راه‌اندازي سايت سند ايران
ماهرخ ابراهيم‌پور
يكي از پژوهشگران تاريخ خبر داد كه وب سايت «سند ايران» راه‌اندازي شد. اين سايت به مديريت مسعود كوهستاني‌نژاد، يكي از پژوهشگران نام‌آشناي تاريخ معاصر است. گويا برگرفته از اسناد و مدارك موجود در محتواي مطبوعات قديمي بوده و با هدف دسترسي آسان پژوهشگران، دانشجويان و اساتيد به اسناد تاريخي راه‌اندازي شده و هر روز در حال تكميل شدن است. راه‌اندازي اين سايت از خارج از سازمان‌ها و نهادهاي دولتي ايده خوبي است به اين دليل كه زماني كه در دنيا هر روز دسترسي به اسناد سهل و سهل‌تر مي‌شود، در ايران چنين نيست. در ايران امروز گاهي براي دسترسي به يك سند كه خاص باشد، بايد مراحل اداري دشواري را طي كني تا به سند موردنظر دسترسي پيدا كني. وقتي اين سطور را مي‌نويسم ياد درخواست اسنادي درباره هزاره فردوسي و ابن‌سينا افتادم كه در بخش اسنادي يكي از موسسات فرهنگي دولتي موجود بود و مسوول آن خانم جواني بود كه وقتي فهرست اسناد را ديد، گفت بايد رييس موسسه اسناد را ببيند و اگر مشكلي نباشد، اسناد را به شما خواهيم داد. زمان زيادي نداشتم، اما بي‌خيال اين بروكراسي... شدم و به كمك يكي از دوستان پژوهشگر و روزنامه‌نگار اسناد را به دست آوردم. البته اين يكي از تجربيات دسترسي به اسناد بود، هر چند گاهي نيز برخي اسناد را به راحتي به دست آوردم. اما هميشه اين‌طور نيست. حال براي من كه گاهي پيگير يك سند مي‌شوم راه‌اندازي اين سند خبر خوبي است، اگرچه پژوهشگران زبده‌اي در ايران به پژوهش در تاريخ مشغولند كه دل خوني از بروكراسي اداري و اسناد در گوني و جعبه و ... دارند. اسنادي كه در اين كشور هيچگاه شامل تاريخ نمي‌شوند و هميشه بندي يا تبصره‌اي مانع از رويت آنهاست. به هر حال خوشحالم كه وب‌سايت «سند ايران» راه‌اندازي و اسناد متنوعي درباره تاريخ اجتماعي، سياسي، اقتصادي و ... ايران در آن بارگذاري شده و به مرور در حال تكميل است. هرچند اين نخستين تلاش پژوهشگران تاريخ در بارگذاري اسناد نيست و قبلا چند سايت و كانال در شبكه‌هاي اجتماعي اين تلاش خوب را به شكل ديگري انجام دادند.