بندر لنگه و كمبود محيط‌بان
ميثم قاسمي
جزيره شيدور با دو عنوان تالاب بين‌المللي و پناهگاه حيات‌وحش در شهرستان بندر لنگه قرار گرفته است. اين شهرستان با 8200 كيلومتر مربع مساحت، تقريبا به اندازه استان قم و بزرگ‌تر از استان البرز است. در بندر لنگه چهار منطقه تحت مديريت سازمان حفاظت محيط‌زيست (دو پناهگاه حيات‌وحش و دو منطقه حفاظت شده) شامل چهار جزيره و يك سرزمين اصلي (منطقه حفاظت شده سراج) وجود دارد. علاوه بر اين تمام مناطق زيستگاه‌هاي خوبي از حيات‌وحش است. به عنوان مثال ما قوچ و ميش لارستان را در محدوده داريم يا جزيره فارور زيستگاه آهو كوهي است كه تنها زيستگاه آهوي كوهي كشور به حساب مي‌آيد. با وجود وسعت و پراكندگي اين مناطق در شهرستان بندر لنگه تنها دو محيط‌بان مشغول به خدمت مي‌باشند، اين موضوع فشار مضاعفي را به اين نيروها وارد و در عين حال كار حفاظت را هم بسيار دشوار مي‌كند كه در اين خصوص مشكلات استان به سازمان محيط‌زيست منعكس شده است. به عنوان مثال از چند سال پيش تعدادي گربه به جزيره وارد شدند كه در چندين مرحله آنها زنده‌گيري و از جزيره خارج شدند. با اين حال آثار و رد تعدادي گربه مشاهده شد كه به واسطه پوشش گياهي انبوه جزيره زنده‌گيري آنها دشوار بود كه با كمك از كارشناسان حيات‌وحش مستقل توانستيم پس از يك هفته تله‌گذاري و استقرار آنها در جزيره دو فرد باقيمانده زنده‌گيري شده و اين چالش برطرف گرديد و موفق شديم از اين منظر شيدور را براي پرستوهاي دريايي امن كنيم. چالش ديگر اين جزيره گردشگري بي‌ضابطه است. براي ساماندهي گردشگري نيز با وجود تمام محدوديت‌ها طرح مديريت زيست‌بومي با مشاركت جامعه محلي در شيدور در حال تدوين است و ما اميدواريم با اين طرح شاهد ساماندهي توريسم در آن باشيم و در عين حال ساير مقاصد گردشگري نظير جزيره لاوان، سواحل بسيار زيباي سرزمين اصلي تعريف كنيم تا از بار اضافه به جزيره شيدور كاسته شود. همچنين درصدد آموزش جامعه محلي براي شكل‌گيري گردشگري پايدار و شايسته در اين منطقه هستيم تا با اين آموزش علاوه بر حفاظت از حيات‌وحش، سلامت مردم را هم تامين كنيم. متاسفانه بسياري نمي‌دانند شيدور زيستگاه مار جعفري است و همين ناآگاهي باعث شده در مواردي گردشگران بدون كفش در ميان بوته‌ها قدم بزنند در حالي كه همين حركت ساده مي‌تواند خطرات جدي براي آنها داشته باشد. مار جعفري سمي‌ترين مار در ايران است كه با ورود سم به بدن فرد گزيده شده ممكن است در زمان كوتاهي جانش را از دست دهد. تبعات گردشگري ناپايدار به‌علاوه فقدان آگاهي اداره كل حفاظت محيط‌زيست هرمزگان را بر آن داشت تا با همكاري اداره كل ميراث فرهنگي و گردشگري استان گردشگري در اين جزيره را متوقف كند تا پس از تعيين ظرفيت برد و آموزش‌هاي لازم بار ديگر شاهد حضور گردشگران در اين جزيره باشيم.
معاون محيط‌زيست طبيعي و تنوع زيستي اداره كل محيط‌زيست استان هرمزگان