رويارويي امريكا و يمن درحالي وارد دومين روز خود شد كه ناظران از خسارات سنگيني كه حملات انصارالله بر ساختار اقتصادي اروپا وارد كرده، مي‌گويند
بازگشت به نقطه «صفر»
احسان لطيفي
ارتش امريكا در پاسخ به حملات انصارالله يمن به كشتي‌ها در درياي سرخ، دوباره به مواضع اين گروه حمله كرد. نيويورك‌تايمز گزارش داد كه فرماندهي مركزي ايالات‌متحده در خاورميانه (سنتكام) اعلام كرد بامداد شنبه، امريكا براي تضعيف ادعايي توانايي‌هاي انصارالله يمن، حمله ديگري را عليه اين گروه انجام داده است. پس از رگبار حملات نظامي به رهبري امريكا در اوايل روز جمعه كه با ادعاي ايمن‌سازي خط مهم كشتيراني بين اروپا و آسيا انجام شد، اين دومين روز متوالي است كه ارتش امريكا به اهداف يمني حمله مي‌كند. اين حملات در بحبوحه ترس از تشديد بيشتر درگيري‌ها در خاورميانه صورت گرفت. در اين حمله كه در ساعت 3:45 بامداد شنبه به وقت محلي امريكا انجام شد، ناو «يواس‌اس كارني» از موشك‌هاي تاماهاوك براي «اقدامي متعاقب عليه هدف نظامي خاصي» استفاده كرد. يكي از مقامات پنتاگون مدعي شد كه اين حمله براي پيشبرد اهدافي است كه با حمله هوايي و دريايي هماهنگ گسترده روز گذشته عليه انصارالله آغاز شده است.
نيروهاي انصارالله كه در حمايت از فلسطينيان و تا پايان جنگ غزه و محاصره نوار باريك كشتي‌هاي مرتبط با اسراييل را هدف قرار مي‌دهند، متعهد شده‌اند كه حملات امريكا را تلافي كنند. حملات انصارالله آنها را در خط مقدم نبرد فزاينده‌محور مقاومت با اسراييل و امريكا قرار داده است. سپهبد داگلاس سيمز، مدير ستاد مشترك ارتش ايالات‌متحده در كنفرانسي مدعي شد كه پنتاگون براي پاسخ انصارالله آمادگي بيشتري دارد. همزمان، يحيي سريع، سخنگوي ارتش انصارالله در شبكه‌هاي اجتماعي گفت كه حملات به رهبري امريكا «بي پاسخ و بدون مجازات نخواهد ماند.» او افزود كه در جريان حملات قبلي دست‌كم پنج تن از رزمندگان يمني كشته شدند.
بازي با حاصل جمع صفر
از اوايل روز جمعه، تحليلگران نظامي در حال ارزيابي نتايج اولين حملات هستند، ژنرال سيمز مدعي شد كه اين حملات به هدف خود يعني آسيب‌رساندن به توانايي انصارالله براي حمله موشكي و پهپادي دست يافته است. پيامدهاي تنش در درياي سرخ بسيار فراتر از خاورميانه گسترش يافته است. تعدادي از كشتي‌هاي تجاري كه به سمت كانال سوئز حركت مي‌كردند، پس از حملات تحت رهبري امريكا مسير خود را تغيير دادند. انجمن بين‌المللي مالكان نفتكش‌هاي مستقل كه يك انجمن تجاري است، گفت كه ائتلاف به رهبري ايالات‌متحده به شركت‌هاي كشتيراني توصيه كرده تا «چند روز» از حضور در باب‌المندب، اجتناب كنند.به گفته موسسه اقتصاد جهاني كيل، سازمان تحقيقاتي آلماني، در سه ماه پس از شروع حملات انصارالله به كشتي‌هاي تجاري، قيمت حمل‌ونقل هر كانتينر استاندارد ۴۰ فوتي بين چين و اروپاي شمالي بيش از دو برابر شده و از هزار و 500 دلار به 4 هزار دلار رسيده است.عمان، متحد ايالات‌متحده كه ميانجي‌گر مذاكرات با انصارالله بوده، با انتقاد از اولين حملات امريكا، «نگراني عميق» خود را ابراز كرد. عربستان‌سعودي كه نسبت به توقف آتش‌بس شكننده بين انصارالله و دولت مستعفي يمن و تحت حمايت عربستان محتاط است، گفت كه وضعيت درياي سرخ را با «نگراني شديد» دنبال مي‌كند. سعودي‌ها پس از صرف سال‌ها و ميلياردها دلار براي جنگ داخلي يمن، به دنبال عقب‌نشيني از درگيري هستند.به گفته يك ديپلمات فرانسوي كه در ماه جاري رياست دوره‌اي شوراي امنيت را برعهده دارد، روسيه خواستار تشكيل جلسه اضطراري شوراي امنيت سازمان ملل در روز جمعه براي بحث در مورد حملات تحت رهبري امريكا شده است. قرار بود اين جلسه بعد از ظهر جمعه برگزار شود. وال‌استريت ژورنال به نقل از يك مقام ارشد ارتش امريكا ادعا كرد كه حملات غرب قابل‌توجه بوده است. با اين حال، برخي ناظران در توانايي حملات براي كاهش معنادار توانايي‌هاي انصارالله ترديد دارند. آتش‌بس با عربستان‌سعودي به اين گروه اجازه داده تا موشك‌ها و مهمات ذخيره كنند.همچنين تحليلگراني كه توانايي نظامي انصارالله را مورد مطالعه قرار داده‌اند، به نيويورك‌تايمز گفته‌اند كه حملات هوايي به رهبري امريكا مي‌تواند در دستور كار اين گروه قرار داشته، اما بعيد است كه حملات واشنگتن و لندن آنها را متوقف كند.
مبارزه در خط مقدم
هانا پورتر، افسر ارشد تحقيقاتي گروه آرك، شركت بريتانيايي كه در توسعه بين‌المللي فعال است، مدعي شد: «اين حملات نتيجه اشتباه محاسباتي انصارالله نبود.» به ادعاي او اگر دامنه جنگ در خاورميانه گسترده شود، انصارالله در خط مقدم قرار خواهند گرفت. چند ساعت پس از موج اول حملات، يكي از مقامات ارشد انصارالله به نام محمد البخيتي گفت كه ايالات‌متحده و بريتانيا به زودي متوجه خواهند شد كه «بزرگ‌ترين حماقت تاريخي‌شان» را مرتكب شده‌اند.عبدالله بابود، محقق ارشد غيرمقيم عماني در مركز خاورميانه كارنگي مدعي شد: «انصارالله اين‌چنين ارزيابي كرده‌اند كه اهداف ارزشمند زيادي وجود ندارد كه ايالات‌متحده و بريتانيا بتوانند به آنها حمله كنند. بنابراين، آنها در آزمايش خط‌قرمزها و تشديد درگيري‌ها ترديد نخواهند كرد.»ابراهيم جلال، محقق غيرمقيم يمن موسسه خاورميانه، موسسه‌اي تحقيقاتي مستقر در واشنگتن به نيويورك‌تايمز توضيح داد كه اين حملات همچنين مي‌تواند به انصارالله در امر سياست داخلي كمك كند. او گفت كه رويارويي مستقيم با غرب مردمان يمن را متحدتر خواهد كرد.محمد آلباشا، تحليلگر ارشد يمن در شركت تحقيقاتي ناوانتي گروپ مستقر در ويرجينيا گفت كه با آشكارشدن پيامدهاي حملات، ارزيابي‌هاي اوليه از رسانه‌هاي اجتماعي حاكي از انفجارهاي ثانويه است. او مدعي شد كه اين مساله نشان‌دهنده انفجار مهمات در مكان‌هاي مورد هدف از جمله غارها و شبكه‌هاي تونل‌هاي ساخته‌شده توسط دولت‌هاي سابق يمن است.آلباشا ادعا كرد: «اگر اين حملات با موفقيت تاسيسات توليد پهپاد و موشك را هدف قرار دهد، مي‌تواند به‌طور موقت توانايي‌هاي يمني‌ها را مختل كند. با اين حال، با توجه به سازگاري و بهبود سريعي كه داين گروه در طول درگيري طولاني‌مدت با عربستان نشان داده‌اند، ممكن است تاثير حملات غرب كوتاه‌مدت باشد.» او افزود كه سكوهاي پرتاب پهپاد و موشك از پيچيدگي كمتري برخوردار بوده و به راحتي قابل تعويض هستند.فريه المسلمي، كارشناس يمن در موسسه چتم‌هاوس گفت كه اين حملات تا حد زيادي نمادين بوده است.او اذعان كرد: «مناطق و سايت‌هاي نظامي كه مورد حمله قرار گرفت، در مقايسه با تسليحات و قابليت‌هاي نظامي انصارالله به‌ويژه سلاح‌هاي دريايي‌شان، عددي محسوب نمي‌شود. آنها از چيزي كه گفته مي‌شود، آگاه‌تر، آماده‌تر و مجهزتر هستند.» روز جمعه، وزارت خزانه‌داري امريكا تحريم‌هايي را عليه دو شركت و چهار كشتي وضع كرد كه مقامات ادعا كردند مردي يمني كه قبلا تحريم شده بود براي تامين مالي عمليات انصارالله از آنها استفاده مي‌كرد. مقامات امريكايي گفتند كه تسهيل‌كننده مالي انصارالله، كالاهايي را از طريق اين شركت‌ها مي‌فروخت.گرگوري گاوز، كارشناس خاورميانه در دانشكده دولتي و خدمات عمومي بوش دانشگاه اِي‌انداِم تگزاس مدعي شد كه اين حملات براي بازدارندگي انصارالله و حاميان آنها ضروري است.او ادعا كرد: «تنها كاري كه يك قدرت بزرگ بايد انجام دهد، محافظت از خطوط دريايي است.»
پس‌لرزه‌هاي حملات انصارالله
اثرات اقتصادي حملات انصارالله به آرامي خود را نشان مي‌دهد. در حال حاضر، عمدتا ساختار اقتصادي اروپا تحت‌تاثير قرار گرفته است. شركت ترانزيت دريايي دانماركي مرسك مسير كشتي‌هاي خود را تغيير داده است و شركت تسلا نيز روز جمعه اعلام كرد كه توليدش در كارخانه‌اش در برلين را به مدت دو هفته متوقف مي‌كند زيرا درگيري‌ها در درياي سرخ به زنجيره‌هاي تامين آن ضربه زده است.مديران شركت‌هاي كشتيراني گفتند اين حملات باعث مي‌شود كشتيرانان فعلا از درياي سرخ دوري كنند تا اينكه امنيت اين مسير مشخص شود.پيتر ساند، تحليلگر ارشد شركت قيمت‌گذاري كشتيراني نروژي زِنِتا به وال‌استريت ژورنال تصريح كرد: «رويداد جمعه شب نشان داد كه اين منطقه هنوز از فراهم‌كردن گذرگاهي امن براي حمل‌ونقل بين‌المللي فاصله دارد.» او گفت كه انتظار دارد تغيير مسير كشتي‌ها و هزينه‌هاي اضافي حداقل تا پايان ژانويه باقي بماند. او خاطرنشان كرد: «قبل از اينكه شرايط بهتر شود، بدتر خواهد شد. اما منصفانه است كه بگوييم بازي پاياني آغاز شده است.»
خاورميانه بر لبه پرتگاه
جان كربي، سخنگوي كاخ سفيد نيز روز جمعه ادعا كرد كه هدف از اين حملات شعله‌وركردن جنگي منطقه‌اي نيست.
كربي مدعي شد: «ما علاقه‌اي به جنگ با يمن نداريم. ما به هيچ نوع درگيري علاقه‌اي نداريم. در واقع، هر كاري كه رييس‌جمهور انجام داده از جمله حملات شب گذشته، براي جلوگيري از تشديد درگيري‌ها بوده است.»هيو لوات، كارشناس خاورميانه در شوراي روابط خارجي اروپا به نيويورك‌تايمز گفت: «اين جنگي منطقه‌اي بوده كه ديگر محدود به غزه نيست؛ بلكه در لبنان، عراق، سوريه و يمن گسترش يافته است.» او افزود كه واشنگتن مي‌خواست نشان دهد كه آماده است تا از اقدامات محور مقاومت جلوگيري كند، بنابراين ناوهاي هواپيمابر و جنگنده‌هاي خود را آشكارا در موقعيتي قرار داد تا به سرعت پاسخ دهند. اما همين كار، مواضع ايالات‌متحده را بيشتر در معرض حمله قرار مي‌دهد. در طول ۱۲ هفته، حملات عليه مواضع اسراييل، امريكا و غرب از لبنان، عراق و سوريه صورت گرفته كه واكنش‌هاي نه چندان سخت نيروهاي امريكايي و اسراييلي را در پي داشته است. بنا به ادعاي نيويورك‌تايمز، ايالات‌متحده همچنين هشدارهايي را به ايران صادر كرده كه به ادعاي امريكايي‌ها، در ميان اعضاي محور مقاومت از نفوذ بالايي برخوردار است.بايدن در حال طي‌كردن خطي باريك بين بازدارندگي و تشديد تنش قرار دارد و دستيارانش اذعان مي‌كنند كه هيچ راهي براي محاسبه وجود ندارد. رسانه‌هاي غربي مدعي‌اند كه محور مقاومت در حمايت از حماس محتاط بوده و اقدامات خود را در محدوده‌هايي خاص نگه داشته است تا مانع از تصاعد بحران شود.اما دخالت نظامي عميق‌تر امريكا همچنين به اين درك جهاني مي‌افزايد كه ايالات‌متحده مستقيما از طرف اسراييل عمل مي‌كند. با توجه به حساسيت‌هاي جهاني و افزايش تعداد تلفات جنگ غزه، آسيب بيشتري به جايگاه امريكا و غرب وارد خواهد شد تا جايي كه اسراييل مجبور شده از عملكرد خود در برابر اتهام نسل‌كشي در دادگاه بين‌المللي دفاع كند.