اتاق ايران: محيط كسبوكار در پاييز 1402 اندكي بهتر شد
نتايج جديدترين پايش ملي محيط كسبوكار ايران نشان مي‌دهد نمره شاخص محيط كسبوكار كشور در پاييز 1402 به 5.98 رسيده (نمره بدترين ارزيابي 10 است) كه از اندكي بهبود نسبت به فصل تابستان حكايت دارد.
مركز پژوهش‌هاي اتاق ايران با انتشار گزارش پايش ملي محيط كسبوكار در پاييز 1402 از بهبود نسبي اين شاخص نسبت به فصل تابستان خبر داد. طبق اين گزارش، محيط كسبوكار كشور در پاييز امسال توانست نمره 5.98 را دريافت كند كه نسبت به نمره 6.11 آن در تابستان سال جاري، 0.13 واحد بهبود پيدا كرده است.
در فصل پاييز، فعالان اقتصادي مشاركت‌كننده در پايش ملي محيط كسبوكار، به ترتيب سه مولفه «غيرقابل پيش‌بيني بودن و تغييرات قيمت مواد اوليه و محصولات»، «دشواري تامين مالي از بانك‌ها» و «بي‌ثباتي سياست‌ها، قوانين و مقررات و رويه‌هاي اجرايي ناظر بر كسبوكار» را نامناسب‌ترين مولفه‌هاي محيط كسبوكار كشور نسبت به ساير مولفه‌ها ارزيابي كرده‌اند.
اولويت اول در بخش صنعت و خدمات غيرقابل پيش‌بيني بودن و تغييرات قيمت مواد اوليه و محصولات و در بخش كشاورزي دشواري تامين مالي از بانك‌ها، اولويت دوم در بخش صنعت و خدمات دشواري تامين مالي از بانك‌ها و در بخش كشاورزي غيرقابل پيش‌بيني بودن و تغييرات قيمت مواد اوليه و محصولات و اولويت سوم در هر سه بخش بي‌ثباتي سياست‌ها، قوانين و مقررات و رويه‌هاي اجرايي ناظر بر كسب وكار و به عنوان مهم‌ترين مشكلات كسبوكار توسط فعالان اقتصادي بيان شده است. از منظر استاني، در پاييز 1402 استان‌هاي خوزستان، قم و زنجان به ترتيب داراي مساعدترين وضعيت محيط كسبوكار نسبت به ساير استان‌ها ارزيابي شده‌اند. اختلاف عدد شاخص وضعيت محيط كسبوكار در بهترين و بدترين استان حداكثر معادل 1.7 واحد است كه نشانگر عدم وجود تفاوت قابل توجه در وضعيت عدد شاخص استان‌ها نسبت به يكديگر است. از نگاهي ديگر، يافته‌هاي طرح پايش ملي محيط كسبوكار ايران در فصل پاييز 1402 نشان مي‌دهد: ميانگين ظرفيت فعاليت واقعي بنگاه‌هاي اقتصادي شركت‌كننده در اين پايش 44.91 درصد بوده كه نسبت به فصل تابستان (41.65 درصد) معادل 3.26 درصد افزايش داشته است. همچنين بر اساس نتايج اين پايش در پاييز 1402، وضعيت محيط كسبوكار در بخش خدمات (6.03) در مقايسه با بخش‌هاي صنعت (5.81) و كشاورزي (5.99) نامناسب‌تر ارزيابي شده است. در بين رشته فعاليت‌هاي اقتصادي برحسب طبقه‌بندي استاندارد ISIC.rev4، رشته فعاليت‌هاي «آب‌رساني، مديريت پسماند، فاضلاب و فعاليت‌هاي تصفيه»، «هنر، سرگرمي و تفريح» و «توليد صنعتي (ساخت) » به ترتيب داراي بهترين وضعيت محيط كسبوكار بوده‌اند و در مقابل رشته فعاليت‌هاي «مالي و بيمه»، «سلامت انسان و مددكاري اجتماعي» و «املاك و مستغلات» بدترين وضعيت محيط كسبوكار را در مقايسه با ساير رشته فعاليت‌هاي اقتصادي در كشور داشته‌اند.
محيط كسبوكار بر اساس نظريه عمومي كارآفريني شين
بر اساس نظريه عمومي كارآفريني شين، شاخص ملي محيط كسبوكار ايران در پاييز 1402 عدد 6.04 (عدد 10 بدترين ارزيابي است) به دست آمده كه بهتر از وضعيت اين شاخص در ارزيابي فصل تابستان 1402 با ميانگين 6.28 است. همچنين بر اساس اين پايش، ميانگين ارزيابي محيط اقتصادي عدد 6.46 است كه در ارزيابي فصل گذشته عدد 6.58 حاصل شده بود و ميانگين ارزيابي محيط نهادي عدد 5.70 است كه در فصل گذشته عدد 6.03 ارزيابي شده بود. بر اين اساس، محيط حقوقي و قانوني با عدد 4.74 و محيط مالي با عدد 8.21 به ترتيب مساعدترين و نامساعدترين محيط‌ها بر اساس نظريه عمومي كارآفريني شين بوده‌اند. لازم به ذكر است كه شاخص شين به دليل در نظر گرفتن وزن عوامل مختلف در محاسبه، از دقت بيشتري نسبت به شاخص كل كشور برخوردار است.