حسن روحاني در قامت رييسجمهوري نيز روز گذشته به تندي از نمايندگان انتقاد كرد. او با يادآوري سابقه حضور خود در مجلس و دولت و البته انتقاد از ادبيات نمايندگان، گفت: «بودجه جاي ارقام، اعداد، محاسبه، قانونگذاري، برنامه سال آينده، حساب و كتاب است و جاي شعار نيست.» او همچنين متذكر شد: «آقايان آمدند 2 ميليون و 300 هزار بشكه را يك ميليون و 500 هزار كردند بعد به جاي 199 هزار، 230 هزار شد، عجب چشمبندي عجيبي شد؛ نفت كم شد و پول آن بالا رفت، اين چه جور چشمبندي بود انجام گرفت كه در تاريخ نديده بوديم؟! ما 199 هزار ميليارد تومان گذاشتيم اينها آمدند در كميسيون تلفيق 230 هزار كردند، 31 هزار ميليارد تومان وابستگي بودجه را به نفت اضافه كردند. حال چطور درست كرديد، كم كرديد، نفت شد يك ميليون و 500 هزار بشكه؟ هر كسي كه چهار عمل اصلي را بلد باشد همين كلاس دوم دبستان باشد ميتواند محاسبه كند كه شما چه كار كرديد.» همين اظهارات رييسجمهوري سبب شد تا نمايندگان اصولگراي مجلس يازدهم از يكسو و رسانههاي آنان از سوي ديگر به تندي از دولت دوازدهم برنامههاي اقتصادي آنان گلايه كنند. نمايندگان اظهارات روحاني را توهين به خود تلقي كردند و به تندي به او تاختند؛ حال آنكه روحاني در ميان اظهارات خود صراحتا خواستار همكاري دولت و مجلس براي حل مشكلات اقتصادي ايران و مردم شده بود اما از قرار معلوم جدال انتخابيها به اين سادگي پايان نخواهد يافت. جدالي كه حالا چنان بالا گرفته كه برخي ناظران از لزوم ورود هيات حل اختلاف قوا ميگويند؛ هرچند درحال حاضر شرايط ورود اين هيات بهلحاظ قانوني فراهم نيست و اگر «حكميت» راهحل باشد، بايد دنبال حَكَمي ديگر بود.