تمام حرفهاي جلال ستاري درباره خودش
كتاب «گفتوگو با جلال ستاري» منتشر شد
زينب كاظمخواه/ نيم قرن است كه در حوزه فرهنگ كار ميكند، 50 سال اصلا كم نيست كه بنشيني بنويسي و تحقيق كني. جلال ستاري در بيشتر سالهاي عمرش روي اسطوره كار كرده است، «چشمانداز اسطوره»، « زبان رمزي افسانهها»، «زبان رمزي قصههاي پرشور»، «رمزپردازي آتش»، «اسطوره و رمز» تعداد كمي از كتابهاي او در اين حوزه هستند. خرداد امسال هم نشان افيسر (officier نشان ادب وهنر فرانسه) را دريافت كرد. يك ماه از اين ماجرا نگذشته كتاب خاطرات او با نام «گفتوگو با جلال ستاري»نيز منتشر شده است. كتابي كه او ميگويد: «شرح زندگيام شامل دوران كودكي، ورود به دارالفنون، سفر به فرنگ، برگشتنم به ايران و بركناريام از كار است.» اين كتاب در قالب گفتوگو با ناصر فكوهي تدوين و از سوي نشر مركز منتشر شده است. ستاري به «اعتماد» ميگويد: «بخشهاي محدودي از اين اثر در مميزي ارشاد حذف شد اما اين موضوع به كتاب ضربه نزد و همه آن چيزهايي كه ميخواستم در كتاب باشد آمده است.» اين پژوهشگر تاكيد ميكند كه در كتاب ياد شده هرآنچه مربوط به فرهنگ روزگارش بوده است را بيان كرده و چيزهاي خصوصي كه ربطي به ماجرا نداشته در آن نيامده است. از سوي ديگر او سعي كرده در اين كتاب تمام واقعيتها را بگويد و قصد نداشته كه از خود قهرمان بسازد و هر كاري كه در هر دوران از دستش برميآمده براي فرهنگ كشور انجام داده است. كتاب گفتوگو با جلال ستاري حاصل 30 ملاقات ناصر فكوهي با او است كه حدود دو سال طول كشيده است. فكوهي در مقدمه اين اثر ذكر كرده كه قرار است اين طرح ادامهدار باشد و با بزرگان ديگري نيز گفتوگو صورت گيرد. اين طرح يكي از طرحهاي موسسه «انسانشناسي و فرهنگ» است. هدف نهايي، ساختن يك نرمافزار انسانشناسي تاريخي است كه بتواند به كنشگر بيروني امكان دهد تاريخ صدساله فرهنگ ايران را از طريق شخصيتهاي زنده و درگذشته آن، نهادها، فرايندها و جريانها، وقايع، اشيا، نوشتهها، ميراث مادي و غيرمادي، تمام آثار حسي از ديداري و نوشتاري و بساوايي و... بازسازي كند و امكانهاي بيپاياني براي جستوجو داشته باشد. نرمافزاري كه سالهاست بر آن كار ميكنيم. جلال ستاري ميگويد كه اين روزها كتابهاي ديگري نيز براي انتشار آماده كرده است. يكي مربوط به محصلين اعزامي دوره رضاخان است و ديگر درباره خواجهنصير طوسي است. او ميگويد براي تدوين كتاب محصلين اعزامي دوره رضاشاه از منابع كتابخانهاي آن روزگار بهره برده است و در اين اثر سعي داشته كه درباره اين افراد و اينكه چهكاره بودند و چه ميكردند اطلاعاتي ارايه دهد. ستاري درباره اين اثر توضيح ميدهد: «سعي كردهام در اين اثر درباره خواجه نصير وزير و اينكه چگونه وزيري مثل خواجه نصير، فرهنگ دوران را قبضه ميكند توضيح دهم. همچنين درباره اين موضوع كه چگونه او توانست مدارس نظامي را به مرام و مسلك خود نزديك كند اطلاعاتي آوردهام. خواجه نصير در دوران خود كار مهمي كرد و به سليقه خود مدارس اداره ميكرد.» ستاري همچنين درباره اين موضوع كه آيا كتاب ديگري در حوزه اسطوره نخواهد داشت، ميگويد: «اسطوره را تمام كردهام و حرفهايي كه ميخواستم زدهام. ديگر چيزي براي گفتن در اين زمينه ندارم.»