جهانگيري و هاشمي براي «سازندگي» مي‌آيند

گروه سياسي

حزب كارگزاران سازندگي تكليف خود را براي انتخابات رياست‌جمهوري 1400 مشخص كرد. همانطور كه پيش از اين در چندين گزارش نوشتيم محسن هاشمي رفسنجاني، رييس شوراي شهر تهران كنار اسحاق جهانگيري معاون اول رييس‌جمهوري دو كانديداي نهايي اين تشكل سياسي براي معرفي به نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان يا همان «جبهه اصلاحات ايران» براي انتخابات سال آينده هستند. با اين حساب اكنون راحت‌تر مي‌توان تحركات انتخاباتي كارگزاران سازندگي را تحليل كرد و احتمالا پس از اين ديگر احزاب هم گزينه‌هاي خود را روي ميز بگذارند تا در نهايت ليستي از كانديداهاي حزبي اصلاح‌طلبان براي انتخابات سال آينده مشخص شود. اما همه اين احزاب حتما بايد منتظر دو تصميم مهم بمانند. تصميم اول، سال آينده از سوي شوراي نگهبان اعلام مي‌شود و آنان تعيين مي‌كنند چه‌كساني به عنوان كانديداي نهايي در انتخابات رياست‌جمهوري 1400 حاضر خواهند بود و تصميم دوم، تصميمي است كه «جبهه اصلاحات ايران» خواهد گرفت و مشخص خواهد كرد كه كدام‌يك از اعضاي فهرست اوليه كانديداهاي حزبي جريان اصلاحات به عنوان كانديداي نهايي اين جناح سياسي وارد كارزار انتخابات خواهد شد.
محسن هاشمي رفسنجاني كه از چندماه پيش ابتدا صراحتا احتمال كانديداتوري خود را رد كرد و در ادامه اين اواخر، تلويحا از اين احتمال گفته بود، ديروز درباره آخرين تصميمات انتخاباتي كارگزاران سازندگي گفته است: «هم‌اكنون شرايط بيش از ۱۰ نفر از كانديداهاي احتمالي در حزب مورد بررسي قرار گرفته كه درنهايت بعضي از نامزدها ازجمله من و آقاي جهانگيري به عنوان پتانسيل‌هاي اصلي حزب براي كانديداتوري در انتخابات مطرح شديم كه البته بايد با هر دوي ما صحبت شود تا ببينيم قصد كانديداتوري را داريم يا خير!» هاشمي‌رفسنجاني درحالي ديروز به نحوي در صحبت‌هايش تلاش كرده اين‌طور وانمود كند كه هنوز تصميمي براي كانديداتوري نگرفته كه تا پيش از اين در اظهارنظرهاي مطبوعاتي متعدد اعلام كرده بود بايد در صحت عقل كساني كه مي‌خواهند در انتخابات 1400 كانديدا شوند، ترديد كرد. او علت اين سخنان خود را شرايط پيچيده كشور و وجود مشكلات فراوان عنوان كرده بود. با اين حال از ماه‌ها پيش برخي ناظران تاكيد داشتند كه او در حال آماده كردن خود براي ورود به انتخابات رياست‌جمهوري است؛ چنان‌كه پيش از اين در گزارش‌هايي از «مانيفست انتخاباتي هاشمي» و راهبرد و تاكتيك مدنظرش براي ورود كم‌هزينه به اين انتخابات گفته بوديم.
هاشمي همچنين در مورد كانديداتوري اسحاق جهانگيري نيز اظهارنظر كرده اما حتي اگر سخني نمي‌گفت هم اين اواخر با نگاهي به تحركات معاون اول اصلاح‌طلب دولت اعتدالي روحاني مي‌شد حدس زد كه او هم براي انتخابات رياست‌جمهوري سال آينده نام‌نويسي مي‌كند. جهانگيري در انتخابات گذشته به عنوان يكي از جنجالي‌ترين چهره‌ها در مناظره‌هاي انتخاباتي شركت كرد و آنقدر در اين مناظره‌ها موفق ظاهر شد كه حتي برخي به شوخي مي‌گفتند شايد روحاني به نفع او كناره‌گيري كند. چنان‌كه بسياري معتقد بودند از همان سال 96، پيروز انتخابات 1400 هم مشخص شده و آن كانديداي پيروز كسي نيست، مگر اسحاق جهانگيري. آن‌چه اما طي اين 4 ساله دوم دولت روحاني رقم خورد، منجر به آن شد كه دولت حسن روحاني و البته شخص اسحاق جهانگيري در كانون انتقادات قرار گيرد و اين انتقادها باعث شد كه موضوع كانديداتوري جهانگيري به حاشيه برود. تا همين چندي پيش نيز برخي مي‌گفتند كه جهانگيري قصد كانديداتوري در انتخابات 1400 را ندارد و فضاي سياسي كشور نيز برخلاف 4 سال پيش چندان با او همراه نيست. حالا اما فعاليت‌ها و سخنان جهانگيري نشان مي‌دهد كه او احتمالا در حال آماده كردن خود براي ورود به انتخابات رياست‌جمهوري 1400 است اما شرايط برخلاف 4 سال پيش چندان برايش فراهم نيست و جهانگيري با دشواري‌هاي بسياري براي شركت در انتخابات رو به‌رو است. به‌علاوه آنكه كانديداهاي متعددي در جريان اصلاحات مطرح شده‌اند كه به نظر مي‌رسد بعضا ممكن است در صورت ورود به ميدان موفق‌تر از جهانگيري باشند؛ گزينه‌هايي كه از قضا بعضا در همين دولت روحاني فعاليت دارند و شايد سرآمدشان كسي نيست جز محمدجواد ظريف. 
محسن هاشمي رفسنجاني اتفاقا ديروز در اين باره نيز صحبت كرده است. رييس كميته انتخابات كارگزاران سازندگي با اشاره به ديگر كانديداهاي موردنظر اين تشكل سياسي كه خارج از بدنه اين حزب هستند، گفته است: «برخي هم مثل آقاي ظريف، زنگنه و پزشكيان به عنوان نامزدهاي خارج حزب مطرح شدند كه نسبت به آقاي ظريف نظرات مثبت‌تر بود ولي نمي‌توان از حالا گفت كه نظر قطعي حزب اين است.» تا آنجا كه برخي منابع خبري گزارش داده‌اند فعلا خبري از كانديداتوري زنگنه نيست و او تاكنون تلاش روشني براي ورود به ميدان از خود بروز نداده است. اما تحركات مسعود پزشكيان از معدود اصلاح‌طلبان حاضر در مجلس يازدهم كه سابقه وزارت در دولت خاتمي را نيز در كارنامه دارد، افزايش يافته و بسياري معتقدند كه او هم تمايل دارد تا وارد عرصه رقابت‌هاي انتخاباتي شود. هرچند تاكنون صحبت چنداني درباره حمايت از او ازجانب اصلاح‌طلب به گوش نرسيده و آن‌چه هاشمي ديروز گفته شايد يكي از مهم‌ترين پالس‌هاي انتخاباتي پيرامون پزشكيان باشد.
اوضاع براي ظريف اما يك‌سر متفاوت است و در اين ميان بسياري از او سخن مي‌گويند و معتقدند با آمدنش به ميدان، حتي ممكن است بدنه اجتماعي حامي اصلاح‌طلبان نيز وارد ميدان شده و از او حمايت كند. آنان تأكيد دارند كه ظريف همچنان محبوب است و مي‌تواند مردم را پاي صندوق رأي بياورد. اما مشكل اينجاست كه ظريف به دفعات و با صراحتي كم‌نظير گفته تمايلي به ورود به عرصه انتخابات و به‌خصوص كار سياسي و اجرايي ندارد و تنها كاري كه بر آن مسلط است، ديپلماسي و برعهده گرفتن سكان هدايت دستگاه ديپلماسي است. او طي ماه‌هاي اخير بارها اعلام كرده كه در انتخابات 1400 نام‌نويسي نمي‌كند. با اين حال برخي احتمال مي‌دهند كه با توجه به افزايش درخواست‌ها و شرايط سياسي خاص كشور، به‌خصوص باتوجه به پيروزي جو بايدن در انتخابات امريكا و پايان عصر ترامپ، تغيير نظر داده و وارد رقابت انتخاباتي شود.
علي‌محمد نمازي، ازجمله اعضاي شوراي مركزي حزب كارگزاران ديروز درباره كانديداتوري ظريف اظهارنظر كرده و گفته است: «بعيد است كه او نامزد شود، مگر اينكه يكي از احزاب مهم از او دعوت كند؛ وگرنه خودش اهل اين نيست كه به‌صورت مستقل نام‌نويسي كند.»
البته در اين ميان صحبت‌هايي از نامزدهاي ديگر هم شنيده مي‌شود. ماه‌هاي گذشته برخي جريان‌ها تأكيد كرده‌اند از آ‌ن‌جا كه احتمالا هيچ‌كدام از كانديداي موردنظر اصلاح‌طلبان تأييد صلاحيت نمي‌شود، شايد بهتر باشد كه تمركز خود را بر چهره‌اي چون علي لاريجاني متمركز كنند. اما حالا مشخص شده كه طرفداران اين ايده، در اقليت مطلق قرار گرفته‌اند و بسياري از اصلاح‌طلبان بر اين باورند كه لاريجاني جايگاهي ميان اصلاح‌طلبان ندارد و به جز اين، هستند اصلاح‌طلباني كه مي‌توانند از سد نظارت استصوابي شوراي نگهبان عبور كنند. به‌هرحال تاكنون هيچ‌يك از احزاب عضو «جبهه اصلاحات ايران» حاضر نشده از كانديداتوري علي لاريجاني حتي سخن بگويد؛ چه برسد به اينكه بخواهند او را به عنوان كانديداي مطلوب خود در انتخابات سال آينده معرفي كنند. آن‌چنان كه پيداست، ظاهرا عمده تمركز اصلاح‌طلبان بر سرمايه‌هاي درون‌گفتماني جريان اصلاحات متمركز است و شعار اصلاح‌طلبان همان است كه ماه‌هاست تكرار مي‌كنند؛ كانديداي تماما اصلاح‌طلب!