دفترنامه‌اي كه از ذهن «داوينچي» پرده برمي‌دارد
بهار سرلك / نمايشگاهي جديد در موزه «موسسه هنر مينياپوليس» درصدد بررسي Codex Leicester، دفترنامه‌اي 500 ساله شامل 72 صفحه انديشه‌هاي بين رشته‌اي لئوناردو داوينچي (دانشمند عصر رنسانس) است. لئوناردو داوينچي در اين يادداشت‌ها، سوال‌هايي را راجع به اينكه چرا فسيل‌ها ساخته مي‌شوند، چطور آب‌ها در جريانند و چرا ماه نور دارد، هنرمندانه مطرح مي‌كند.
لئوناردو داوينچي، دانشمند ايتاليايي قرن پانزدهم و شانزدهم هنرمند و عالمي همه‌فن‌حريف بود. او نقاش، مجسمه‌ساز، معمار، موسيقيدان، رياضيدان، مخترع، متخصص علم تشريح، جغرافي‌دان، منجم، نقشه‌نگار، گياه‌شناس، مورخ و نويسنده بود. داوينچي به عنوان يكي از برجسته‌ترين نقاش‌هاي تمامي اعصار و يكي از با استعدادترين افرادي كه در جهان غرب زندگي مي‌كرده، شناخته شده است.
اين دفترنامه يا كودكس نام خود را از «توماس كوك» كه بعدها به عنوان كنت لي‌سستر معرفي شده، گرفته است. او در سال 1719 اين دفترنامه را خريده است. اين دفترنامه نگاهي به ذهن پژوهنده و متفكر داوينچي دارد و همچنين شامل طرح‌هايي استثنايي از رابطه بين هنر و علم و ابداع فرآيندهاي علمي دارد.
مدير نمايشگاه «الكس بورتولوت» به خبرنگار هافينگتون‌پست گفت: «لئوناردو داوينچي جهان را به صورت ماكروكوزم و ميكروكوزم (ساختاري كه در آن كل در جزو انعكاس يافته) مي‌ديده است.» اين هنرمند اغلب از دانش و اطلاعاتش درباره موجودات كوچك براي توضيح و تعريف موجودات بزرگ‌تر استفاده مي‌كرده و نقاطي براي انسان‌ها در نظر مي‌گرفت و اين نقاط را به جهان بزرگ‌تر (ماكروكوزم) ربط مي‌داد. برخلاف عدم دسترسي داوينچي به تكنولوژي علمي مدرن، اين بحث و مباحث ديگر، سندي براي اثبات كشفيات علمي برجسته لئوناردو داوينچي است.
گوشه‌اي از يادداشت‌هاي داوينچي بدين شرح است: «جسم زمين، مانند جسم حيوانات، از شبكه رگ‌هاي درهم آميخته تشكيل شده كه اين رگ‌ها به يكديگر مرتبط هستند و براي تغذيه و احياي زمين و جاندارانش شكل گرفته‌اند.» مقايسه‌هاي جالب تنها عنصر اين دفترنامه نيستند. اين چپ‌دست نابغه براي لك نكردن جوهر اين يادداشت‌ها را به صورت آينه‌نوشت يا قرينه‌نوشت نگاشته و اين يادداشت‌ها تا بعد از مرگ داوينچي در سال 1519 صحافي و جلد نشده بود.
در جايي ديگر از اين يادداشت‌ها مي‌خوانيم: «يك بار بادهايي ديدم كه با قدرت دور خود مي‌چرخيدند و روي زمين شن و ماسه‌اي كنار دريا يك گودال به اندازه يك مرد ايجاد كرده بودند، بادها از درون گودال سنگ‌هاي درشت و بزرگ را بيرون مي‌آورد و شن‌ها و جلبك‌هاي دريايي را يك مايل آن‌طرف‌تر مي‌برد و در آب مي‌انداخت.»
دفترنامه يادداشت‌هاي داوينچي را «بيل گيتس»، بنيانگذار مايكروسافت، در سال 1994 در حراجي كريستي به قيمت 30 ميليون و 802 هزار دلار خريد و از آن زمان اين كتاب ركورد گران‌ترين كتاب فروخته شده در حراج را به خود اختصاص داد. گيتس از زمان خريداري اين يادداشت‌ها، آن را به موزه‌هايي در جاي جاي دنيا به امانت گذاشته كه در حال حاضر در موزه مينياپوليس است.