صعود يك شاهزاده از ميان شاهزادگان
ديويد كرك پاتريك/ تا حدود چهار ماه پيش، شاهزاده محمدبن سلمان 29 ساله تنها مانند يكي از ملاكان ديگر در سلطنت عربستان بود. او زير سايه سه برادر ناتني بزرگ‌ترش، پرورش يافته است . اما قبل از اينكه سلمان بن عبدالعزير 79 ساله به تاج و تخت برسد، ستاره اقبال شاهزاده محمد، پسر آخرين همسر شاه، درخشيد. او به سرعت به سيستم سنتي توزيع قدرت پايان بخشيد و با افزايش قدرت خود، نقش رهبري را در حمله عربستان سعودي به يمن بر عهده گرفت. با گذشت چهار ماه از تاجگذاري ملك سلمان، شاهزاده محمد با اتهام‌هايي از جمله انحصارطلبي در وزارت نفت، شركت سرمايه‌گذاري عمومي، سياست اقتصادي و وزارت دفاع روبه‌رو شده است. او جانشين وليعهد محمد بن نائف 55 ساله است كه هيچ وارثي ندارد. تغييرات گسترده‌اي كه اين شاهزاده جوان سعودي در اين زمان در عربستان ايجاد كرده با هدف حفظ نظم منطقه‌اي مبتني بر عربستان و در رقابت با ايران است. اما برخي ديپلمات‌هاي غربي كه خواستار عدم افشاي نام‌شان شده‌اند، مي‌گويند از افزايش قدرت اين شاهزاده سعودي نگران هستند و در خاندان سلطنتي سعودي نيز حداقل دو شاهزاده به‌شدت مخالف محمد بن سلمان هستند و درباره هزينه‌ها و فايده‌هاي جنگ يمن ابراز ترديد مي‌كنند. . بعد از نشست كمپ ديويد، باراك اوباما رييس‌جمهوري امريكا گفت كه شاهزاده محمد ما را به‌شدت غافلگير كرد. اوباما به شبكه عربستاني العربيه گفت كه من فكر مي‌كنم او عاقل‌تر از سنش است. اما محققان مي‌گويند اين تجمع قدرت در يك خانواده با آنچه عبدالعزيز هشت دهه پيش بنا گذاشت منافات دارد. وليعهدها بيشتر اعضاي هيات اجرايي در وزارتخانه‌ها بودند و در بالاترين سطح كنترل ارتش و گارد ملي و امنيت را بر عهده مي‌گرفتند اما وزارتخانه‌هاي مهم نفت و امور مالي بيشتر در دست تكنوكرات‌هاي خارج از خانواده بود. اما اكنون ملك سلمان، شاهزاده محمد را رييس اول دادگاه سلطنتي قرار داده، با بركناري وزير نفت، اين وزارتخانه و همچنين رياست شوراي اقتصادي و وزارت دفاع را هم تحويل او داده است. ديپلمات‌هاي غربي و همچنين يك مشاور متعب بن عبدالله مي‌گويند شاهزاده محمد احتمالا گارد ملي را هم از پسرعموي خود شاهزاده متعب خواهد گرفت.
سه برادر ناتني شاهزاده محمد كه از همسر اول ملك‌سلمان يعني سلطانه بنت تركي سديري هستند نيز در دولت نقش‌هاي چندان مهمي ندارند. شاهزاده سلطان بن سلمان 58 ساله، سرهنگ سابق در نيروي هوايي عربستان، كه سال 1985 با فضاپيماي ديسكاوري به فضا پرواز كرد، در حال حاضر رياست كميسيون گردشگري و آثار باستاني را بر عهده دارد. شاهزاده عبدالعزيز بن سلمان، حدودا 55 ساله، معاون وزير نفت است و شاهزاده فيصل بن سلمان 44 ساله، كه مدرك دكترا در علوم سياسي از آكسفورد دارد، محقق جورج تاون بوده و يكي از بزرگ‌ترين شركت‌هاي سرمايه‌گذاري عربستان سعودي را تاسيس كرده، فرماندار مدينه است. اما در مقابل شاهزاده محمد كه پسر ارشد زن سوم ملك سلمان يعني فهدا بنت فلاح بن سلطان است، تنها داراي مدرك ليسانس در رشته حقوق از دانشگاه شاه سعود در رياض است و هرگز در خارج از عربستان تحصيل نكرده است. اما براي پادشاه شدن تلاش مي‌كند. او بر خلاف بسياري از ديگر شاهزادگان سعودي هم‌نسل خود هرگز سيگار نكشيده، الكل نمي‌نوشد. ورزش‌هاي آبي را دوست دارد، طرفدار محصولات اپل است و گفته مي‌شود اخيرا همسر دوم اختيار كرده است!منبع: نيويورك تايمز