اتحاد ترك‌ها و كردها

به هر حال پيروزي چشمگير اين حزب تازه تاسيس باعث شد كه كارشناسان و ناظران درباره اين تحول عظيم به كنكاش پرداخته  و دلايل آن را درچند مورد زير ارزيابي كردند. .  رقابت اصلي در انتخابات پارلماني اخير تركيه در درجه نخست، بر حفظ هويت و مليت بود تا چيز ديگر و برهمين اساس است كه مي‌بينيم چهار حزب راه يافته به پارلمان احزابي كاملا ايدئولوژيك و آرمانگرا هستند و شرايط موجود باعث شد كه افراد مستقل نتوانند به پارلمان راه يابند؛ امري كه كاملا به نفع اقليت‌هاي انكار شده و محروم نگهداشته شده، همچون كردها تمام شد.  در اين شرايط خاص و حساس حزب دموكراتيك مردم (H-D-P) به رهبري صلاح‌الدين دميرتاش توانست آنگونه كه شايسته بود، ظاهر شود.  اسلامگرايان كرد كه در گذشته به دليل حمايت از حقوق برحق ملت‌شان، از حزب حاكم- عدالت و توسعه – جانبداري مي‌‌كردند، در اين انتخابات به حزب دموكراتيك مردم (H-D-P) راي دادند و تحليلگران براي تغيير موضع اسلامگرايان كرد دلايلي، از جمله تقدم هويت ملي بر اسلامي خود و ناخشنودي از برخي مواضع و سخنان اردوغان نسبت به حل بحران كردهاي اين كشور؛ علاوه بر ملاحظاتي كه بر چيدمان ليست كانديداهاي حزب عدالت و توسعه براي انتخابات پارلماني داشته‌اند و...، ذكر كرده‌اند. به عبارت ديگر اسلامگراهاي كرد قول و عمل حزب عدالت و توسعه را مغاير با آموزه‌هاي اسلامي ديدند.  امري كه باعث شد آراي حزب عدالت و توسعه در شهرهاي كردنشين به‌شدت كاهش يابد.
شفافيت و سلامت سيستم انتخاباتي تركيه و عدم كارشكني و سنگ اندازي حزب عدالت و توسعه جهت پيروزي حزب دموكراتيك مردم (H-D-P).  تحولات بين‌المللي ومنطقه‌اي باعث شد كه كردهاي تركيه در دوره زمامداري حزب عدالت و توسعه از آزادي عمل بيشتري نسبت به ادوار قبل برخوردار شوند تا جايي كه حزب دموكراتيك مردم (H-D-P) يكي از رهبرانش يعني آقاي دميرتاش را براي انتخابات رياست‌جمهوري اين كشور به رقابت با آقاي اردوغان فرستاد! برخي صاحب‌نظران معتقدند اگر اردوغان و حزب متبوعش دموكراسي راستين را پاس نمي‌داشتند و در انتخابات تقلب مي‌كردند يا اگر يكي از احزاب غيراسلامگرا از جمله حزب جمهوريخواه مردم، حاكم تركيه مي‌بود مطمئنا حزب دموكراتيك مردم (H-D-P) به پارلمان راه پيدا نمي‌كرد. لذا قدرداني و قدرشناسي يكي از مولفه‌هاي اصلي تداوم اين روند مثبت است، كه با ائتلاف با حزب حاكم ونزديكي وهمكاري هرچه بيشتر با آنها از فضاي دموكراتيك ايجاد شده حفاظت كنند.  اكنون و با ملاحظه دلايل و شرايط فوق شاهد اين هستيم كه حزب دموكراتيك مردم (H-D-P) به يك واقعيت انكارناپذير مبدل شده؛ به گونه‌اي كه ديگر نمي‌توان آن را ناديده گرفت و همه احزاب راه‌يافته به پارلمان درصدد جلب خشنودي اين حزبند تا در تشكيل دولت و يا اپوزيسيوني قوي و توانا همكاري و همراهي‌شان را جلب كنند.  حزب دموكراتيك مردم (H-D-P) در سايه اين پيروزي قاطع و چشمگيري كه به دست آورده، مي‌تواند با درك شرايط و پيچيدگي‌هاي آن به چرخه حل بحران كردهاي تركيه و آشتي بين آنان و دولت اين كشور سرعت بخشد؛ البته رهبران اين حزب لابد مي‌دانند كه:  حزب عدالت و توسعه هنوز هم حائز اكثريت پارلمان بوده و احزاب موجود در پارلمان بدون حزب مذكور قادر به تشكيل دولت نبوده و نخواهند بود.  حزب عدالت و توسعه در طول زمامداري‌اش گام‌هاي اساسي فراسوي حل بحران كردها برداشته است كه جا دارد اين راه پيموده شده را حزب (H-D-P) مد نظر داشته و قدر بداند.  حزب دموكراتيك مردم (H-D-P) دميرتاش در برابر يك تصميم تاريخي نيك مي‌داند اگر يكي از احزاب ديگر تُرك‌تبار از جمله حزب متعصب دموكراتيك مردم كه آن هم 80 كرسي پارلمان را در تصاحب دارد و به‌شدت مخالف آشتي بين كردها و تركها است، با حزب عدالت و توسعه متحد شود و دولت آينده را تشكيل دهند، اميدهاي چندين ساله بزرگاني همچون آقاي اوجالان و غيره بر باد خواهد رفت و بار ديگر كوه‌هاي سر به آسمان كشيده قنديل ميزبان مبارزات مسلحانه هم‌تباران‌شان خواهد بود! از آنجا كه احزاب اپوزيسيون قادر به تشكيل دولت نيستند و همفكري و همگرايي چنداني بين آنها احساس نمي‌شود در صورتي كه حزب عدالت و توسعه نتواند دولت آينده را تشكيل دهد انتخابات مجدد برگزار خواهد شد، اين امر شايد به نفع كردهاي ستم‌كشيده تركيه نباشد.  برگزاري انتخابات پارلماني در تركيه، اعلام سريع نتايج و پذيرش آن از سوي حزب حاكم تركيه، بيانگر وضعيت قابل اتكايي از استقرار نظام سياسي در اين كشور است. امري كه در منطقه خاورميانه و در ميان كشورهاي پر تنش، نمونه كم نظيري به نظر مي‌رسد. نتيجه انتخابات را از هر زاويه‌اي اگر بنگريم، به نظر مي‌رسد كه خواست عمومي مردم اين كشور، استمرار دمكراسي در تركيه بوده است.  لذا پيروزي قابل توجه (H-D-P) جاي بسي خوشحالي براي همه دوستداران صلح، آزادي و همزيستي مسالمت‌آميز بين ملت‌ها را دارد و اميد است اين پيروزي گام بلند و سرنوشت‌ساز و نقطه عطفي در تاريخ جنبش دمكراتيك ملت كرد و ترك و سايرين در كشور همسايه تركيه در راستاي احقاق حقوق آنها باشد.