اقدام جديد دولت نارندرا مودي براي تضعيف مسلمانان هند
حجاب در مدارس ايالت كارناكاتا ممنوع شد
آرمين منتظري
دادگاهي در هند اعلام كرده كه دانشجويان جنوب ايالت كارناكاتا بايد از پوشيدن روسري در كلاس‌هاي درس خودداري كنند تا حكم نهايي درباره اينكه آيا پوشش حجاب بايد در مدارس ممنوع شود يا نه را صادر كند.
به گزارش نيويورك‌تايمز، اين موضوع باعث هفته‌ها اعتراض و خشونت شد تا جايي كه مقامات تصميم گرفتند مدارس كل ايالت را تعطيل كنند. سازمان‌هاي دانشجويي مسلمان نيز به حكمي كه اواخر روز پنجشنبه توسط دادگاه عالي كارناتاكا در بنگلور، پايتخت ايالت صادر شد، واكنش نشان دادند. يكي از اين سازمان‌ها با كنايه اعلام كرده كه اين حكم از دانش‌آموزان خواسته كه «ايمان خود را تعليق كنند.»
ممنوعيت پوشيدن حجاب كه توسط يك مدرسه دخترانه در شهر اودوپي وضع شده، به نقطه‌عطفي براي نبرد بر سر حقوق اقليت‌ها در هند تبديل شده است. در ماه ژانويه، والدين پنج دانش‌آموز با اين استدلال كه اين ممنوعيت، حق دختران براي تحصيل و انجام رايگان مناسك مذهبي‌شان را نقض مي‌كند، از دادگاه درخواست كردند تا اين ممنوعيت را لغو كند. هفته گذشته، دولت كارناكاتا دستوري در حمايت از ممنوعيت حجاب در اين مدرسه صادر كرد. دولت كارناكاتا توسط حزب بهاراتيا جاناتا به رهبري نخست‌وزير نارندرا مودي، يك ملي‌گراي هندو، اداره مي‌شود كه در هشت سالي كه قدرت را در دست دارد بارها سخناني نفرت‌انگيز با انگيزه مذهبي بر زبان آورده است.
وزير مختار ايالت كارناكاتا كه مدارس را اين هفته به دليل ناآرامي‌ها تعطيل كرد، گفته است كه دانش‌آموزان كلاس‌هاي نهم و دهم روز دوشنبه به كلاس‌هاي درس بازخواهند گشت و بعدا در مورد كلاس‌هاي يازدهم و دوازدهم تصميم‌گيري خواهد شد. صدور حكم نهايي دادگاه در مورد ممنوعيت حجاب ممكن است روزها يا هفته‌ها طول بكشد. فواز شاهين، دبير سازمان اسلامي دانشجويان هند يك يك گروه مستقر در دهلي با بيش از 9000 عضو است كه مي‌گويد: «ما فكر مي‌كنيم واقعا بي‌انصافي است كه از زنان مسلمان بخواهيم ايمان خود را براي چند روز تعليق كنند و منتظر باشند تا دادگاه رسيدگي خود را كامل كند.»
درگيري در ماه سپتامبر در يك موسسه پيش‌دانشگاهي دخترانه در اودوپي، شهري در جنوب غربي كارناكاتا آغاز شد. زماني كه چندين دانش‌آموز مسلمان با حجاب در كلاس‌ها حاضر شدند، برخي معلمان آنها را از كلاس بيرون كردند و براي‌شان غيبت رد كردند. در سالهاي گذشته، پوشيدن روسري در مدرسه مشكلي نداشت.
به گفته محمد طاهر وكيل دانش‌آموزان، والدين اين دانش‌آموزان دختران خود را تشويق كردند تا در موضع خود پافشاري كنند. پس از آنكه مدرسه در ماه ژانويه حجاب را در مدرسه ممنوع كرد، آنها به پوشيدن حجاب ادامه دادند. مديران مدرسه اما اعلام كردند كه حجاب قوانين پوشش مدرسه را نقض مي‌كند. مدرسه اين ممنوعيت را پس از ملاقات با يك قانونگذار محلي از حزب بهاراتيا جاناتايا به رهبري نارندرا مودي، صادر كرد.
محمد طاهر مي‌گويد: «پس از اين جريان بود كه غائله‌اي به پا شد. وقتي دانش‌آموزان با حجاب به مدرسه مي‌رفتند به آنها اجازه ورود داده نمي‌شد. چه برسد به اينكه بتوانند در كلاس‌ها حاضر شوند.» در هفته‌هاي اخير، دانش‌آموزان در مقابل دروازه‌هاي مدرسه با تعداد زيادي پسر و مرد مواجه شده‌اند كه لباس‌هايي به رنگ زعفراني به تن داشتند. رنگ لباسي كه بيشتر با هندوييسم مرتبط است و اغلب ناسيوناليست‌هاي هندو به تن مي‌كنند. آنها شعارهايي مانند «درود بر رام» را فرياد مي‌زدند. ناآرامي‌ها به حداقل دوازده مدرسه ديگر در سراسر ايالت گسترش يافت. روز سه‌شنبه، مقامات دستور دادند مدارس به مدت سه روز تعطيل شوند، چراكه پليس در تلاش بود ناآرامي‌ها را بخواباند.
براساس ويديوي گزارش‌هاي خبري تلويزيون محلي، در محوطه يكي از مدارس، پسري از ميله پرچم بالا رفت و پرچم زعفراني را به اهتزاز درآورد، در حالي كه ديگران با روسري زعفراني در پايين ميله او را تشويق مي‌كردند. در ويديويي از يك دانشكده مهندسي، دختري با حجاب با گروه زيادي از پسران روبه‌رو شد كه شعارهاي هندو سر مي‌دادند و دختر نيز مشتش را به طرف آنها گره كرد. از آنجايي كه اخيرا ديدگاه‌هايي مبني بر اينكه هند بايد كاملا به كشوري هندو مذهب تبديل شود مدافعي اصلي نظير نارندرا مودي يافته، سازمان عفو بين‌الملل و ديگر نهادهاي حقوق بشري هشدار داده‌اند كه خصومت‌هاي مذهبي در هند مي‌تواند از كنترل خارج شود و اين احتمال وجود دارد كه افراط‌گرايان هندو را دست به نسل‌كشي مسلمانان بزنند. حدود 15 درصد مردم هند مسلمان هستند در و 13 درصد مردم كارناكاتا نيز به دين اسلام پايبند هستند.
سكولاريسم سنگ بناي قانون اساسي هند است، اما در سالهاي اخير مرز بين دين و سياست محو شده است. چه اينكه يك راهب هندو با لباس زعفراني در راس دولت در ايالت اوتار پرادش قرار گرفته است و نخست‌وزير هند در تلويزيون مراسم و مناسك هندوها را برگزار مي‌كند.
كارونا ناندي، حقوقدان مي‌گويد: «اگر دولت بخواهد در برابر مظاهر علني دين موضع بگيرد، بايد در همه موارد اين موضع را اتخاذ كند. در غير اين صورت اين فقط آزار و اذيت آشكار دختران خردسال و دخالت دادن سياست عليه دختران مسلمان و محروميت آنها از تحصيل است.»
به گفته تحليلگران سياسي، مناقشه حجاب تلاشي براي قطبي‌كردن فضا در جنوب هند است. در حالي كه نواحي ساحلي كارناتاكا پايگاه راي حزب بهاراتيا جايگاه ايدئولوژيك آن محسوب مي‌شود يك سازمان داوطلبانه موسوم به R.S.S، كه مخالف حزب بهاراتيا است، قدرت را در اين منطقه در دست دارد. راويراج، استاد مطالعات رسانه‌اي در اودوپي معتقد است كه در اين ميان «دانش‌آموزان و دانشجويان اهداف آساني هستند. اين رويه R.S.S و حزب بهاراتيا براي تثبيت قدرت خود در دانشگاه‌ها و جلب راي‌اولي‌هاست.» قانون اساسي هند از اعتقادات مذهبي محافظت مي‌كند مگر اينكه با اخلاق، سلامت يا نظم عمومي تداخل داشته باشد. دولت ايالتي تحت كنترل حزب بهاراتيا در دستورالعمل خود در ماه فوريه اعلام كرد كه حجاب دقيقا با اخلاق، سلامت و نظم عمومي در تضاد است.
البته موضوع حجاب در هند موضوع تازه‌اي نيست. در سال 2018، يك قاضي دادگاه عالي هند در جنوب ايالت كرالا حكم كرد كه يك مدرسه خصوصي مسيحيان اين حق را دارد كه دانشجويانش را از پوشيدن حجاب منع كند. روز سه‌شنبه و در مدرسه يادبود مهاتما گاندي در اودوپي، دانش‌آموزان حجاب كامل و كوله‌پشتي‌هاي رنگارنگ به پشت در بيرون درهاي آهني مدرسه ايستاده و خواستار ورود به مدرسه بودند. ليفا ماحك يكي از اين دانشجويان بود. زماني كه او به اين مدرسه آمده بود حجاب او از سوي مديران مدرسه پذيرفته شده بود. حالا كه تنها دو ماه تا پايان سال تحصيلي باقي مانده، ماحك نگران است كه آينده تحصيلي‌اش به خطر بيفتد. او مي‌گويد: «درست در آخرين روزهاي سال تحصيلي آنها سعي مي‌كنند همه زحمت‌هاي ما را به باد بدهند. آنها نبايد چنين كاري بكنند.»
ديدبان حقوق بشر اعلام كرده «ممنوعيت حجاب يكي از جديدترين نمونه‌ها در راستاي تلاش مقامات هند براي به حاشيه كشاندن مسلمانان و خشونت روزافزون عليه آنهاست.» درگيري پرآشوب بر سر حجاب موجب افزايش ترس در ميان دانش‌آموزان مسلماني شده است كه مي‌گويند از حقوق مذهبي خود منع مي‌شوند. در هفتم فوريه، صدها تن از اين دانش‌آموزان به همراه خانواده‌هاي‌شان به خيابان‌ها آمده و خواستار اين شدند كه بتوانند با حجاب در كلاس‌هاي‌شان شركت كنند. يكي از دانش‌آموزان ۱۸ سالهاي كه در تظاهرات چند هفته گذشته شركت داشته است، گفت: آنچه ما شاهد آن هستيم، نوعي از آپارتايد مذهبي است. اين فرمان تبعيض‌آميز است و زنان مسلمان را به‌طور نامتناسبي تحت‌تاثير قرار مي‌دهد. تاكنون، چندين ملاقات ميان كاركنان مدرسه، نمايندگان دولت و دانش‌آموزان معترض راه به جايي نبرده است. وزير آموزش و پرورش اين ايالت هند نيز از لغو ممنوعيت حجاب امتناع مي‌كند. او اخيرا به گزارشگران گفت: كساني كه تمايل به رعايت سبك پوشش مدرسه ندارند، مي‌توانند به گزينه‌هاي ديگري فكر كنند.