آيا ايلان ماسك به نفع پوتين عمل كرده است؟

در كتاب جديدي كه از زندگينامه ايلان ماسك، مالك شركت‌هاي توييتر و اسپيس ايكس نوشته شده، آمده است كه سال گذشته ماسك به‌ طور محرمانه به مهندسان استارلينك دستور داده بود كه اين شبكه ارتباطي را در نزديكي سواحل كريمه خاموش كنند تا حملات پهپادهاي زيردريايي اوكراين به ناوگان دريايي روسيه دچار اختلال شوند.
شبكه خبري سي‌ان‌ان امريكا در گزارش خود از اين كتاب كه به قلم والتر آيزاكسون، زندگينامه‌نويس امريكايي نوشته شده و قرار است سه‌شنبه ۱۲ سپتامبر منتشر شود، به اين ماجرا پرداخته است كه چگونه وقتي شهپادهاي مسلح اوكرايني به اهداف خود نزديك مي‌شدند، به دليل قطع ارتباط‌شان با ماهواره استارلينك، در انجام ماموريت ناكام مي‌ماندند و بدون وارد كردن آسيبي به ساحل مي‌رفتند.
به گزارش يورونيوز، در اين بيوگرافي همچنين ادعا شده تصميم ماسك (كه باعث شد مقامات اوكرايني بار ديگر به او التماس كنند كه دوباره ماهواره‌ها را روشن كند)، به اين دليل گرفته شده است كه ماسك «نگران بوده ولاديمير پوتين به حملات اوكرايني‌ها با سلاح هسته‌اي پاسخ دهد.»
همچنين گزارش شده كه او در توجيه اين رفتار خود، گفته است كه اوكراين در تهديداتش براي تحميل يك «شكست استراتژيك» به كرملين «بيش از حد» پيش مي‌رود. پيش از اين نيز در مراحل مختلف اين جنگ، بارها گزارش‌هايي از تهديدهاي ماسك مبني بر لغو ارتباطات استارلينك منتشر شده بود؛ اما اين اولين‌بار است كه ادعا مي‌شود او در ميانه يك عمليات ويژه، ارتباط نيروهاي اوكرايني را قطع كرده است. در اين كتاب تاريخ اين حمله مشخص نشده اما گزارش‌ها حاكي از آن است كه ماسك از اين حمله تحت عنوان «ميني پرل هاربر» ياد كرده است؛ آن‌هم درحالي كه نيروهاي اوكرايني در داخل آب‌هاي سرزميني به رسميت شناخته شده بين‌المللي خود فعاليت مي‌كردند.
بنا بر گزارش سي‌ان‌ان، در آن زمان درنهايت ميخايلو فدوروف، يكي از معاونان نخست‌وزير اوكراين از ايلان ماسك درخواست كرده است كه ارتباطات ماهوارهاي استارلينك را دوباره برقرار كند.
ماسك اگرچه پس از حمله روسيه به اوكراين موافقت كرد كه پايانه‌هاي ماهواره‌ استارلينك ساخت شركت اسپيس‌ايكس را دراختيار اوكراين بگذارد، اما گزارش شده كه او پس از موفقيت كي‌يف در دفع حملات اوليه روسيه و آغاز ضدحملات، ديدگاه ديگري را مطرح كرده است.
از جمله اينكه در جريان يكي از گفت‌وگوهايش با نويسنده اين كتاب مي‌گويد: «من در اين جنگ چه كار مي‌كنم؟ قرار نبود استارلينك در جنگ شركت كند، بلكه براي اين بود كه مردم بتوانند نتفليكس را تماشا كنند و براي مدرسه و درس خواندن آنلاين شوند و كارهاي صلح‌آميز خوبي انجام دهند، نه حملات هواپيماهاي بدون سرنشين.»
استفاده از خدمات ماهواره استارلينك براي عمليات نظامي اوكراين بسيار مهم است؛ زيرا حتي زماني كه شبكه‌هاي تلفن همراه و اينترنت نابود شده‌اند، پايانه‌هاي استارلينك به اوكراين اجازه مي‌دهد بجنگد و به بخش‌هاي مختلف عمليات متصل بمانند. هفته گذشته نيز گزارش مطالعه‌اي از سوي كميسيون اروپا نشان داد كه شبكه توييتر تحت مالكيت ماسك، نقش مهمي در انتشار تبليغات روسيه درباره جنگ اوكراين داشته است. براساس اين تحقيق «در نيمه اول سال ۲۰۲۳ ميلادي، جست‌وجو و نفوذ حساب‌هاي تحت حمايت كرملين در توييتر بيشتر شده بود كه يكي از دلايل اصلي آن، حذف استانداردهاي ايمني توييتر بوده است.»
با اين حال ماسك در واكنش در شبكه اجتماعي ايكس (توييتر سابق) نوشت: استارلينك هرگز بر فراز اين مناطق فعال نبوده كه بخواهيم غيرفعالش كنيم. او در ادامه گفت كه مقامات دولت اوكراين در درخواستي اضطراري، خواستار فعال شدن ماهواره‌ها تا مسير سواستوپول بودند، اما از آنجا كه اين كار شركت اسپيس ايكس را به شريك جنگي اوكراين تبديل كرده و ماسك را درگير مناقشه با روسيه مي‌كرد، او از اين درخواست سر باز زده است.