امريكا و اروپا تحريم‌هاي جديدي عليه روسيه وضع كردند
نخستين ضربه بايدن عليه پوتين
گروه جهان | دولت ايالات متحده امريكا بعد از چند هفته گمانه‌زني اعلام كرد كه چند مقام ارشد دولت روسيه را به دليل مشاركت در سوءقصد به جان الكسي ناوالني، منتقد غرب‌گراي دولت پوتين تحريم كرده است. همزمان اتحاديه اروپا نيز اعلام كرد كه نخستين تحريم‌هاي جهاني حقوق بشري خود را عليه چهار مقام روسيه به دليل ايفاي نقش در سوءقصد به جان ناوالني اجرايي كرده است. پيش از اينكه اين تحريم‌ها رسما اعلام شوند، سرگي لاوروف، وزير خارجه روسيه در واكنش به گمانه‌زني‌ها در مورد چنين اقداماتي گفته بود: «ما بدون چون و چرا واكنش نشان مي‌دهيم. اصل واكنش متناسب در ديپلماسي هرگز لغو نشده است.» لاوروف پيش از اين ادعا كرده بود كه مسكو آمادگي دارد در صورت نياز كليه ارتباطاتش را با اتحاديه اروپا قطع كند. در پي اعلام تحريم‌هاي جديد تا تنظيم اين گزارش خبري از واكنش دولت روسيه منتشر نشده است.
جوزپ بورل، نماينده عالي سياست خارجي اتحاديه اروپا با صدور بيانيه‌اي اعلام كرد كه چهار مقام روس را تحريم كرده‌اند. بر اساس اين تحريم‌ها، چهار مقام ارشد روس، رييس كميته تحقيقات، دادستان كل، فرمانده گارد ملي و رييس خدمات زندان‌هاي فدرال روسيه حق سفر به كشورهاي عضو اتحاديه اروپا ندارند و هر دارايي در خاك اين كشورها داشته باشند، ضبط مي‌شود.
بر اساس بيانيه دولت امريكا، تحريم‌هاي عليه 7 مقام نزديك به رييس‌جمهور روسيه، ولاديمير پوتين اعمال شده است. به نوشته واشنگتن‌پست، يك مقام آگاه در دولت امريكا به شرط پنهان ماندن نامش، قبل از اعلام رسمي تحريم‌ها، نامي از افراد تحريم شده نبرده است. به گفته اين مقام آگاه «بعد از فرآيند دقيق بين‌نهادي، نام اين هفت نفر به فهرست تحريم‌هاي وزارت خزانه‌داري امريكا اضافه شده است.» بر اساس اين تحريم‌ها دسترسي افراد تحريم شده به دارايي‌هاي‌شان در خاك امريكا و خدمات مالي بانك‌هاي امريكايي منع مي‌شود. همزمان 14 شخصيت حقوقي از جمله 13 نهاد خصوصي به فهرست سياه وزارت خزانه‌داري امريكا اضافه شده‌اند. به نوشته واشنگتن‌پست اين تحريم‌ها مجموعا تحريم‌هايي نمادين محسوب مي‌شوند و نخستين گام ستيزه‌جويانه از جانب دولت بايدن عليه روسيه است. مقام‌هاي امريكايي كه در اين خصوص با خبرنگاران امريكايي گفت‌وگو كرده‌اند، اقدام به تحريم سياستمداران ارشد روسيه را نشانه‌اي از رويكرد متفاوت دولت بايدن در مقابل روسيه نسبت به دولت پيشين توصيف كرده‌اند.
بخش ديگر از تحريم‌هاي اعلام شده عليه روسيه مربوط به محدوديت‌هاي جديد براي صادرات اقلام و موادي است كه مي‌تواند در توليد سلاح‌هاي شيميايي مورد استفاده قرار گيرد. بسياري از مواد قابل استفاده از سلاح‌هاي شيميايي، بر اساس قوانين داخلي امريكا شامل محدوديت‌هاي صادراتي هستند، اما بر اساس دستور جديد دولت، اقلام جديدي به فهرست محدوديت‌هاي صادراتي به روسيه اعلام شده است. اتحاديه اروپا، آلمان، بريتانيا و موسسه خصوصي اطلاعاتي بلينگ‌كت مدعي شده‌اند كه ماموراني كه اقدام به سوءقصد عليه جان ناوالني كرده‌اند، در اين عمليات از عامل شيميايي نظامي موسوم به نوويچوك استفاده كرده‌اند. نوويچوك يك عامل شيميايي است كه گفته مي‌شد ارتش اتحاد جماهير شوروي براي استفاده‌هاي نظامي توليد كرده بود، اما دولت كنوني روسيه ادعا كرده است كه به اين ماده شيميايي دسترسي ندارد و توليد آن در دوران شوروي هرگز نهايي نشده است. پيش از اين دولت بريتانيا نيز روسيه را متهم كرده بود كه با استفاده از عامل شيميايي مذكور اقدام به ترور يك جاسوس دوجانبه پيشين مقيم در بريتانيا كرده است.
الكسي ناوالني، مخالف شناخته شده غرب‌گراي پوتين، تابستان امسال در حال سفر با هواپيما به منطقه‌اي در سيبري، دچار مسموميت شديدي شد كه باعث توقف پرواز در نزديك‌ترين فرودگاه و انتقال او به بيمارستان شد. بلافاصله بعد از بستري شدن ناوالني در بيمارستان، دولت آلمان خواهان انتقال او به اين كشور شد، هر چند مقام‌هاي روسيه ابتدا با انتقال ناوالني به خارج از كشور مخالفت كردند، اما نهايتا اجازه دادند او براي ادامه درمان به آلمان برود. با اين حال سفر ناوالني به آلمان براي او گران تمام شد. ناوالني اعلام كرد قصد دارد به روسيه بازگردد و در برابر دوربين‌هاي خبرنگاران به مسكو سفر كرد، اما در فرودگاه مسكو به دليل آنچه نقض شرايط آزادي مشروط توصيف شد، دوباره به بازداشت رفت. چندي بعد، ناوالني در دادگاهي در مسكو به دليل نقض شرايط آزادي مشروط به دو سال و نيم حبس باقيمانده از حكم نقض شده پيشينش محكوم شد.
به گفته مقام‌هاي امريكايي، تحريم‌هاي جديد بر اساس يافته‌هاي اطلاعاتي نهادهاي امنيتي امريكاست كه با «قطعيت زياد» تاييد كرده‌اند ناوالني با استفاده از عامل شيميايي نوويچوك مسموم شده است. تحريم‌هاي جديد دولت بايدن عليه روسيه، در هماهنگي كامل با اروپا و دقيقا همزمان و مشابه با آنها اعلام شده است. يك مقام ارشد امريكايي به رويترز گفته است: «ما نه قصد داريم رابطه‌مان را با روسيه از صفر شروع كنيم و نه قصد داريم تنش‌ها را افزايش دهيم. ما باور داريم كه ايالات متحده امريكا و شركايش بايد زماني كه رفتار روسيه مرزهايي را كه توسط كشورهاي مسوول به آن احترام گذاشته مي‌شود رد مي‌كند، مسكو را وادار به پرداخت هزينه كنند.»