همزمان با تبادل سفرا ميان تركيه و مصر
يخ روابط آنكارا و قاهره آب ميشود؟
اعتماد| دولت تركيه در ادامه سياست عاديسازي گام به گام روابط خود با كشورهاي عربي، «صالح مولتو شن» را به عنوان سفير جديد در مصر تعيين كرد و وي به زودي عازم محل ماموريت خود ميشود و دولت مصر نيز در اقدامي متقابل «عمر الحمامي» را به عنوان سفير جديد مصر در آنكارا تعيين كرد و عبدالفتاح السيسي، رييسجمهور مصر نيز قرار است در روز جمعه ۲۷ جولاي (پنجم مردادماه ۱۴۰۲) به آنكارا سفر كند تا عصر جديدي در روابط دو طرف آغاز شود.
روزنامه گازته ديوار تركيه با انتشار گزارشي تحليلي، عاديسازي مناسبات تركيه با مصر پس از يك دوره پرتنش را بسيار مهم خواند و نوشت: دو طرف منتظر سفر رييس دولت مصر به آنكارا و بازگشت روابط به حالت عادي هستند. به نوشته اين رسانه، آنكارا با محدود كردن فعاليت اخوانالمسلمين در تركيه، به نگرانيهاي قاهره پاسخ داده، ولي مصر و تركيه به عنوان دو طرف مخالف در ليبي، با هم اختلاف نظر دارند.
اين رسانه ميافزايد: هيچ كدام از طرفين مصر و تركيه به تنهايي نميتوانند از مخمصه ليبي خارج شوند و رييسجمهور تركيه معتقد است كه ميتواند در سايه صلح با همتاي مصري خود، موازنه عليه تركيه در جنگ انرژي و حوزه دريايي شرق مديترانه را به نفع خود تغيير دهد. به نوشته گازته ديوار، آنكارا بيشتر از قاهره در مورد عاديسازي روابط دو طرف عجله دارد، ولي السيسي برداشتن گام مشخص را به بعد از انتخابات اخير تركيه موكول كرده بود و در نهايت با انتخاب مجدد رجب طيب اردوغان، روند عاديسازي روابط دو كشور آغاز شد.
بنا به نوشته اين رسانه، قاهره گامهاي تركيه در مورد ليبي و اخوانالمسلمين را با دقت دنبال ميكند و هنوز هم احتياط را از دست نداده و با وجود انتخاب سفراي دو كشور، ولي باز هم مذاكرات در مورد گشايش مجدد سازمانهاي تركيه در مصر ادامه دارد.
اين رسانه ترك ميافزايد: تركيه منتظر از سرگيري فعاليت خبرگزاري آناتولي، شبكه تلويزيوني ملي (تي.آر.تي)، آژانس همكاري و هماهنگي ترك موسوم به تيكا و انستيتوي يونس امره در مصر است. روزنامه ملي گازته تركيه نيز چند روز پيش با انتشار گزارشي با عنوان «آيا تركيه مخالفان مصر را به دولت السيسي اعاده خواهد كرد؟» نوشت: «با آغاز عاديسازي روابط تركيه و مصر، مشخص نيست كه سرنوشت مخالفان السيسي در تركيه چه خواهد شد.»
اين رسانه به نقل از تارنماي نيوعرب مدعي شد كه مقامات تركيه براي نشان دادن حسن نيت خود به قاهره، درصدد اعاده مخالفان السيسي به مصر هستند.
روزنامه ملي گازته تركيه اضافه كرد: بازگرداندن مخالفان السيسي كه اغلب با اخوانالمسلمين ارتباط دارند، چندان ممكن به نظر نميرسد، چراكه دولت تركيه به اكثر آنها حق شهروندي يا مجوز اقامت در تركيه را داده و به لحاظ قانوني نيز امكان اخراج آنها از تركيه وجود ندارد. اين رسانه همچنين توقف اخبار انتقادي در رسانههاي نزديك به دولت السيسي در مصر عليه تركيه و اخبار انتقادي از آن توسط مخالفان در تركيه را از جمله توافقات امنيتي آنكارا و قاهره براي عاديسازي روابط ميان دو كشور اعلام كرد.
ملي گازته همچنين از توقف صدور حق شهروندي يا اقامت به اتباع مصر در تركيه خبر داد و نوشت: با نزديكي دو كشور به هم، مخالفان دولت مصر به انگلستان خواهند رفت. به گزارش ايرنا، رسانههاي تركيه چند هفته پيش از عزم آنكارا و قاهره براي برقراري مجدد روابط ديپلماتيك بين دو كشور پس از ۱۳ سال وقفه خبر داده و نوشتند كه مصر و تركيه در جهت عاديسازي مناسبات خود گام برداشتهاند.
حدود يك و ماه و نيم قبل «عبدالفتاح السيسي»، رييسجمهوري مصر و «رجب طيب اردوغان»، رييسجمهوري تركيه براي ارتقاي سطح روابط ديپلماتيك به سطح عادي و تبادل سفير توافق كردند. اواخر زمستان سال گذشته «مولود چاووش اوغلو»، وزير خارجه سابق تركيه به مصر سفر كرد و در ديدار با «سامح الشكري» همتاي مصري خود بر ضرورت انجام اقدامات لازم براي توسعه روابط دوجانبه تاكيد كرد.
گام عملي عاديسازي روابط آنكارا و قاهره يك ماه قبل از برگزاري انتخابات رياستجمهوري تركيه در ۲۴ ارديبهشت ماه ۱۴۰۲، با سفر «سامح الشكري»، وزير خارجه مصر به آنكارا برداشته شد و وزراي خارجه دو طرف توافق كردند كه گامهاي ملموسي براي بهبود روابط دوجانبه بردارند.
روابط تركيه و مصر پس از اعتراضات موسوم به بيداري اسلامي در برخي كشورهاي عربي در سال ۲۰۱۱ و اختلافبرانگيز شدن موضوع حمايت آنكارا از اخوان المسلمين، سبب اختلافات شديد تركيه و مصر شده و در نهايت روابط رسمي دو كشور قطع شد.
آنكارا پس از حدود يك دهه تنش با برخي كشورهاي عربي از جمله مصر، عربستان، امارات متحده عربي و نيز حمايت از مخالفان بشار اسد در سوريه از سال گذشته درصدد ترميم روابط خود با اين كشورها برآمده است. لازم به ذكر است، روابط تركيه پيش از اين با امارات متحده عربي و عربستان سعودي به شكل عادي درآمده ولي مناسبات اين كشور با مصر و به خصوص با سوريه به علت پيچيدگي مسائل فيمابين و بهرغم برگزاري نشستهاي متعدد، هنوز عاديسازي نشده و روند كندي دارد.